Συρία: Είναι οι μυστηριώδεις επιγραφές που βρέθηκαν σε αρχαίο τάφο το πρώτο αλφάβητο;

Η ανακάλυψη της πρώτης αλφαβητικής γραφής είναι ακόμα και σήμερα ένα μυστήριο. Τα αρχαϊκά συστήματα γραφής, όπως τα ιερογλυφικά και η σφηνοειδής γραφή, έδωσαν τη θέση τους στο πρωτοσημιτικό αλφάβητο (που μετέτρεψε κάποια από τα ιερογλυφικά σε γράμματα), το οποίο εμφανίστηκε πριν από 4-5.000 χρόνια στη Μέση Ανατολή. Αυτό το αλφάβητο δεν είχε φωνήεντα, αλλά μόνο σύμφωνα. Παραλλαγή αυτού είναι το φοινικικό (ή βορειοσημιτικό). Η μακρά εξέλιξη των αλφαβητικών γραφών ολοκληρώθηκε ουσιαστικά με την επινόηση του πρώτου πλήρους αλφαβήτου, του ελληνικού.

Το μυστήριο περιπλέκεται ακόμα περισσότερο από τα ευρήματα ενός τάφου στο Τελ Ουμ-ελ Μάρα, μια αρχαία πόλη κοντά στο Χαλέπι της Συρίας. Κατά την ανασκαφή που έγινε μερικές δεκαετίες πριν, βρέθηκαν τέσσερις πήλινοι κύλινδροι, αρκετά μικροί σε μέγεθος, με εγχάρακτα σύμβολα. Οι ερευνητές, τώρα, καταλήγουν ότι τα σύμβολα, που θεωρούνται μία από τις πρώτες αλφαβητικές γραφές, δεν αποκλείεται να είναι η αρχαιότερη γραφή του κόσμου.

Επτά χρόνια μετά την ανακάλυψη των κυλίνδρων, το 2001, ο Γκλεν Σβαρτς, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς, δημοσίευσε την πρώτη εμπεριστατωμένη έρευνα που αναφέρει ότι τα σύμβολα είναι μια πρώιμη μορφή αλφαβητικής γραφής. Με τη χρήση ραδιοχρονολόγησης, οι ερευνητές ήταν σε θέση να επιβεβαιώσουν την ηλικία των συμβόλων και να τα τοποθετήσουν στο 2400 π.Χ., 500 χρόνια νωρίτερα από οποιαδήποτε άλλη αλφαβητική γραφή.

Σύμφωνα με τον Σβαρτς, οι αλφαβητικές γραφές έφεραν την επανάσταση, κάνοντας τη γραφή προσβάσιμη πέρα από τους βασιλείς και την κοινωνική ελίτ. Η αλφαβητική γραφή άλλαξε τον τρόπο που ζούσαν οι άνθρωποι, το πώς σκέφτονταν και πώς επικοινωνούσαν.

Ο τάφος στο Τελ Ουμ-ελ Μάρα ήταν πιθανότατα ένας οικογενειακός τάφος. Ένας κύλινδρος, συγκεκριμένα, είχε τη λέξη “Silanu,” που πιθανώς να ήταν το όνομα του νεκρού που βρέθηκε μαζί με άλλους πέντε ανθρώπους και διάφορα ταφικά αντικείμενα, όπως δοχεία και κοσμήματα.

Αυτό που δεν αλλάζει είναι η πορεία εξέλιξης των γραφών: από τα εκατοντάδες σύμβολα, στα απαραίτητα σύμφωνα, στα φωνήεντα και στις συλλαβές ή τους συνδυασμούς φωνημάτων. Το πλεονέκτημα των αλφαβητικών γραφών ήταν ότι είχαν μόνο 20-30 χαρακτήρες, το σύνολο των φωνημάτων μιας γλώσσας.

Μέχρι σήμερα, δεν έχει καταστεί δυνατόν να αποκρυπτογραφηθούν οι επιγραφές.