Τι λέει η επιστήμη για το σπέρμα σου. Tips για καλύτερη αναπαραγωγική υγεία

Η υγεία και η ποιότητα του σπέρματός σου πάνε χέρι χέρι, αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να μην συνειδητοποιήσεις αν δεν φτάσεις στο σκαλοπάτι της τεκνοποίησης. Αν είσαι σε αυτό το σκαλοπάτι και αντιμετωπίζεις προβλήματα, τότε θα πρέπει να εξετάσεις διάφορους παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητά σου. Τα καλά νέα είναι ότι οι περισσότερες καταστάσεις είναι αναστρέψιμες με μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ας δούμε πιο αναλυτικά.

Το περιβάλλον

Η ποιότητα του σπέρματός σου φθίνει και δεν είσαι ο μόνος. Στατιστικές αναλύσεις δεδομένων από έρευνες του 1973 έως το 2011 δείχνουν σημαντική μείωση της συγκέντρωσης σπερματοζωαρίων στο σπέρμα, κυρίως στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία. Αυτή η μείωση προφανώς σχετίζεται με τον τρόπο ζωής, τη μόλυνση του περιβάλλοντος και την ποιότητα των τροφίμων.

Tip: Μην πίνεις νερό από πλαστικά μπουκάλια.

Εσύ

Διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος. Ανάμεσα στους παράγοντες που μπορείς να ελέγξεις είναι η παχυσαρκία, η έκθεση στη θερμότητα, που επηρεάζει την παραγωγή σπερματοζωαρίων, και η έκθεση σε τοξικά χημικά.

Tip: Μην φοράς εφαρμοστά εσώρουχα, αλλά προτίμησε μποξεράκια.

Η διατροφή

Αν και η υγιεινή διατροφή, όπως η μεσογειακή διατροφή, συμβάλλει στη μείωση της παχυσαρκίας και, κατ’ επέκταση, στη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος, κάποιες δίαιτες είναι καλύτερες από άλλες. Δίαιτες πλούσιες σε βιταμίνες C και E, ψευδάργυρο και φολικό οξύ έχουν μελετηθεί εκτενώς για τη θετική τους επίδραση στο σπέρμα. Τα αντιοξειδωτικά, όπως τα παραπάνω, προστατεύουν τα κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των σπερματοζωαρίων.

Tip: Μεσογειακές σαλάτες με σπανάκι (φυλικό και βιταμίνη Ε), πιπεριές bell (βιταμίνη C) και ηλιόσπορους (βιταμίνη Ε και ψευδάργυρος).

Το στρες

Πιθανότατα δεν υπάρχει πιο άμεσος παράγοντας που επηρεάζει την ποιότητα του σπέρματος από το στρες. Οι βλάβες στο DNA δεν επηρεάζουν τη συγκέντρωση του σπέρματος αλλά την ποιότητά του, οδηγώντας σε χαμηλότερες συχνότητες τεκνοποίησης, υψηλότερο κίνδυνο αποβολών και αναπτυξιακά προβλήματα στο έμβρυο.

Tip: Αερόβια άσκηση ή γιόγκα.

Η ηλικία

Οι άντρες παράγουν σπέρμα σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, αλλά η ποιότητα του σπέρματος (μορφολογία σπερματοζωαρίων και ακεραιότητα DNA) φθίνει με την ηλικία. Είναι ένας από τους παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν, αλλά σίγουρα ένας άντρας που έχει προσέξει τη ζωή και τη διατροφή του θα έχει καλύτερη ποιότητα σπέρματος από κάποιον συνομήλικό του που δεν πρόσεχε.

Tip: Άσκηση με αντιστάσεις (βάρη) και πρωτεϊνική διατροφή.

Το οξειδωτικό στρες

Εκτός από το στρες, το οξειδωτικό στρες προκαλεί φθορές στο DNA των σπερματοζωαρίων. Από τους σημαντικότερους παράγοντες που επιβαρύνουν με οξειδωτικό στρες είναι το κάπνισμα, καθώς αυξάνει τις ελεύθερες ρίζες στον οργανισμό, προκαλώντας βλάβες στο DNA. Πηγή

Tip: Χρησιμοποίησε ηλεκτρονικό αντί για φυσικό τσιγάρο ώστε να μην εισπνέεις τα χημικά της καύσης του καπνού.

Το τρίπτυχο άσκηση-διατροφή-διακοπή καπνίσματος φαίνεται ότι είναι βασικό για την υγεία του σπέρματος, όπως και για τη γενικότερη υγεία. Αν δεν υπάρχει κάποιο νόσημα όπως ο διαβήτης ή η παχυσαρκία, τότε με απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορείς να δεις σημαντική βελτίωση στη γονιμότητά σου.