Σαν σήμερα: Πώς η «χειρότερη οικογένεια στην ιστορία» διαμόρφωσε έναν θρυλικό τύραννο
Αν και είναι γνωστός για κάτι που φαίνεται πως... δεν έκανε, ο Νέρωνας έχει πολλά ακόμα κατορθώματα για να μνημονεύεται ως ένα από τα τέρατα της Ιστορίας.
Το μωρό που γεννήθηκε σαν σήμερα, 15 Δεκεμβρίου το 37 μ.Χ. ήταν αγόρι. Δεν είχε σοβαρές προοπτικές να τον θυμάται κανείς σχεδόν δύο χιλιετίες αργότερα. Οι περισσότεροι άνθρωποι λησμονούνται, ανεξαρτήτως της καταγωγής τους. Όπως φαίνεται, όμως, όχι μόνο δεν έμεινε στη λήθη, αλλά αποτελεί ένα από εκείνα τα πολύ σπάνια άτομα που, παρά το τεράστιο πέρασμα του χρόνου, είναι αναγνωρίσιμα από το όνομά τους και μόνο... Ο λόγος, φυσικά, για τον Νέρωνα.
Προφανώς δεν μνημονεύεται για κανέναν καλό λόγο. Κάθε άλλο, μάλιστα, καθώς το όνομά του και μόνο αποτελεί συνώνυμο της ακολασίας, της δολιότητας, της σκληρότητας, της κραιπάλης, της ασωτίας και σχεδόν κάθε άλλου εξίσου δυσάρεστου χαρακτηριστικού. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως όλα αυτά δεν είναι εξίσου στοιχειοθετημένα, όμως όταν η λίστα των κατηγοριών είναι τόσο εκτενής όσο του Νέρωνα, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αν αφαιρεθούν από αυτή μονάχα ένα δύο εγκλήματα.
Για παράδειγμα, το γεγονός πως είναι μάλλον απίθανο να ήταν προσωπικά υπεύθυνος για τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε τη Ρώμη (καθότι βρισκόταν χιλιόμετρα μακριά), διόλου δεν απειλεί τη θέση του ανάμεσα στα τέρατα και τους τυράννους της Ιστορίας.
Μία «υπέροχη» οικογένεια
Ο Νέρωνας είχε κληρονομήσει πολλά από τα στοιχεία της προσωπικότητάς του απευθείας από την αδίστακτη, φόνισσα μητέρα του, την Αγριππίνα: μία από τις μικρότερες αδελφές του μοχθηρού, παράφρονα Καλιγούλα, η οποία είχε ταμπεραμέντο ανάλογο του αδελφού της, παρόλο που δεν υπήρχε ιδιαίτερη αγάπη μεταξύ τους. Παράλληλα, η Αγριππίνα ήταν η τέταρτη σύζυγος του αυτοκράτορα Κλαύδιου. Ήταν επίσης θείος της, αν και η αιμομιξία δεν ήταν το χειρότερο από τα εγκλήματά της, δεδομένου ότι είχε δηλητηριάσει τον δικό της δεύτερο σύζυγο.
Ο πατέρας του Νέρωνα ήταν επίσης γνωστός ως «βάναυσος» και η κληρονομικότητα αποδείχθηκε εξαιρετικά ατυχής. Μάλιστα, έχοντας πειστεί να ορίσει διάδοχο τον Νέρωνα αντί για τον ίδιο του τον γιο -από την προηγούμενη σύζυγό του, τη Βαλέρια Μεσσαλίνα- θεωρείται πιθανό ο Κλαύδιος να δηλητηριάστηκε από τη φόνισσα γυναίκα του.
Από την πλευρά του, ο Νέρωνας κατά τα πρώτα του χρόνια ως αυτοκράτορας, ήταν... απρόσμενα μετρημένος και άκακος. Τελικά, όμως, η βίαιη παραφροσύνη του υπερκέρασε τα πάντα (πιστεύεται πως δολοφόνησε μέχρι και την ίδια τη μητέρα του, η οποία δύσκολα φαντάζει άξια λύπησης) και γι’ αυτή μνημονεύεται μέχρι σήμερα.
Το σαπιοκάραβο, το φάντασμα της Αγριππίνας και η απάντηση στην προφητεία
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες ιστορικών της εποχής, ο Νέρωνας κάλεσε τη μητέρα του να τον επισκεφθεί, προσφέροντας της μάλιστα ένα καράβι, το οποίο όμως ήταν... ετοιμόρροπο. Όταν το πλοίο ναυάγησε, η Αγριππίνα κατάφερε να επιβιώσει και τότε ο Νέρωνας επιστράτευσε έναν στρατιώτη του να τη δολοφονήσει, ισχυριζόμενος στη συνέχεια πως η μητέρα του αυτοκτόνησε.
Παράλληλα, άλλο ένα παραλείπομενο αυτής της... φανταστικής οικογένειας είναι πως ο Νέρωνας φέρεται να αισθανόταν τρομερές τύψεις για τη δολοφονία της μητέρας του ενώ φέρεται να υποστήριζε παντού πως τον είχε... στοιχειώσει. Κατά μία άλλη μαρτυρία, όταν μία μάντισσα είχε προφητεύσει στην Αγριππίνα πως ο γιος της θα γίνει αυτοκράτορας αλλά μετά θα τη δολοφονήσει εκείνη είπε ατάραχη: «Ας γίνει αυτοκράτορας κι ας με σκοτώσει...»
Όποιος επιθυμεί να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες για τον βίο και την πολιτεία του Νέρωνα μπορεί και να διαβάσει το εμβληματικό βιβλίο «Quo Vadis» του Χένρικ Σινκιέβιτς (έχει γίνει και ταινία), όπου όμως παρουσιάζεται ως ο βασικός υπεύθυνος για τη φωτιά που κατέκαψε τη Ρώμη επειδή ήθελε να... γράψει ένα έπος εφάμιλλο της Ιλιάδας και της Οδύσσειας!