Δασμοί Ταμπ: Ξύπνησε ο εφιάλτης της παγκόσμιας ύφεσης - Απώλειες σοκ στα χρηματιστήρια

Μετά την ανάπαυλα του Σαββατοκύριακου, που οι αγορές ήταν κλειστές, ο Ντόναλντ Τραμπ άνοιξε τη Δευτέρα (7/4) τις «πύλες της Κολάσεως» για τα χρηματιστήρια, προκαλώντας ένα τεκτονικό σεισμό τεράστιων απωλειών που μπορεί να συγκριθεί μόνο με το χρηματιστηριακό κραχ και την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, που πυροδότησε η κατάρρευση της Lehman Brothers.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, παρά τις συστάσεις ακόμα και στενών του συνεργατών και εκατομμυριούχων υποστηρικτών, φαίνεται αποφασισμένος να «ισοπεδώσει» -μέσω σαρωτικών δασμών- το διεθνές εμπόριο και τις χρηματαγορές. Στο στόχαστρό του έχει μπει η Κίνα, καθώς απειλεί το Πεκίνο με αθροιστικούς δασμούς που ανέρχονται στο 104%.

Χωρίς περιστροφές ο Αμερικανός πρόεδρος, σε κοινές δηλώσεις με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, είπε ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω στο ζήτημα των δασμών εκτός και αν οι χώρες-εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ διαπραγματευτούν. «Οι χώρες που πραγματικά μας εκμεταλλεύτηκαν λένε τώρα, "Παρακαλώ διαπραγματευτείτε". Ξέρετε, γιατί μαστίζονται άσχημα εξαιτίας αυτού που συμβαίνει, υποτιμούνται ως χώρες» υποστήριξε, ενώ απείλησε εμμέσως την Ευρωπαϊκή Ένωση να αγοράσει αμερικανικούς ενεργειακούς πόρους (κυρίως LNG) προκειμένου να μηδενιστεί το διμερές ελλειματικό ισοζύγιο των 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

«Ζάλη» από τις απώλειες στα χρηματιστήρια

Η «μαύρη Δευτέρα» είδε τα χρηματιστήρια από το Τόκυο, μέχρι τη Νέα Υόρκη να «γράφουν» απώλειες δισεκατομμυρίων προστιθέμενες σε αυτές των προηγούμενων ημερών. Στη Νέα Υόρκη οι απώλειες την Δευτέρα (7/4) διευρύνθηκαν, καθώς ο S&P 500 έκλεισε με οριακές απώλειες 0,28%, ο Dow Jones με απώλειες 0,93%, ενώ ο NASDAQ σημείωσε οριακή άνοδο 0,09%.

Το Bloomberg υπολογίζει ότι περί 9,5 τρισ. δολάρια κεφαλαιοποίησης έχουν ήδη «καεί» από τις 3 Απριλίου και πολλά τρισεκατομμύρια ακόμη προβλέπεται να γίνουν στάχτη. Από τις απώλειες δεν γλίτωσε ούτε το Χρηματιστήριο της Αθήνας που έκλεισε με ένα ιστορικό sell off άνω του -7%, και αθροιστικές απώλειες 15 δισ. σε τρεις συνεδριάσεις.

Ενδεικτικό της ακραίας αστάθειας των χρηματαγορών ήταν το επεισόδιο που καταγράφηκε το απόγευμα της Δευτέρας (7/4), λίγο μετά το άνοιγμα της Wall Street. Ένα δημοσίευμα του CNBC ότι ο Τραμπ φέρεται να εξέταζε μορατόριουμ 90 ημερών στους δασμούς «εκτόξευσε» τους αμερικανικούς δείκτες σε θετικό πρόσημο. Η διάψευση της είδησης από τον Λευκό Οίκο έφερε νέα πτώση και οδήγησε τις μετοχές στο «κόκκινο». 

Στο αστρονομικό 104% οι δασμοί στην Κίνα

Οι αμερικανικοί δασμοί στα κινεζικά προϊόντα θα φθάσουν το 104% συνολικά, εάν το Πεκίνο διατηρήσει τα αντίμετρά του στη δασμολογική επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ, ανέφερε το βράδυ της Δευτέρας (7/4) στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Λευκός Οίκος.

Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν, στα κινεζικά προϊόντα θα επιβληθούν επιπλέον δασμοί ύψους 104% κατά την είσοδό τους στην αμερικανική επικράτεια, εάν ο Ντόναλντ Τραμπ υλοποιήσει την τελευταία του απειλή (επιπλέον δασμοί ύψους 50%), λαμβάνοντας υπόψη το άθροισμα των δασμών που ανακοίνωσε ο επικεφαλής του αμερικανικού κράτους μετά την επιστροφή του στην εξουσία τον Ιανουάριο.

Η Ευρώπη προτείνει κανόνα 0-0 αλλά θα εισπράττει δασμούς 25%

Στο μεταξύ η Ευρώπη, που πλήττεται ιδιαίτερα από τις ανακοινώσεις Τραμπ για δασμούς, ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει να εισπράττει δασμούς 25% στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ από τις 15 Απριλίου. Μάλιστα, η Ένωση σχεδιάζει να ξεκινήσει τη συλλογή της πρώτης δόσης των δασμών στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ από τις 15 Απριλίου, σύμφωνα με τον Επίτροπο Εμπορίου του μπλοκ Μάρος Σέφκοβιτς.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτείνει την επιβολή δασμών ύψους 25% σε μια σειρά αμερικανικών προϊόντων, σε απάντηση για τους δασμούς που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στον χάλυβα και το αλουμίνιο, σύμφωνα με ένα έγγραφο, το οποίο επικαλείται το πρακτορείο Reuters.

Οι δασμοί σε ορισμένα προϊόντα θα τεθούν σε ισχύ στις 16 Μαΐου και σε άλλα αργότερα, μέχρι την 1η Δεκεμβρίου. Τα αγαθά αυτά είναι ποικίλα, από διαμάντια μέχρι οδοντικό νήμα, λουκάνικα, ξηρούς καρπούς και σόγια. Σύμφωνα με το πρακτορείο, το μπέρμπον, το κρασί και τα γαλακτοκομικά έχουν αφαιρεθεί από την αρχική λίστα των προϊόντων για τα οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερευνούσε την πιθανότητα να θέσει δασμούς. Ο Τραμπ απειλούσε με δασμούς 200% στα ευρωπαϊκά αλκοολούχα ποτά εάν οι Βρυξέλλες προχωρούσαν με αυτό το σχέδιο.

Οι δασμοί είναι αντίποινα στην επιβολή δασμών από τον Τραμπ σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα και δασμό 20% σε άλλα αγαθά.

Ο επίτροπος εμπορίου της Ένωσης είπε ότι οι δασμοί των ΗΠΑ επηρεάζουν τις εξαγωγές της Ευρώπης στις Ηνωμένες Πολιτείες αξίας 380 δισεκατομμυρίων ευρώ, που αντιστοιχούν στο 70% περίπου των συνολικών εξαγωγών.

Ο Σέφκοβιτς είπε ότι η Ευρώπη είχε προσφέρει μηδέν για μηδέν δασμούς για αυτοκίνητα και όλα τα βιομηχανικά αγαθά και ότι εάν και οι δύο πλευρές ήταν πρόθυμες να συνεργαστούν, υπήρχε η δυνατότητα για μια «πραγματικά διατλαντική αγορά» που ωφελεί την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Η Ευρώπη θα δημιουργήσει μια νέα ειδική ομάδα επιτήρησης εισαγωγών, καθώς προσπαθεί να διαφοροποιήσει το εμπορικό της χαρτοφυλάκιο στον απόηχο των σαρωτικών δασμών του Τραμπ.

«Η περαιτέρω διαφοροποίηση των εμπορικών μας σχέσεων είναι πολύ κρίσιμη για εμάς, διότι αυτό διευρύνει τις ευκαιρίες της αγοράς και είναι ζωτικής σημασίας για τις εταιρείες μας», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου. Η Φον ντερλ Λάιεν ανέφερε υπάρχουσες συμφωνίες με το Μεξικό και την Ελβετία και πιθανές συμφωνίες με την Ινδία, την Ταϊλάνδη, τη Μαλαισία και την Ινδονησία. Η Ευρώπη είναι έτοιμη να απαντήσει στην επιθετική ατζέντα των δασμών του Τραμπ με αντίμετρα εάν χρειαστεί, είπε, αλλά η περιοχή εξακολουθεί να είναι «έτοιμη να διαπραγματευτεί» με τις ΗΠΑ αν είναι δυνατόν.

Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για επιπλέον αντίποινα

Το μπλοκ της ΕΕ αναμένεται να καταρτίσει ένα μεγαλύτερο πακέτο αντιμέτρων και δασμών μέχρι τα τέλη Απριλίου, ως απάντηση στους δασμούς για τα αυτοκίνητα των ΗΠΑ και τους ευρύτερους δασμούς. Ο Σέφκοβιτς κατέστησε σαφές ότι η ΕΕ ήταν έτοιμη να εξετάσει όλες τις επιλογές αντιποίνων. Το ένα είναι το μέσο κατά του καταναγκασμού της ΕΕ, το οποίο της επιτρέπει να στοχεύει υπηρεσίες των ΗΠΑ ή να περιορίζει την πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών σε διαγωνισμούς δημοσίων συμβάσεων της ΕΕ.

Στα «τάρταρα» και ο Γενικός Δείκτης

Εικόνα καταστροφής επικράτησε τη Δευτέρα (7/4) και στο ελληνικό χρηματιστήριο, όπου χάθηκαν πάνω από 5 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης, με αποτέλεσμα να έχουν εξανεμιστεί τουλάχιστον 14 δισ. από την ημέρα που ανακοινώθηκαν οι πρώτοι δασμοί Τραμπ.

Ο τραπεζικός δείκτης βυθίστηκε αρχικά μέχρι -12,4%(!), ενώ ο ΓΔ σημείωσε χαμηλό -8,92%. Μετά από ενδοσυνεδριακές διακυμάνσεις ο ΓΔ έκλεισε -7,43% στις 1.478,92 μονάδες, ενώ ο τραπεζικός δείκτης έχασε 8,87%

Δραματική πτώση και στα μεγάλα διεθνή χρηματιστήρια. Η "ημέρα καταστροφής" ξεκίνησε με τον δείκτη Hang Seng στο Χονγκ Κονγκ να βυθίζεται -13.60% και την Ευρώπη να ακολουθεί: O DAX στη Φρανκφούρτη πήγε -10,72% και έκλεισε -4,26%, ο γαλλικός CAC-40 στο -8,21%, ο FT-100 του Λονδίνου -4,38%.

Ανησυχούν οι Αμερικανοί τραπεζίτες

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του τραπεζικού κολοσσού JPMorgan, Jamie Dimon έχει προειδοποιήσει ότι οι εμπορικοί πόλεμοι θα μπορούσαν να έχουν μόνιμες αρνητικές συνέπειες, λίγες ημέρες αφότου ο ίδιος και άλλοι τραπεζίτες των ΗΠΑ συναντήθηκαν με τον υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ για να συζητήσουν τους σαρωτικούς δασμούς της κυβέρνησης.

Αλλού στη Γουόλ Στριτ, εξέχοντες επενδυτές που υποστήριξαν τον Τραμπ στην προεδρική υποψηφιότητά του έκρουσαν επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για τους δασμούς. Ο δισεκατομμυριούχος διευθυντής κεφαλαίων Μπιλ Ακμαν είπε ότι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έναν «οικονομικό πυρηνικό χειμώνα».

Διαπραγματεύσεις ζητά το Μεξικό

Ένας από τους κρισιμότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, το Μεξικό που θα δει τεράστιες απώλειες εξαγωγών σε περίπτωση επιβολής δασμών αναζητεί διαπραγματεύσεις. Η πρόεδρος της χώρας Κλαούντια Σεϊνμπάουμ δήλωσε τη Δευτέρα (7/4) ότι η κυβέρνησή της θα ήθελε να αποφύγει την επιβολή αμοιβαίων δασμών στις ΗΠΑ μετά τα σαρωτικά δασμολογικά σχέδια του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αν και είπε ότι αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ο υπουργός Οικονομίας του Μεξικού Μαρσέλο Εμπράρ θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον.