Γερμάνιο: Τι είναι ο κρυμμένος «θησαυρός» που ψάχνουν οι Αυστραλοί στους Μολάους Λακωνίας

Ενδείξεις για την ύπαρξη ποσοτήτων γερμανίου, ενός μετάλλου που συμπεριλαμβάνεται στη λίστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, έχουν προκύψει από τις ερευνητικές γεωτρήσεις της αυστραλιανής εταιρείας Rockfire Resources στο δημόσιο μεταλλευτικό χώρο των Μολάων, στη Λακωνία.

H αυστραλιανή εταιρεία είχε καταθέσει τη μοναδική δεσμευτική οικονομική προσφορά στο διεθνή διαγωνισμό του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είχε διενεργηθεί το 2021, για την εκμίσθωση του δημόσιου μεταλλευτικού χώρου των Μολάων. Από τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, εκτιμάται ότι στο υπέδαφος υπάρχουν 210.000 τόνοι ψευδάργυρου, 39.000 τόνοι μολύβδου και 3,5 εκατ. ουγγιές ασήμι. Σε ανακοίνωσή της την περασμένη άνοιξη, σημείωσε ότι στο ερευνητικό της πρόγραμμα έχει συναντήσει την υψηλότερη περιεκτικότητα γερμανίου μέχρι σήμερα.

Η αυστραλέζικη εταιρεία ξεκίνησε την ερευνητική γεώτρηση στο κοίτασμα των Μολάων στα τέλη του 2023, διευκρινίζοντας ότι στόχος δεν είναι η αύξηση της δυνητικής παραγωγικής δυναμικότητας, αλλά η επιβεβαίωση των ευρημάτων του ιστορικού πυρήνα της γεώτρησης και των υψηλών βαθμών περιεχομένων μετάλλων που είχαν επισημανθεί στο παρελθόν.

Το λευκό μέταλλο της Λακωνίας

Το γερμάνιο (Germanium, σύμβολο Ge) είναι ένα χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 32 στον περιοδικό πίνακα. Ανήκει στην ομάδα των μεταλλοειδών και έχει ιδιότητες που βρίσκονται μεταξύ αυτών των μετάλλων και των μη μετάλλων. Το γερμάνιο ανακαλύφθηκε το 1886 από τον Γερμανό χημικό Κλέμενς Βινκλέρ (Clemens Winkler). Το όνομά του προέρχεται από τη λατινική λέξη "Germania," που σημαίνει Γερμανία. Το γερμάνιο δεν είναι απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Μερικές οργανικές ενώσεις του γερμανίου έχουν χρησιμοποιηθεί σε συμπληρώματα διατροφής, αλλά η χρήση τους έχει περιοριστεί λόγω πιθανών τοξικών επιδράσεων.

Φυσικές Ιδιότητες

Εμφάνιση: Είναι ένα λαμπερό, γκριζόλευκο, εύθραυστο υλικό με μεταλλική λάμψη.

Σημείο τήξης: 938,3 °C

Σημείο ζέσης: 2833 °C

Πυκνότητα: Περίπου 5,32 g/cm³

Χημικές Ιδιότητες

Το γερμάνιο είναι σχετικά χημικά αδρανές σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά μπορεί να αντιδράσει με οξέα και ισχυρά αλκάλια σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Σχηματίζει ενώσεις κυρίως με τον άνθρακα (όπως GeCl₄ και GeH₄) και το οξυγόνο.

Χρήσεις

Ηλεκτρονική: Το γερμάνιο χρησιμοποιείται σε ημιαγωγούς (transistors, διόδους) λόγω της ικανότητάς του να επιτρέπει τη ροή του ηλεκτρικού ρεύματος με ελεγχόμενο τρόπο.
Οπτικές ίνες: Το οξείδιο του γερμανίου (GeO₂) είναι βασικό συστατικό στην κατασκευή οπτικών ινών, χάρη στη διαφάνειά του στο φάσμα του υπέρυθρου φωτός.
Υπέρυθρη οπτική: Χρησιμοποιείται σε φακούς και παράθυρα για συσκευές υπέρυθρης ανίχνευσης.
Κράματα και καταλύτες: Προστίθεται σε κράματα για να αυξήσει την αντοχή και την ανθεκτικότητα, ενώ χρησιμοποιείται και σε ορισμένες χημικές αντιδράσεις ως καταλύτης.

Η εξόρυξη του γερμανίου

Η εξόρυξη γερμανίου είναι σχετικά περιορισμένη παγκοσμίως, καθώς πρόκειται για ένα στοιχείο που σπάνια βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στη φύση. Συνήθως εξάγεται ως υποπροϊόν της επεξεργασίας άλλων μετάλλων, όπως ο ψευδάργυρος και ο χαλκός.

Κύριες Χώρες Εξόρυξης Γερμανίου

Κίνα

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός γερμανίου παγκοσμίως. Το γερμάνιο εξάγεται κυρίως από αποθέματα ψευδαργύρου και λιγνίτη. Η χώρα διαθέτει μεγάλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας για την παραγωγή καθαρού γερμανίου.

Καναδάς

Το γερμάνιο εξάγεται ως υποπροϊόν της εξόρυξης ψευδαργύρου, κυρίως σε ορυχεία της περιοχής του Κεμπέκ.
Ο Καναδάς έχει επίσης εγκαταστάσεις καθαρισμού και επεξεργασίας.

Ρωσία

Η Ρωσία διαθέτει σημαντικά αποθέματα λιγνίτη, από τα οποία εξάγεται γερμάνιο.Η παραγωγή επικεντρώνεται σε περιοχές με εξορυκτική δραστηριότητα για άνθρακα και μέταλλα.

Ηνωμένες Πολιτείες

Αν και η παραγωγή γερμανίου είναι περιορισμένη, εξάγεται ως υποπροϊόν από ορυχεία χαλκού και ψευδαργύρου.
Υπάρχει επίσης ανακύκλωση γερμανίου από παλιά ηλεκτρονικά και οπτικές ίνες.

Βέλγιο

Το Βέλγιο δεν έχει φυσικά αποθέματα, αλλά είναι σημαντικός κόμβος επεξεργασίας και ανακύκλωσης γερμανίου από δευτερεύουσες πηγές.

Δευτερεύουσες Πηγές

Γερμάνιο μπορεί να βρεθεί επίσης σε αποθέσεις λιγνίτη (χαμηλής ποιότητας άνθρακας) σε χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία και η Τουρκία. Σημαντική ποσότητα παράγεται από την ανακύκλωση οπτικών ινών, καταλυτών και ηλεκτρονικών εξαρτημάτων.