Μικροσκοπικά φύκη που «κρύβονται» στα θαλασσινά μπορεί να προκαλέσουν απώλεια μνήμης

Οι Φιλιππίνες παράγουν ετησίως 4 εκατομμύρια τόνους θαλασσινών, όντας η 11η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στον κόσμο. Οι επιστήμονες, ωστόσο, φαίνεται πως ανησυχούν γιατί ανάμεσα στα καλλιεργούμενα είδη ελλοχεύουν δύο είδη μικροσκοπικών φυκών που ονομάζονται διάτομα και μπορεί να προκαλέσουν απώλεια μνήμης.

Οι συγγραφεις της μελέτης που δημοσιεύεται στο Diatom Research προειδοποιούν για την τοξικότητα των δύο φυκών και τονίζουν ότι πρέπει να παρακολουθούνται ξεκινώντας από την ταυτοποίησή τους στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Τι είναι τα διάτομα, ποια είναι δηλητηριώδη

Τα διάτομα είναι μονοκύτταρα φύκη που αποτελούνται από δύο «καπάκια» από διοξείδιο του πυριτίου. Είναι βασικό συστατικό του φυτοπλαγκτού που παράγει σχεδόν τη μισή ποσότητα οξυγόνου. Παράλληλα, αποτελεί μέρος των οικοσυστημάτων και της τροφικής αλυσίδας.

Όπως αναφέρεται στο Sciencealert, από τα εκατομμύρια είδη διατόμων, 28 είδη του γένους  Pseudonitzschia παράγουν μία νευροτοξίνη που λέγεται δομοϊκό οξύ, που συσσωρεύεται σε όστρακα, σαρδέλες και γαύρο, επειδή σε ένα βαθμό τρέφονται από αυτά τα διάτομα.

Μέχρι πρότινος, οι επιστήμονες θεωρούσαν απίθανο να βρεθεί δομοϊκό οξύ στο πιάτο μας, αλλά τώρα οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν εξάρσεις του πληθυσμού όλων των φυκών μεταξύ των οποίων και των διατόμων. Τα πιθανά συμπτώματα κυμαίνονται από εμετούς και διάρροια μέχρι αμνησία και θάνατο.

Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες

Το 1987 τρεις άνθρωποι πέθαναν και 100 πήγαν στο νοσοκομείο στον Καναδά, από δηλητηρίαση με δομοϊκό οξύ από όστρακα. Η δηλητηρίαση έγινε από μπλε μύδια (Mytulis edulis) και από τότε όλες οι αρχές παρακολουθούν τις εξάρσεις των διατόμων του γένους  Pseudonitzschia.

Οι συγγραφείς της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Μανίλας τονίζουν ότι χρειάζεται περισσότερη παρακολούθηση στη νήσο Λουζόν, που φιλοξενεί τον μισό πληθυσμό των Φιλιππίνων και τα μύδια είναι βασικό συστατικό της διατροφής. 

Τα πρόσφατα περιστατικά έξαρσης των διατόμων

«Πιθανότατα η πρώτη καταγεγραμμένη έκρηξη στον πληθυσμό των διατόμων ήταν στο νησί Σεμπού, ενώ μια άλλη ανιχνεύεται στο Πανγκασίναν, στη νήσο Λουζόν» λένε οι ερευνητές.

Από τα 15 είδη Pseudonitzschia που ταυτοποίησαν, κυρίως τα  Pseudonitzschia pungens και Pseudonitzschia brasiliana που παράγουν δομοϊκό οξύ, είναι τα πιο επικίνδυνα. Είναι η πρώτη φορά που το τροπικό είδος Ρ. brasiliana έχει ανιχνευθεί στη νήσο Λουζόν.

Αυτά τα δεδομένα αναμένεται να βοηθήσουν τους μυδοπαραγωγούς να προστατέψουν τη σοδειά τους και την υγεία των καταναλωτών.