Σαν σήμερα: Οι δύο εισβολές που καθόρισαν την Ιστορία και ο... λαγός που τρόμαξε τον Ναπολέοντα

Για κάποιο λόγο η 22η Ιουνίου αποτελεί μία ημέρα στην οποία έχουν «χωρέσει» αρκετά σημαντικά γεγονότα που έχουν συμβεί «Σαν Σήμερα».

Στο παρόν άρθρο θα... συμπτύξουμε δύο γεγονότα τα οποία είχαν ως κοινό παράγοντα την ίδια τοποθεσία, δηλαδή τη Ρωσία αλλά και τον ίδιο σκοπό, δηλαδή την κατάκτηση του σοβιετικού/ρωσικού εδάφους από εξωτερικές δυνάμεις.

Ειδικότερα, σαν σήμερα, με απόσταση 139 ετών μεταξύ τους, έλαβαν χώρα δύο εισβολές στη Ρωσία, οι οποίες επηρέασαν σε τεράστιο βαθμό την εξέλιξη της Ιστορίας, κάθε μία με τον τρόπο της.

Αναλυτικά, στις 22 Ιουνίου του 1941, ο Αδόλφος Χίτλερ έστειλε ενάντια στη Σοβιετική Ένωση τη μεγαλύτερη εκστρατευτική δύναμη στην πολεμική ιστορία. Τρία εκατομμύρια άνδρες, απλωμένοι σε ένα μέτωπο σχεδόν 3.500 χιλιομέτρων, συνέτριψαν τη σοβιετική ζώνη άμυνας. Όποιος γνωρίζει τα βασικά της παγκόσμιας ιστορίας γνωρίζει πως... δεν πήγε και πολύ καλά αυτό.

Την ίδια μέρα, το 1812, ο Γάλλος αυτοκράτορας Ναπολέων Βοναπάρτης διέσχιζε τον ποταμό Νιέμαν και μπήκε στη Ρωσία. Μάλιστα, όπως το συνήθιζε, ήθελε να εντοπίσει ο ίδιος το καλύτερο μέρος για να περάσει ο τεράστιος στρατός του. Ένας λαγός, όμως, τρόμαξε το άλογο του κι αυτό τον έριξε από τη σέλα. Ο αρχηγός του επιτελείου του το εξέλαβε ως κακό οιωνό. Είχε δίκιο.

Τα κοινά χαρακτηριστικά (και λάθη) των δύο εισβολών

Αμφότερες οι εισβολές εκτυλίχθηκαν ύστερα από μία αποτυχημένη απόπειρα επικράτησης κατά των Βρετανών. Ο στόχος ήταν η διασφάλιση της κυριαρχίας στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, ώστε να υπερκεραστεί η κυριαρχία της Βρετανίας στους ωκεανούς, με την ηπειρωτική πρόσβαση στην Ινδία και την Ασία. Παράλληλα, και οι δύο εισβολές έγιναν με την εξωφρενικά αισιόδοξη εικασία πως οι Ρώσοι θα ρίσκαραν τα πάντα σε μία αποφασιστική μάχη, όπου θα έχαναν και στη συνέχεια θα κατέρρεαν...

Τόσο ο Ναπολέων, όμως, όσο και ο Χίτλερ έκαναν λάθος. Τα ρωσικά στρατεύματα υπέστησαν μεν τρομακτικές απώλειες, όμως οι φθινοπωρινές βροχές μετέτρεψαν τους δρόμους σε βαλτοτόπια, οι τεράστιες αλυσίδες εφοδιασμού δυσκολεύονταν πολύ να ανεφοδιάζουν τις δυνάμεις εισβολής και η ρωσική ηγεσία αρνούνταν πεισματικά να καταρρεύσει. Τόσο ο Ναπολέων όσο και ο Χίτλερ πέτυχαν νίκες που θα εξόντωναν οποιονδήποτε άλλο αντίπαλο, όμως οι Ρώσοι απλά υποχωρούσαν και ανασυντάσσονταν.

Ο Ναπολέων κατέλαβε τη Μόσχα, ο Χίτλερ έφτασε στα περίχωρά της. Ο χειμώνας όμως πλησίαζε. Ο Ναπολέων υποχώρησε με τον στρατό του κατεστραμμένο.

Αξιοποιώντας κάθε τεχνολογικό επίτευγμα των 139 ετών που είχαν περάσει από την εισβολή του Ναπολέοντα, τα στρατεύματα των ναζί κατάφεραν να λάβουν ενισχύσεις, να ανεφοδιαστούν και να αντέξουν όχι έναν, αλλά τρεις ρωσικούς χειμώνες -όμως η αποτυχία της αρχικής εισβολής να ανατρέψει το καθεστώς του Στάλιν ήταν η αποφασιστική στροφή που καθόρισε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αν ο Ναπολέων είχε κατακτήσει τη Ρωσία και αν ο Χίτλερ είχε καταστρέψει την ΕΣΣΔ, ο σύγχρονος κόσμος θα ήταν πολύ διαφορετικός.

(Με πληροφορίες από το βιβλίο του Dan Snow «Σαν σήμερα στην παγκόσμια Ιστορία»)