Διχάζει το μεταναστευτικό την ΕΕ: Η πρόταση Μελόνι με τα αλβανικά νησιά και η στρατηγική της Αθήνας

Τα σύννεφα του μεταναστευτικού πάνω από την Ευρώπη, μπορεί να πυκνώνουν επικίνδυνα, όμως στη Σύνοδο Κορυφής οι «27» θα εμφανιστούν χωρισμένοι σε στρατόπεδα.

Σε αυτό το φόντο, δεν πρέπει να αναμένεται ότι θα βγει λευκός καπνός, παρότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μεγαλώνουν την απειλή για αυξημένες ροές. Άλλωστε όπως έλεγαν στο flash.gr, αρμόδιες πηγές, μέχρι το σημερινό ραντεβού, κάθε χώρα «ξήλωνε και ένα κομμάτι της ευρωπαϊκής ασπίδας», υπενθυμίζοντας το γαϊτανάκι των μονομερών ενεργειών, που ξεκίνησε με το φιτίλι του Βερολίνου στη συνθήκη Σένγκεν, το μπλόκο της Αυστρίας και κορυφώθηκε πριν από λίγα 24ωρα, με το αίτημα του Ντόναλντ Τουσκ, που έκανε άνω-κάτω τις Βρυξέλλες για προσωρινή αναστολή στη διαδικασία ασύλου.

Το «αγκάθι» στο προσχέδιο για το μεταναστευτικό

Σε αυτό το κλίμα, ήρθε η επιστολή της Προέδρου της Κομισιόν, με την οποία η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, έδειχνε ως λύση, το μοντέλο της συμφωνίας Ιταλίας και Αλβανίας, και τη δημιουργία ειδικού προαναχωρησιακού κέντρου στην αλβανική επικράτεια.

Σε κάθε περίπτωση, υπό την πίεση για δραστικές λύσεις στο μεταναστευτικό, στις Βρυξέλλες συζητείται έντονα, ότι μπορεί να ανατραπεί ακόμη και η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα κράτη - μέλη μόλις τον περασμένο Μάιο. Τα επίσημα στοιχεία άλλωστε από τον Frontex, εντείνουν την ανησυχία και ειδικά την ελληνική, καθώς δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι ο πιο δημοφιλής δρόμος για τους μετανάστες που θέλουν να περάσουν στην Ευρώπη. Οι διελεύσεις από τα ελληνικά νησιά και από τον Έβρο αυξήθηκαν κατά 15% σε σχέση με πέρυσι, και καταγράφηκαν επίσημα 45.610 μετανάστες.

Οι «27», θα βρουν μπροστά τους στο τραπέζι ένα προσχέδιο των συμπερασμάτων στο οποίο από την Τρίτη (15/10) το βράδυ, έχει προστεθεί μια παράγραφος που ήδη προκαλεί συζητήσεις και διαφορετικές ερμηνείες. Η βασικότερη είναι ότι αυτή η προσθήκη, φέρνει ένα βήμα πιο κοντά τη δημιουργία των κέντρων επιστροφών, που για πρώτη φορά γράφτηκε στην επιστολή που απέστειλε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν προς τους ηγέτες των κρατών-μελών, για το μεταναστευτικό, η οποία αναφέρθηκε στο παράδειγμα της συμφωνίας Ιταλίας και Αλβανίας.

Για να προχωρήσει μια τέτοια αλλαγή, απαιτούνται βέβαια, όπως λένε ευρωπαϊκές πηγές, κάμποσες συμπληρωματικές παρεμβάσεις στο ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο, για αυτό και σημειώνουν ότι θα απαιτηθεί το συντομότερο δυνατόν μια νέα νομοθετική πρόταση από την Κομισιόν για τις επιστροφές, προκειμένου να διαπιστωθεί πώς θα μπορούσε να προχωρήσει αυτό το πλάνο.

Ανάγκη για στήριξη των χωρών πρώτης υποδοχής, επιμένει η Ελλάδα

Η ελληνική αποστολή πάντως, αναμένεται να επιμείνει στην ανάγκη για διεξοδική συζήτηση. Κυβερνητικές πηγές υπενθύμιζαν ότι ο Πρωθυπουργός έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η προτεραιότητα τώρα είναι η εφαρμογή του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και η στήριξη και ενίσχυση των χωρών πρώτης υποδοχής για την προστασία και φύλαξη των συνόρων.

Οι ίδιες πηγές ενημέρωσης σημείωναν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, η οποία αποτελεί βασικό πυλώνα του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και ενίσχυσης των χωρών πρώτης υποδοχής με όλα τα μέσα -και με περαιτέρω κοινοτική χρηματοδότηση. Αναμένεται ακόμη να υπογραμμίσει τη σημασία επιτάχυνσης των επιστροφών και συνεργασίας με τρίτες χώρες γι’ αυτό τον σκοπό. Εκτός από τις επιστροφές, η Αθήνα υποστηρίζει τις αλλαγές στην πολιτική για το άσυλο. Ακόμη δεν είναι αρνητική στη συζήτηση που έχει ανοίξει για απελάσεις υπό προϋποθέσεις, όπως στην περίπτωση των 28 ποινικών εγκληματιών, που το Βερολίνο έστειλε πίσω στη χώρα προέλευσής τους.

Επιστροφές στην Τουρκία

Ένας από τους ελέφαντες στο δωμάτιο, είναι οι επιστροφές στην Τουρκία, οι οποίες μετά την πανδημία του κορονοϊού, έχουν μηδενιστεί. Γι’ αυτό και η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ανέφερε σε όλους τους τόνους ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί η Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας, η οποία είχε υπογραφεί το 2016.

Η συμπερίληψη μάλιστα στο κείμενο των συμπερασμάτων, μέρους της επιστολής της Προέδρου της Κομισιόν, στην οποία γίνεται ειδική αναφορά στη «βίζα», θεωρείται ότι υποδηλώνει και την πρόθεση της ΕΕ να δυσκολέψει τη διαδικασία χορήγησής της σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίες δεν συνεργάζονται στις επιστροφές.

Από την άλλη η Γερμανία, επιμένει στη διατύπωση περισσότερων αναφορών στη ζώνη Σένγκεν και στη διάσταση της εσωτερικής μετανάστευσης, όπως επίσης και στη συνθήκη του Δουβλίνου. Κάτι που όμως δεν έχει συμπεριληφθεί σε κανένα από τα τρία προσχέδια, με αποτέλεσμα να προεξοφλείται η δημιουργία εντάσεων στις συζητήσεις που θα διεξαχθούν πίσω από τις κλειστές πόρτες.