Σούπερ μάρκετ: Τα νέα μέτρα για τις προσφορές 1+1 - Τι αλλάζει στα ταμπελάκια

Τον οδικό χάρτη για την αποφυγή των λεγόμενων «παραπλανητικών εκπτώσεων» στα σούπερ μάρκετ ψάχνουν βιομηχανίες, σούπερ μάρκετ και υπουργείο Ανάπτυξης καθώς από την 1η Μαρτίου, τίθεται σε ισχύ ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας. Στόχος είναι να εξαλειφθούν προσφορές οι οποίες δεν είναι πραγματικές, αλλά «κρύβονται» πίσω από το πολυδαίδαλο σύστημα των εκπτώσεων και των προσφορών.

Σύμφωνα με την καινούργια ρύθμιση, οι προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ θα υπολογίζονται με βάση τη χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος τις τελευταίες 30 ημέρες πριν από τη μείωση της τιμής, ενώ είναι υποχρεωτική και η αναγραφή και της τιμής αναφοράς, βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση.

Είναι ενδεικτικό ότι σχεδόν το 1/3 των ταχυκίνητων κωδικών προϊόντων που πωλούνταν στα σούπερ μάρκετ διατίθενται υπό καθεστώς κάποιου είδους προσφοράς, εισφέροντας πάνω από 4 δισ. ευρώ στις ετήσιες πωλήσεις των αλυσίδων.

Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος Κώδικας

Σύμφωνα με τη ρύθμιση, οι προσφορές πλέον , είτε θα αφορούν ποσοστό έκπτωσης, είτε μείωση τιμής σε απόλυτο μέγεθος (π.χ. έκπτωση 10% ή μείωση τιμής 1 ευρώ), θα υπολογίζονται με βάση τη χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος τις τελευταίες 30 ημέρες κι όχι την προτεινόμενη τιμή που ισχύει μέχρι σήμερα.

Αν για παράδειγμα συσκευασία σαμπουάν που πωλείται στις αρχές Φεβρουαρίου στα 5 ευρώ, η τιμή εκκίνησης για τις προσφορές είναι τα 5 ευρώ και όχι η τιμή π.χ τα 6 ευρώ που ήταν πριν από την συμφωνία προώθησης μεταξύ βιομηχανίας και εμπόρων. Επίσης με βάση τον νέο κώδικα πλέον είναι υποχρεωμένος ο έμπορος στην αναγραφής νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή. Π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» 

Στο στόχαστρο μπαίνει και η συχνότητα των προσφορών που διατίθενται από τις εταιρείες προς πώληση, οι οποίες θα περιοριστούν. Αν για παράδειγμα βιομηχανία με απορρυπαντικά δίνει σε προσφορά την σκόνη πλυντηρίου για τον μήνα Φεβρουάριο, θα πρέπει να περάσει ένα εύλογο διάστημα για να διαθέσει το ίδιο προϊόν σε προσφορά, ωστόσο θα μπορεί το επόμενο διάστημα να θέσει σε καθεστώς προσφοράς άλλους κωδικούς προϊόντων που διαθέτει. Δεδομένου ότι η διαχείριση του απίστευτου όγκου των διάφορων προσφορών θα εκλογικευτεί και άρα θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση κόστους, τόσο για τους προμηθευτές όσο και για το λιανεμπόριο, πιστεύεται ότι η διαφορά αυτή θα περάσει στις τιμές. Αν και αυτή η εκτίμηση κριθεί αποκλειστικά και μόνο από τον ανταγωνισμό.

Για τις προσφορές, τα δύο βασικά σενάρια συζητήσεων είναι, να απαγορευτούν οι συνδυαστικές προσφορές για το ίδιο προϊόν, δηλαδή να μην ισχύει ταυτόχρονα το 1+1 δώρο και το 50% ή στην περίπτωση που για το ίδιο προϊόν γίνονται ταυτόχρονες προσφορές, αυτές να είναι του ίδιου εύρους.

Ας πάρουμε την περίπτωση των προσφορών όπου παρέχεται όμοιο προϊόν ως δώρο τύπου «1+1» για παράδειγμα στη ζάχαρη (συσκευασία 1 κιλού). Εάν η τιμή του κιλού είναι 1 ευρώ και το «πακέτο» σε προσφορά «1+1 δωρεάν» πωλείται 1 ευρώ ο ισχυρισμός είναι ορθός. Όταν όμως διατίθενται στην τιμή των 2 ευρώ ο ισχυρισμός είναι ψευδής, όπως και στην περίπτωση που το «πακέτο» της προσφοράς πωλείται  1,5 ευρώ, καθώς αν και υπάρχει όφελος για τον καταναλωτή σε καμία περίπτωση δεν διατίθεται δωρεάν η δεύτερη συσκευασία. Επίσης δεν επιτρέπεται να υπάρχει διαφορά μεταξύ της συσκευασίας της προσφοράς και της μονής συσκευασίας, κάτι που απαντάται αρκετά συχνά.

Επίσης κατά την ανακοίνωση µμείωσης τιμής είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή αναφοράς, βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη που εφάρμοσε ο έμπορος κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της µμείωσης της τιμής. Επίσης στα ταμπελάκια με τις τιμές ο έμπορος είναι υποχρεωμένος να αναγράφει την τιμή μονάδας είτε αυτή είναι σε τεμάχιο συσκευασίες, είτε σε κιλό, είτε σε λίτρο ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να συγκρίνει τις τιμές καλύτερα με βάσει τις ανάγκες του.

Εξαιρούνται από το μέτρο νωπά και ευπαθή προϊόντα και τρόφιμα, όπως φρούτα, λαχανικά, κρέατα, θαλασσινά, φρέσκο γάλα, τυρί και γιαούρτι, καθώς ενδέχεται να καταστούν ακατάλληλα προς πώληση εντός του διαστήματος 30 ημερών που ορίζει η ρύθμιση.

Σημειώνεται πως δεν συνιστούν ανακοινώσεις μείωσης τιμών:

• γενικοί ισχυρισμοί εμπορικής προώθησης που συγκρίνουν την τιμή του πωλητή με την τιμή άλλων πωλητών, χωρίς να επικαλούνται μείωση της τιμής ή να δημιουργούν αυτήν την εντύπωση
• προγράμματα επιβράβευσης πελατών και προσωπικές μειώσεις τιμών
• προσφορές βάσει των οποίων με την αγορά ο καταναλωτής αποκτά και ένα δωρεάν αγαθό, π.χ. 1+1 δώρο, ή 2 στην τιμή του ενός, 30% έκπτωση με την αγορά τριών τεμαχίων

Πάντως, μεγάλες πολυεθνικές που ετοιμάζονται για τον νέο προσφορών ήδη προχωρούν σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους. Είναι χαρακτηριστικό πως μεγάλες εταιρείες στον κλάδο των τυποποιημένων τροφίμων και ποτών έχουν προαναγγείλει αυξήσεις από 4,5% - 13% σε συνέχεια των μεγάλων ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες, όπως κακάο και καφές.

Καταρχήν συμφωνία, «αγκάθι» η ενέργεια

Σύμφωνα με πληροφορίες, βιομηχανία και υπουργείο Ανάπτυξης, στη σύσκεψη της Δευτέρας (17/2) κατέληξαν σε συνέχιση των προσφορών ανά τακτά χρονικά διαστήματα και όχι συνεχόμενα σε πολλά προϊόντα, κυρίως σε κάποια τρόφιμα και σε απορρυπαντικά, ενώ αναμένονται από την 1η Μαρτίου περισσότερες μειώσεις στο ελαιόλαδο, στα γαλακτοκομικά και στα δημητριακά. Οι μειώσεις των τιμών σε αυτά τα αγαθά, εξάλλου, ήταν ο κύριος λόγος και για τον μειωμένο πληθωρισμό των τελευταίων εβδομάδων, όπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς.

Η διαφορά τους με τις προσφορές των προηγούμενων μηνών, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς είναι ότι «θα γίνονται πλέον πιο ορθολογικά και θα προωθούνται ακόμα καλύτερα επικοινωνιακά».

Όμως οι τιμές κάποιων προϊόντων δεν θα μείνουν σταθερές αλλά θα αυξηθούν, όπως είναι προϊόντα τα οποία επηρεάζονται από την κλιματική και διεθνή κρίση όπως ο καφές και το κακάο, το οποίο συμπαρασύρει από την πλευρά του πολλά από τα διατιθέμενα στα σούπερ μάρκετ τρόφιμα.

Ανασταλτικός παράγοντας η ενέργεια

Στη σύσκεψη, σύμφωνα με πληροφορίες εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ αλλά και της βιομηχανίας επεσήμαναν ότι για να διατηρηθεί αυτό που έχουμε πετύχει, δηλαδή να βρίσκεται σε μηδενικά επίπεδα ο πληθωρισμός, δεν μπορούν να γίνουν μαγικά, αλλά πρέπει να εξακολουθήσουν να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Αυτές συνδέονται με τις όσο το δυνατόν πιο σταθερές τιμές της ενέργειας, οι οποίες έχουν αντίκτυπο στις βιομηχανίες, στα καταστήματα, στις μεταφορές, στην γενικότερη λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά και με την κλιματική κρίση, εξαιτίας της οποίας πολλά από τα προϊόντα διατηρούν υψηλή τιμολόγηση.