Σαν σήμερα ο Μαύρος Θάνατος έφτασε στο Λονδίνο και σκότωσε τους μισούς κατοίκους

Κανείς δεν ήξερε τι ήταν ή πώς μεταδιδόταν. Σαν σήμερα 29 Σεπτεμβρίου του 1348, ο Μαύρος Θάνατος ήρθε στο Λονδίνο. Ήταν μία από τις πιο καταστροφικές πανδημίες στην ανθρώπινη ιστορία και φαίνεται πως έφτασε στο λιμάνι του Σάουθαμπτον εκείνο το καλοκαίρι, αφού είχε απλωθεί σε ολόκληρη την Ευρασία.

Οι στενοί, ρυπαροί δρόμοι, γεμάτοι με ανθρώπους που δεν είχαν ιδιαίτερες γνώσεις υγιεινής και την παραμικρή ιδέα για το πως μεταδίδονται οι ασθένειες, ήταν η ιδανική συνθήκη για την εξάπλωση της επιδημίας. Μόλις έφτασε στο Λονδίνο, εξαπλώθηκε με πρωτοφανή σφοδρότητα.

Γνωστός σήμερα ως το βακτήριο Yersinia pestis, ο Μαύρος Θάνατος ή (στο πιο επίσημο) η βουβωνική πανώλη, είχε ως φορείς τους ψύλλους που επέβαιναν λαθραία στους μαύρους αρουραίους, οι οποίοι αλώνιζαν στους δρόμους του μεσαιωνικού Λονδίνου. Η επιδημία δεν αναγνώριζε ιεραρχίες: ανάμεσα στα θύματά της συγκαταλέγονταν όχι μόνο οι κατώτερες κοινωνικές τάξεις αλλά και ευγενείς, κληρικοί και μέλη της βασιλικής οικογένειας. Δύο πρώτοι καγκελάριοι και τρεις αρχιεπίσκοποι του Καντέρμπουρι, όλοι πέθαναν από την ασθένεια, καθώς και η πρώτη σύζυγος του Ιωάννη του Γκοντ, η Μπλανς, δούκισσα του Λάνκαστερ, σε ηλικία μόλις 23 ετών.

Ήταν τόσο πολλοί οι Λονδρέζοι που πέθαναν, ώστε στο Σπίταλφιλντς ανοίχτηκε ένας τεράστιος μαζικός τάφος για τα θύματα της πανώλης, Όταν αυτός γέμισε, ανοίχτηκε ένας δεύτερος δίπλα του. Μέχρι την άνοιξη, η πανώλη σκότωνε γύρω στους 200 ανθρώπους την ημέρα και στους μαζικούς τάφους στοιβάζονταν τουλάχιστον πέντε στρώσεις πτωμάτων. Πιστεύεται πως πέθαναν γύρω στο 50% των κατοίκων του Λονδίνου, ήτοι 40.000 άτομα -ένα ελαφρά μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό που υπολογίζεται για την υπόλοιπη Αγγλία.

Η πιο φρικιαστική κρίση δημόσιας υγείας στην ιστορία της Βρετανίας επηρέασε όλες τις πτυχές της ζωής, από τους μισθούς μέχρι τη θρησκεία και την αρχιτεκτονική, όμως ίσως πάνω από όλα να αποτέλεσε ένα δείγμα της Αγγλίας του 14ου αιώνα. Ακόμα και υπό αυτήν την αδιανόητη πίεση, το Στέμμα, η Εκκλησία και η κοινωνία στο σύνολό της μπορεί να λύγισαν, όμως δεν έσπασαν.

*Με πληροφορίες από το βιβλίο του Dan Snow «Σαν σήμερα στην παγκόσμια ιστορία»