Χάπια ιωδίου: Το αντίδοτο στον πυρηνικό πόλεμο

Τα χάπια ιωδίου είναι ένα από τα λίγα μέσα προστασίας που έχουμε σε περίπτωση έκρηξης πυρηνικού όπλου ή ατυχήματος σε πυρηνικό εργοστάσιο, όπως αυτό του Τσερνόμπιλ το 1986. Τα χάπια αυτά εμποδίζουν την απορρόφηση ραδιενεργού ιωδίου, μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου και άλλων καταστάσεων που σχετίζονται με την έκθεση σε ραδιενεργά υλικά.

Πώς λειτουργούν τα χάπια ιωδίου

Τα χάπια ιωδίου περιέχουν μια σταθερή μορφή ιωδίου, συνήθως ιωδιούχο κάλιο. Όταν λαμβάνονται στην κατάλληλη δοσολογία, προκαλούν κορεσμό του θυρεοειδή αδένα, ώστε να μην μπορεί να απορροφήσει το ραδιενεργό ιώδιο που εκλύεται στις πυρηνικές εκρήξεις. Ο θυρεοειδής αδένας είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο του μεταβολισμού, κάτι που σημαίνει ότι σε περίπτωση καρκίνου επιβαρύνονται όλα τα συστήματα του οργανισμού.

Ποια είναι η κατάλληλη δοσολογία και ο χρόνος λήψης

Η σωστή χορήγηση χαπιών ιωδίου είναι καθοριστική για την αποτελεσματικότητά τους. Οι ειδικοί συνιστούν τη λήψη λίγο πριν έως μερικές ώρες μετά την έκθεση στη ραδιενέργεια, αν και έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικά ακόμα και μετά από 12 ώρες από την έκθεση. Για ενήλικες, η προτεινόμενη δοσολογία είναι ένα χάπι των 130 mg. Για τα παιδιά, η δοσολογία είναι μικρότερη, και εξαρτάται από την ηλικία και το βάρος τους. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για να προσδιοριστεί σωστά η δόση.

Ποιες ομάδες είναι πιο ευπαθείς

Τα μικρά παιδιά κάτω των 18 ετών είναι πιο ευπαθή, γιατί ο θυρεοειδής τους αδένας αναπτύσσεται και μπορεί να απορροφήσει ραδιενεργό ιώδιο πιο εύκολα. Οι έγκυες ανήκουν επίσης στους ευπαθείς πληθυσμούς, κυρίως γιατί τα έμβρυα είναι πιο ευαίσθητα στην έκθεση σε ραδιενεργό ιώδιο. Επίσης, άτομα με υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό είναι πιο ευαίσθητα στην απορρόφηση ραδιενεργού ιωδίου και η χρήση χαπιών είναι ένα σημαντικό προστατευτικό μέσο.

Ποιες είναι οι αντενδείξεις

Αν και τα χάπια ιωδίου είναι σχετικά αβλαβή όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με ιατρικές συστάσεις, μπορεί να προκαλέσουν στομαχικά προβλήματα ή αλλεργικές αντιδράσεις. Σε σπάνιες περιπτώσεις, και όταν υπάρχουν παθήσεις του θυρεοειδούς, μπορεί να προκληθεί πρήξιμο του θυρεοειδούς ή δυσλειτουργία.

Πότε δεν θα πρέπει να πάρετε χάπια ιωδίου

Τα χάπια ιωδίου είναι προστατευτικά απέναντι στο ραδιενεργό ιώδιο και όχι γενικά στη ραδιενεργή ακτινοβολία, πολύ περισσότερο στις ακτίνες-γ. Στην περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή πολέμου, θα πρέπει να αναζητήσουμε πρώτα καταφύγιο και να εκκενώσουμε μολυσμένες περιοχές, ώστε να μην εκτεθούμε στην ακτινοβολία. Επίσης, τα χάπια ιωδίου δεν θα πρέπει να χορηγούνται σε άτομα που έχουν αλλεργία.

Είναι προφανές επομένως ότι τα χάπια ιωδίου είναι αποτελεσματικά όταν λαμβάνονται στη σωστή δοσολογία και στο σωστό χρονικό πλαίσιο. Με αυτές τις προϋποθέσεις μπορούν να μας προστατεύσουν αποτελεσματικά από την έκθεση σε αυτό.