«Ο δρ Λίβινγκστον να υποθέσω;»: Σαν σήμερα ειπώθηκε η διάσημη φράση - Μπορεί να μην έγινε και ποτέ

Ένας άνδρας ήταν καθισμένος σε ένα χαλάκι στη μικρή του λασποκαλύβα, στη μικρή πόλη Ουτζίτζι, στην όχθη της λίμνης Τανγκανίκα στην Αφρική, μέχρι που άκουσε ασυνήθιστη αναταραχή απ’έξω και βγήκε να δει τι συμβαίνει.

Ένα πλήθος ανθρώπων είχε μαζευτεί γύρω από έναν νέο λευκό επισκέπτη, που κουβαλούσε διάφορα πράγματα μαζί του, μεταξύ των οποίων και μία αμερικανική σημαία.

Ο άνδρας από την καλύβα άνοιξε δρόμο μέσα στο πλήθος και πλησίασε τον επισκέπτη «με βαρύ και αποφασιστικό βήμα». Ήταν ψηλός, ηλιοκαμένος και καλυμμένος με σκόνη, όμως το καπέλο του ήταν καλογυαλισμένο. Ο επισκέπτης επίσης πλησίασε και απευθύνθηκε στον άνδρα με την ακόλουθη φράση που έμελλε να μείνει στην ιστορία: «Ο δρ. Λίβινγκστον, να υποθέσω;».

Σαν σήμερα, 10 Νοεμβρίου του 1871, ο εξερευνητής Χένρι Μόρτον Στάνλεϊ εντόπισε τον εξερευνητή, χαμένο επί πέντε χρόνια στην Αφρική, δρα Ντέιβιντ Λίβινγκστον, τον μόνο λευκό άνδρα σε απόσταση μιλίων - έδειχνε χλωμός, σε σύγχυση και εμφανώς αδιάθετος. Η εφημερίδα New York Herald είχε στείλει τον Στάνλεϊ να αναζητήσει τον Λίβινγκστον πριν από δύο χρόνια, το 1869.

Γιατί έγινε διάσημη αυτή η φράση;

Γιατί όμως η φράση «Ο δρ. Λίβινγκστον, να υποθέσω;» ("Dr. Livingstone, I presume?") έμεινε στην Ιστορία; Κατ' αρχάς καλό θα ήταν αν επισημάνουμε πως οι διάσημες αυτές λέξεις μπορεί να μην ειπώθηκαν ποτέ καθώς ο Στάνλεϊ αργότερα έσκισε τις σελίδες αυτής της συνάντησης στο ημερολόγιό του. Ακόμη και η αφήγηση του Λίβινγκστον για αυτή τη συνάντηση δεν αναφέρει αυτές τις λέξεις.

Ωστόσο, η φράση εμφανίζεται σε ένα άρθρο της New York Herald με ημερομηνία 10 Αυγούστου 1872, και η Encyclopædia Britannica και το Oxford Dictionary of National Biography την παραθέτουν χωρίς να αμφισβητούν τη γνησιότητά της. Η συγκεκριμένη φράση έγινε διάσημη λόγω του χιούμορ της, καθώς ο Λίβινγκστον ήταν ο μοναδικός λευκός σε έκταση εκατοντάδων χιλιομέτρων. Παράλληλα, γέλιο προκαλεί και η αδέξια προσπάθεια του Στάνλεϊ να εμφανιστεί αξιοπρεπής στη μέση της Αφρικής κάνοντας έναν επίσημο χαιρετισμό που θα περίμενε κανείς να ακούσει στα όρια ενός high class κλαμπ του Λονδίνου.

Ωστόσο, οι αναγνώστες της Herald είδαν αμέσως ότι κάτι πήγαινε στραβά με τη φράση του Στάνλεϊ. Όπως σημειώθηκε από τον βιογράφο του Tim Jeal, ο Στάνλεϊ πάλεψε όλη του τη ζωή ένα κόμπλεξ κατωτερότητας γιατί αντιλαμβανόταν τον εαυτό του ότι ήταν από ταπεινό υπόβαθρο. Έτσι κατασκεύαζε γεγονότα και διαλόγους για να αναπληρώσει αυτή την υποτιθέμενη έλλειψη. Στη βιογραφία του Στάνλεϊ υποδηλώνεται ότι αυτός ο χαιρετισμός ήταν πραγματικά υποκινούμενος από αμηχανία, επειδή δεν τόλμησε να αγκαλιάσει τον Λίβινγκστον.

Πώς εξαφανίστηκε ο Λίβινγκστον

Από τα μέσα του αιώνα, ο ιεραπόστολος και εξερευνητής δρ Ντέιβιντ Λίβινγκστον αναζητούσε οδούς για να διαδώσει τον Χριστιανισμό στην καρδιά της Αφρικής. Στη διάρκεια των εξερευνήσεων του, κινήθηκε ανατολικά κατά μήκος του ποταμού Ζαμβέζη, μαζί με έναν στόλο από εξερευνητικά κανό, υπό την καθοδήγηση μελών της φυλής Μακόλο.

Κοντά στα σύγχρονα σύνορα μεταξύ Ζιμπάμπουε και Ζάμπια, ο Λίβινγκστον ανακάλυψε μία πανέμορφη σειρά από καταρράκτες, τους οποίους μετονόμασε προς τιμήν της βασίλισσας, τους Καταρράκτες της Βικτόριας. Πριν χάσει την επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο, ο Λίβινγκστον είχε καταφέρει να φτάσει βόρεια της λίμνης Τανγκανίκα.

Καθώς περίμενε τον Λίβινγκστον να του απαντήσει, ο Στάνλεϊ παρατήρησε πως ο άνδρας απέναντί του έδειχνε εύθραυστος. Ξαφνικά, ο Λίβινγκστον αποκρίθηκε: «Ναι, και είμαι ευγνώμων που βρίσκομαι εδώ για να σας υποδεχθώ».

(Με πληροφορίες από το βιβλίο του Dan Snow «Σαν σήμερα στην παγκόσμια ιστορία»)