Από τα «γαλλικά και πιάνο» αυτοκράτειρα και πολέμαρχος - Σαν σήμερα πήρε την εξουσία η Μαρία Θηρεσία

Ο πατέρας της Μαρίας Θηρεσίας είχε αρνηθεί να της παράσχει ουσιαστική εκπαίδευση. Δεν επιτρεπόταν να ιππεύει άλογο. Δεν επιτρεπόταν να μιλάει για κρατικά ζητήματα. Την ενθάρρυναν μόνο σε πιο «κοριτσίστικες» ασχολίες, δηλαδή να ζωγραφίζει, να παίζει μουσικά όργανα και να χορεύει.

Σαφώς μία πολύ κακή προετοιμασία για μία γυναίκα που έμελλε να γίνει μία από τις πιο σημαντικές ηγεμονίδες της Ευρώπης. Σαν σήμερα, 20 Οκτωβρίου του 1740, ο αυτοκράτορας Κάρολος ΣΤ’ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας πέθανε και την άφησε διάδοχό του.

Αργότερα η Μαρία Θηρεσία θυμόταν πως, σε ηλικία 23 ετών, είχε βρεθεί «δίχως χρήματα, δίχως πίστωση, δίχως στρατό, δίχως εμπειρία και γνώσεις κι επίσης δίχως συμβούλους». Θα είχε ανάγκη όλα τα παραπάνω αν ήταν να επιβιώσει ως αυτοκράτειρα. Μέσα σε μερικές βδομάδες από την άνοδό της στον θρόνο, πολλά από τα ισχυρότερα κράτη της Ευρώπης αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν το δικαίωμά της να κυβερνήσει και η αυτοκρατορία της βυθίστηκε στον πόλεμο.

Αντίπαλοι στρατοί όρμησαν σε μερικές από τις πιο πολύτιμες περιοχές της. Ο βασιλιάς Φρειδερίκος της Πρωσίας αμέσως εισέβαλε στην επαρχία της σιλεσίας, τμήμα της σημερινής Τσεχίας, καθιστώντας την Πρωσία την πιο κραταιά ευρωπαϊκή δύναμη και τον εαυτό του «Μέγα». Η Μαρία Θηρεσία, όμως, ήταν αποφασισμένη να πολεμήσει. Έμαθε μόνη της να ιππεύει για να εντυπωσιάσει τους Ούγγρους υπηκόους της και κέρδισε την υποστήριξή τους σε μία συγκινητική συνεδρίαση της Βουλής στη Βουδαπέστη. Ανάγκασε απρόθυμους στρατιωτικούς διοικητές να περάσουν στην αντεπίθεση και, ενάντια σε κάθε προσδοκία, διατήρησε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών της υπό την κυριαρχία των Αψβούργων.

Ο Πόλεμος της Αυστριακής Διαδοχής κράτησε 8 χρόνια. Στο διάστημα αυτό, η Μαρία Θηρεσία έκανε 7 παιδιά. Ελάχιστοι πολέμαρχοι στην Ιστορία είχαν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις σαν αυτές που βρέθηκαν στο διάβα της. Ωστόσο, κατόρθωσε να διατηρήσει και να αναζωογονήσει την αυτοκρατορία της, δίνοντάς της τη δύναμη να επιβιώσει μέχρι τον 20ο αιώνα, ενώ όλα έδειχναν πως βρισκόταν στο χείλος της διάλυσης.

Με τις μεταρρυθμίσεις που έφερε, προκάλεσε «επανάσταση» στην εποχή της

Παρά τις συντηρητικές της αντιλήψεις, η Μαρία Θηρεσία εισήγαγε πολλές μεταρρυθμίσεις στις χώρες της. Ο υπουργός της, Κόμης φον Χάουγκβιτς, εκσυγχρόνισε τον στρατό, για τη συντήρηση του οποίου φορολογήθηκαν για πρώτη φορά οι ευγενείς. Μολονότι η εν γένει φορολόγηση των ευγενών (καθώς και του κλήρου) είχε μερική μόνο επιτυχία, οι οικονομικές αυτές μεταρρυθμίσεις προήγαγαν σημαντικά την οικονομία. Το 1766 ολοκληρώθηκε ο Codex Theresianus, με τον οποίο καταργείτο το κάψιμο των μαγισσών και τα βασανιστήρια.

Αν και αφοσιωμένη Καθολική, κρατούσε την Εκκλησία υπό τον έλεγχο του κράτους. Απομάκρυνε τους Ιησουίτες από τους κρατικούς θεσμούς και δήμευσε την περιουσία τους. Αντιπαθούσε τους Προτεστάντες υπηκόους της και μετέφερε πολλούς απ’ αυτούς στην Τρανσυλβανία. Έναντι των Εβραίων ήταν ιδιαίτερα εχθρική στην αρχή της βασιλείας της, αλλά με την πάροδο του χρόνου και με τις παρεμβάσεις του γιου της Ιωσήφ, άλλαξε στάση. Θέσπισε την υποχρεωτική εκπαίδευση από τα έξι ως τα δώδεκα και ευνόησε τη διδασκαλία μαθημάτων μη θρησκευτικού περιεχομένου στα πανεπιστήμια.

Η Μαρία Θηρεσία επέβαλλε και άλλα πολλά υγειονομικά μέτρα, αναδιαμόρφωσε και εκσυγχρόνισε το σύστημα υγείας της χώρας της και ίδρυσε διάφορα νοσοκομεία και μεγάλο κίνητρο για αυτό ήταν η βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης των γυναικών. Τον 18ο αιώνα στην Ουγγαρία οι γυναίκες εξακολουθούσαν να γεννούν στο σπίτι με τη βοήθεια μαιών καθώς δεν υπήρχαν μαιευτικά τμήματα στα νοσοκομεία και πολλές γυναίκες πέθαιναν κατά τη διαδικασία. Η Μαρία Θηρεσία ίδρυσε μαιευτικές κλινικές στην Πράγα και τη Βιέννη ενώ ίδρυσε και νοσοκομείο ειδικά για τις γυναίκες μονογονείς. Επέβαλλε επίσης τον εμβολιασμό των παιδιών και έκανε την αρχή από τα δικά της παιδιά ενώ έκανε υποχρεωτική την εκπαίδευση όλων των παιδιών σε σχολείο και όρισε επίσημα και συγκεκριμένα μέτρα και σταθμά.

Επέβαλλε επίσης και μία σειρά από απαγορεύσεις επικίνδυνων εθίμων προστασίας ενάντια στα βαμπίρ όπως τη θανάτωση των υπόπτων ή τον κοινωνικό εξοστρακισμό τους και επέβαλλε αυστηρά υγειονομικά μέτρα που απαγόρευαν τη βεβήλωση των νεκρών και ήλεγχαν τις συνθήκες και τις διαδικασίες ταφής τους. Μέσα στα επόμενα χρόνια όχι μόνο καταλάγιασε ο πανικός των βαμπίρ που επικρατούσε μέχρι τότε στη χώρα της αλλά βελτιώθηκε και η γενική υγεία των υπηκόων της.