Όχι, ο Δίσκος της Φαιστού δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί - Ποιες είναι οι απίστευτες θεωρίες
Πόσο λίγα ξέρουμε για αυτό το μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα που πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες.
Καθώς τα μυστήρια της Κιβωτού του Νώε, της Μεγάλης Σφίγγας και του Θησαυροφυλακίου της Πέτρας, βρίσκονται σε καλό δρόμο για την επίλυσή τους, ας δούμε ένα πρόβλημα που συνεχίζει να προκαλεί διχογνωμίες στην επιστημονική κοινότητα.
Η αρχή του μυστηρίου
O δίσκος της Φαιστού ανακαλύφθηκε το 1908 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Λουίτζι Περνιέ κατά την ανασκαφή του ανακτόρου της Φαιστού και χρονολογείται στη δεύτερη χιλιετία π.Χ.
Οι ερευνητές της εποχής αρχικά αμφισβήτησαν την αυθεντικότητα του ευρήματος, λόγω της μοναδικότητάς του, ξεκινώντας το γαϊτανάκι των αμφισβητήσεων από την πρώτη μέρα. Σήμερα είναι γενικά αποδεκτό ότι πρόκειται για γνήσιο εύρημα, κυρίως λόγω του ότι έχουν βρεθεί μερικά από τα σύμβολα και σε άλλα αντικείμενα.
Ποιοι ήταν οι Μινωίτες
Ο Δίσκος της Φαιστού είναι ένα από τα σημαντικότερα αυτού που ονομάζεται μινωικός πολιτισμός. Οι Μινωίτες ήταν ένας λαός που άκμασε την εποχή του Χαλκού στην Κρήτη και τα γύρω νησιά, δίνοντας εντυπωσιακά δείγματα τέχνης και αρχιτεκτονικής. Θεωρείται μάλιστα ότι επηρέασε σε μεγάλο βαθμό και τον μυκηναϊκό πολιτισμό.
Πιθανολογείται ότι ο μινωικός πολιτισμός ξεπήδησε από νεολιθικούς πληθυσμούς γύρω στο 3100 π.Χ. και άρχισε να χτίζει πολύπλοκους οικισμούς γύρω στο 2.000 π.Χ. Μετά το 1450 π.Χ., οι Μινωίτες περιήλθαν στη σφαίρα επιρροής των Μυκηναίων, δημιουργώντας έναν υβριδικό πολιτισμό που κράτησε μέχρι το 1100 π.Χ.
Ο μύθος του Μινώταυρου
Το όνομα του μινωικού πολιτισμού προήλθε από τον βασιλιά Μίνωα, ο οποίος είχε κλείσει μέσα σε έναν λαβύρινθο ένα μυθικό πλάσμα με ανθρώπινο σώμα, κεφάλι και ουρά ταύρου, τον Μινώταυρο. Οι Αθηναίοι ήταν αναγκασμένοι ως τιμωρία, κάθε εννιά χρόνια, να στέλνουν νέες και νέους στο ανθρωποφάγο τέρας, το οποίο σκότωσε ο Θησέας και απάλλαξε την Αθήνα από την ντροπιαστική αυτή εισφορά.
Τι έχει πάνω ο Δίσκος της Φαιστού
Ο δίσκος περιέχει 45 διαφορετικά σύμβολα που εμφανίζονται συνολικά 241 φορές σε σπειροειδή διάταξη στις δύο όψεις του δίσκου. Τα σύμβολα είναι σε μια γραμμή που προσδιορίζει η σπείρα και χωρίζονται σε ομάδες (λέξεις) από κάθετες γραμμές.
Πέρα από την ερμηνεία των συμβόλων, υπάρχει και το μυστήριο για την πραγματική του χρήση. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο δίσκος κατασκευάστηκε με τη χρήση σφραγίδων πάνω σε μαλακό πηλό και μετά ακολούθησε ψήσιμο. Έτσι θεωρείται από τις πρώτες μορφές τυπογραφίας.
Τι σημαίνουν τα σύμβολα
Όσοι έχουν μελετήσει τον Δίσκο της Φαιστού έχουν καταλήξει ότι πρόκειται για κάποιο είδος γραφής, αλλά το νόημα των συμβόλων δεν έχει προσδιοριστεί. Κάποια σύμβολα είναι σίγουρα απεικονίσεις ανθρώπων και κάποια άλλα απεικονίζουν όπλα, ζώα και εργαλεία κ.ά. Αν όντως πρόκειται για λέξεις, δεν ξέρουμε ούτε πώς προφέρονταν. Η πιο πιθανή ερμηνεία είναι ότι τα σύμβολα ήταν μια πρώιμη μορφή ελληνικής γλώσσας και περιέγραφαν μια θυσία ζώου. Αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι στο ίδιο σημείο βρέθηκε και μια πλάκα με σύμβολα της Γραμμικής Α.
Μινωίτες, Λούβιοι ή Χετταίοι;
Ωστόσο, υπάρχει και μια ακόμα θεωρία που υποστηρίζει ότι είναι ένα γράμμα για μια κτηματική διαφορά, γραμμένο στη γλώσσα των Λουβίων. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι είναι ένας ύμνος γραμμένος στη γλώσσα των Χετταίων. Ο αρχαιολόγος Σερ Άρθουρ Έβανς τονίζει ότι από τα σύμβολα μόνο περίπου 10 μοιάζουν με μινωικά ιερογλυφικά. Οι ανθρώπινες φιγούρες και τα κοστούμια τους δεν είναι μινωικά. Ακόμα και οι απεικονίσεις καραβιών διαφέρουν από άλλες που έχουν βρεθεί σε ιερογλυφικά ή σε ταμπλέτες Γραμμικής Α.
Γι' αυτό πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο Σερ Άρθουρ Έβανς, έχουν εκφράσει την άποψη ότι ο δίσκος δεν προέρχεται από την Κρήτη. Αυτό στο οποίο συμφωνούν όλοι είναι ότι αν δεν υπάρξει κάποιο σχετικό αρχαιολογικό εύρημα, δεν θα μάθουμε ποτέ τι γράφει ο Δίσκος της Φαιστ