Χουντίτης: Το σπάνιο ορυκτό της Κοζάνης που παράγεται σε αποκλειστικότητα στην Ελλάδα

Το ορυκτό χουντίτης που εξορύσσεται στα Λεύκαρα Σερβίων Κοζάνης, είναι ένα σπάνιο προϊόν, το οποίο διαθέτει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα η Ελλάδα. Τα αποθέματα μεγάλα όπως και η αξία του με ευρύτατες εφαρμογές στη βιομηχανία.

Λευκό, σαν πούδρα, μετά την επεξεργασία του, είναι το κοίτασμα του χουντίτη-υδρομαγνησίτη. Την εκμετάλλευση του ανέλαβε αρχικά ελληνική εταιρεία και στη συνέχεια πέρασε στα χέρια ενός μεγάλου Ευρωπαϊκού βιομηχανικού Ομίλου που δραστηριοποιείται έντονα σε διεθνείς αγορές με τις εξαγωγές σε ετήσια βάση να ανέρχονται σε υψηλά ποσοστά. 

Ο χουντίτης, στη μορφή του τελικού εξαγώγιμου προϊόντος, χρησιμοποιείται σαν φίλτρο επιβραδυντικής πυράς στα πλαστικά αλλά και σε πολλές ακόμα εφαρμογές φιλικές προς το περιβάλλον.

Το ορυκτό Χουντίτης- Υδρομαγνησίτης που εξορύσσεται στα Λεύκαρα Σερβίων Κοζάνης, είναι ένα σπάνιο προϊόν, το οποίο διαθέτει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα η Ελλάδα. Είναι ένα μείγμα δύο ανθρακικών ορυκτών του μαγνησίου και του ασβεστίου, που βρίσκει εφαρμογές στη βιομηχανία ως επιβραδυντικό φλόγας και ως πρώτη ύλη σε διάφορα χημικά προϊόντα.

Ο Χουντίτης-Υδρομαγνησίτης είναι ένα σύμπλεγμα ορυκτών που αποτελείται από δύο βασικές φάσεις:

• Χουντίτης (Huntite - Mg₃Ca(CO₃)₄)
• Υδρομαγνησίτης (Hydromagnesite - Mg₅(CO₃)₄(OH)₂·4H₂O)

Χουντίτης (Huntite). Είναι ανθρακικό ορυκτό που περιέχει μαγνήσιο και ασβέστιο. Κρυσταλλώνεται στο τριγωνικό σύστημα. Συνήθως εμφανίζεται σε λευκά ή υπόλευκα λεπιοειδή συσσωματώματα. Βρίσκεται σε ιζηματογενείς σχηματισμούς, σε πλούσιες σε μαγνήσιο αποθέσεις.
Χρησιμοποιείται ως επιβραδυντικό φλόγας λόγω της ικανότητάς του να αποσυντίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες και να απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα.

Υδρομαγνησίτης (Hydromagnesite) Είναι βασικό ανθρακικό ορυκτό του μαγνησίου. Συνήθως εμφανίζεται σε λεπιοειδείς ή κονιώδεις μορφές, με χρώμα λευκό έως υπόλευκο. Σχηματίζεται σε υπερμαφικά πετρώματα, σε μεταμορφωμένα περιβάλλοντα ή μέσω εξαλλοίωσης άλλων ορυκτών του μαγνησίου. Συχνά απαντάται σε συνδυασμό με χουντίτη, δολομίτη και μαγνησίτη.
Επίσης χρησιμοποιείται ως επιβραδυντικό φλόγας λόγω της θερμικής του διάσπασης και της παραγωγής νερού και διοξειδίου του άνθρακα.

Εμφάνιση και Εφαρμογές

Το σύμπλεγμα Χουντίτη-Υδρομαγνησίτη απαντάται κυρίως σε ιζηματογενή περιβάλλοντα πλούσια σε μαγνήσιο και ασβέστιο.
Χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία πλαστικών, χρωμάτων, επικαλύψεων και υφασμάτων ως επιβραδυντικό φλόγας.
Εμφανίζεται κυρίως σε ορυχεία μαγνησίτη ή δολομίτη και σε εβαποριτικά περιβάλλοντα.

Χημικές και Φυσικές Ιδιότητες

Γεωλογική Προέλευση & Κοιτάσματα

Τα δύο ορυκτά συναντώνται συνήθως μαζί σε περιβάλλοντα πλούσια σε μαγνήσιο και ανθρακικά άλατα. 

Φυσικές συνθήκες σχηματισμού

Ο Χουντίτης σχηματίζεται σε ιζηματογενείς αποθέσεις και υπερμαφικά πετρώματα μέσω εξαλλοίωσης δολομίτη ή μαγνησίτη.
Ο Υδρομαγνησίτης είναι προϊόν εξαλλοίωσης του μαγνησίτη και σχηματίζεται σε περιβάλλοντα εξάτμισης και θερμές πηγές.

Σημαντικά κοιτάσματα παγκοσμίως

Τουρκία: Κορυφαίος παραγωγός, με μεγάλα αποθέματα στη Μαγνησία και στη δυτική Ανατολία.
Κίνα: Ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές πρώτων υλών μαγνησίου.
ΗΠΑ (Νεβάδα, Καλιφόρνια): Μικρότερα κοιτάσματα.
Ελλάδα: Υπάρχουν εμφανίσεις στα νησιά του Αιγαίου και σε υπερμαφικά πετρώματα.

Βιομηχανικές Χρήσεις

Το σύμπλεγμα Χουντίτης-Υδρομαγνησίτης είναι πολύτιμο λόγω των θερμικών του ιδιοτήτων και της συμβολής του στην επιβράδυνση της φωτιάς.
Χρησιμοποιείται σε πλαστικά (PVC, πολυουρεθάνη, ελαστομερή, πολυμερή).
Όταν θερμαίνεται, διασπάται σε CO₂ και H₂O, ψύχοντας έτσι το υλικό και εμποδίζοντας την εξάπλωση της φωτιάς.
Σε αντίθεση με τα βρωμιούχα ή φωσφορικά επιβραδυντικά, είναι μη τοξικό και φιλικό προς το περιβάλλον.
Στη Βιομηχανία Χρωμάτων & Επιχρισμάτων, χρησιμοποιείται σε χρώματα, επιστρώσεις και κεραμικά λόγω της υψηλής λευκότητας και της χημικής σταθερότητάς του.
Στη Βιομηχανία Καλλυντικών & Φαρμάκων, ο Υδρομαγνησίτης μπορεί να βρεθεί σε πούδρες, καλλυντικά και αντιόξινα.
επίσης μπορεί να λειτουργήσει ως δευτερεύουσα πηγή μαγνησίου για μεταλλουργικές και χημικές εφαρμογές.

 Περιβαλλοντικές & Υγειονομικές Επιπτώσεις

Μη τοξικό και φιλικό προς το περιβάλλον, αντίθετα με άλλα επιβραδυντικά φλόγας.
Δεν προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα, αλλά η εισπνοή λεπτόκοκκης σκόνης μπορεί να ερεθίσει το αναπνευστικό σύστημα.

Συμπέρασμα

Το σύμπλεγμα Χουντίτης-Υδρομαγνησίτης αποτελεί μια βιώσιμη, φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση στα επιβραδυντικά φλόγας, με χρήσεις στη βιομηχανία πλαστικών, επιχρισμάτων, καλλυντικών και στη μεταλλουργία του μαγνησίου. Με τα αυξανόμενα περιβαλλοντικά πρότυπα, η ζήτηση για αυτά τα ορυκτά πιθανώς θα αυξηθεί στο μέλλον.