Αυγά: Σε τιμές ρεκόρ εξαιτίας της γρίπης των πτηνών

Σε τιμές ρεκόρ πωλούνται τα αυγά στις ΗΠΑ, καθώς τα κρούσματα της γρίπης των πτηνών  που πλήττουν τη χώρα, έχουν αναγκάσει τους πτηνοτρόφους να οδηγήσουν στη σφαγή εκατομμύρια κοτόπουλα.

Η κατάσταση όμως δε φαίνεται να εκτονώνεται καθώς η αύξηση της ζήτησης όσο πλησιάζει το Πάσχα θα διατηρήσει στα ύψη τις τιμές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ προβλέπεται ότι οι τιμές των αυγών θα εκτοξευθούν ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια του έτους, φτάνοντας στην κατανάλωση κατά 20% ακριβότερα. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 η μέση τιμή ανά δωδεκάδα σε εθνικό επίπεδο έφτασε τα 4,15 δολάρια. Πριν δύο χρόνια όμως, οι τιμές πραγματικά «χτύπησαν κόκκινο» φτάνοντας τα 4,82 δολάρια.

Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται μόνο στις ακριβές τιμές, που σε πολλές περιπτώσεις έχουν υπερδιπλασιαστεί, αλλά και στο γεγονός ότι οι καταναλωτές των ΗΠΑ βρίσκουν άδεια τα ράφια στα τοπικά παντοπωλεία. Μάλιστα, δεν είναι λίγα εκείνα τα παντοπωλεία όπου βάζουν φρένο ακόμα και στον αριθμό των αυγών που μπορούν οι καταναλωτές να προμηθευτούν.

Περισσότερα από 145 εκατομμύρια κοτόπουλα, γαλοπούλες και άλλα πτηνά έχουν σφαγεί με την έναρξη της επιδημίας, που βρίσκεται σε εξέλιξη, με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να είναι αυγοπαραγωγά κοτόπουλα.

Γιατί όμως εκτοξεύτηκαν οι τιμές στις ΗΠΑ

Το ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών που ξεκίνησε το 2022 είναι ο κύριος λόγος που οι τιμές των αυγών έχουν αυξηθεί τόσο πολύ.
Κάθε φορά που εντοπίζεται ο ιός σε μια πτηνοτροφική μονάδα, ολόκληρο το κοπάδι σφάζεται για να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού. Και με τις τεράστιες φάρμες αυγών που συνήθως φιλοξενούν περισσότερα από 1 εκατομμύριο κοτόπουλα, μερικές μόνο μολύνσεις μπορούν να προκαλέσουν κρίση εφοδιασμού.

Το πρόβλημα τείνει να παρατείνεται, επειδή χρειάζονται μήνες για να απορριφθούν όλα τα σφάγια, να απολυμαίνουν τους αχυρώνες και να εισαχθούν νέα πτηνά.

Περισσότερα από 145 εκατομμύρια κοτόπουλα, γαλοπούλες και άλλα πτηνά έχουν σφαγεί με την έναρξη της επιδημίας, που βρίσκεται σε εξέλιξη, με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να είναι αυγοπαραγωγά κοτόπουλα.

Πώς μεταδίδεται ο ιός

Η γρίπη των πτηνών μεταδίδεται κυρίως από άγρια πτηνά, όπως πάπιες και χήνες, που μεταναστεύουν. Ενώ είναι θανατηφόρος για μια ποικιλία ζώων, τα είδη αυτά μπορούν γενικά να τον μεταφέρουν χωρίς να νοσήσουν, γεγονός που προσφέρει στον ιό την ευκαιρία να μεταλλαχθεί και να ευδοκιμήσει.

Τρόποι μετάδοσης 

• Άμεση μετάδοση μεταξύ πτηνών

Αναπνευστικά σταγονίδια: Ο ιός εξαπλώνεται μέσω των εκκρίσεων της αναπνευστικής οδού (π.χ. από βήχα ή φτέρνισμα μολυσμένων πτηνών).
Μολυσμένα κόπρανα: Ο ιός αποβάλλεται σε μεγάλες ποσότητες μέσω των περιττωμάτων και μπορεί να μολύνει άλλα πτηνά που έρχονται σε επαφή με αυτά.

• Έμμεση μετάδοση μέσω του περιβάλλοντος

Μολυσμένη τροφή και νερό: Εάν τα μολυσμένα περιττώματα καταλήξουν σε τροφή ή νερό, μπορεί να μολύνουν γρήγορα μεγάλο αριθμό πτηνών.

Μολυσμένος εξοπλισμός και υποδήματα: Ο ιός μπορεί να μεταφερθεί με τα εργαλεία, τα ρούχα, τα παπούτσια ή τα χέρια των ανθρώπων που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα πτηνά.

Άγρια πτηνά: Οι άγριες πάπιες και άλλα μεταναστευτικά πτηνά είναι φορείς του ιού και μπορούν να τον μεταδώσουν στα οικόσιτα πουλερικά όταν έρχονται σε επαφή με αυτά ή με τις εκκρίσεις τους.

•  Μετάδοση μέσω αυγών και επώασης

Ορισμένα στελέχη του ιού μπορούν να μολύνουν γονιμοποιημένα αυγά, αλλά γενικά, η θερμοκρασία κατά την επώαση μειώνει τη μολυσματικότητα του ιού. 
Η γρίπη των πτηνών μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιδημίες σε εκτροφεία πουλερικών, γι’ αυτό είναι σημαντικά τα μέτρα βιοασφάλειας, όπως η απολύμανση, η αποφυγή επαφής με άγρια πτηνά και ο περιορισμός των μετακινήσεων ανθρώπων και εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις.

Εκτόξευση του κόστους παραγωγής στις ΗΠΑ

Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πόσα έχουν δαπανήσει οι αγρότες για να σφραγίσουν τους στάβλους, να κατασκευάσουν ντους για τους εργάτες ή να υιοθετήσουν άλλα μέτρα βιοασφάλειας.

«Τα τελευταία πέντε χρόνια, μόνο η μικρή μου φάρμα έχει ξοδέψει εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για τη βιοασφάλεια», δήλωσε ο αγρότης γαλοπούλας της Μινεσότα Λόρεν Μπρέι. «Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, είναι ο χρόνος που καθημερινά προσέχεις για τη βιοασφάλεια». 

Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία, το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ έχει δαπανήσει τουλάχιστον 1,14 δισεκατομμύρια δολάρια για να αποζημιώσει τους αγρότες για τα πτηνά που χρειάστηκε να θανατώσουν.

«Είναι η πρώτη φορά στη ζωή μου που χρειάστηκε να ντραπώ κάπως για το τι πουλάω αυγά», επισήμανε ο Mike Vickers, διευθυντής στο Sentyrz Liquor & Supermarket στη Μινεάπολη: «Και δεν φταίμε εμείς. Πληρώνουμε σήμερα 7,45 δολάρια για μια δωδεκάδα αυγά. Πουλάμε για 7,59 δολάρια. Βγάζουμε 0,14 δολάρια. Αυτό δεν μας φτάνει για να πληρώσουμε τους λογαριασμούς».