Μπορεί η τετραήμερη εργασία να βελτιώσει τη ζωή μας; Τι είπαν όσοι τη δοκίμασαν

Η τετραήμερη εργασία είναι μορφή εργασίας όπου ο εργαζόμενος δικαιούται να δουλεύει 32 ώρες σε εβδομαδιαία βάση αντί του συνηθισμένου πενθήμερου με 40 ώρες.

Ο αριθμός επιχειρήσεων και οργανισμών που εφαρμόζουν την τετραήμερη εργασία έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με με επιχειρήσεις και οργανισμούς σε όλο τον κόσμο να δοκιμάζουν και να μετακινούνται μόνιμα στο νέο μοντέλο, χωρίς μείωση αποδοχών για τους εργαζόμενους.

Πρώτη διδάξασα η Ισλανδία

Η María Hjálmtýsdóttir δασκάλα σε σχολείο στην Ισλανδία μίλησε για την εμπειρία της στην Guardian τονίζοντας τα υπέρ και τα κατά αυτού του νέου μοντέλου εργασίας που ολοένα και περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες σκέφτονται να υιοθετήσουν.

Όπως περιγράφει, η σταδιακή αλλαγή ξεκίνησε ήδη από το 2019 αφού το είχαν διεκδικήσει τα μεγαλύτερα συνδικάτα της χώρας. Οι πρώτες δοκιμές έγιναν στο 1% του πληθυσμού και μάλιστα κατέγραψαν τεράστια επιτυχία. Πλέον, σχεδόν το 90% του εργαζόμενου πληθυσμού της χώρας δουλεύει λιγότερες ημέρες ή έχει το δικαίωμα να το επιλέξει.

Τα οφέλη της τετραήμερης εργασίας

Όπως τονίζει η νεαρή δασκάλα, παλαιότερα ήταν πιο συνηθισμένο για τις γυναίκες στην Ισλανδία να εργάζονται με μερική απασχόληση, ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις οικογενειακές και επαγγελματικές τους υποχρεώσεις. Από το 2019, αυτό σήμαινε ένα βήμα προς μεγαλύτερη ισότητα, επειδή η μικρότερη εργάσιμη εβδομάδα μας έδωσε επίσης τη δυνατότητα σε άτομα (κυρίως γυναίκες) που εργάστηκαν 36 ώρες ως μερική απασχόληση να έχουν μια εργασία πλήρους απασχόλησης με τις ίδιες ώρες. Και οι θέσεις πλήρους απασχόλησης συνοδεύονται από καλύτερες αμοιβές, όρους και προϋποθέσεις για να εργάζεσαι τις ίδιες ώρες όπως πριν.

Η αλλαγή έδωσε επίσης σε πολλούς άνδρες που ήταν πάντα κολλημένοι στη δουλειά την ευελιξία να ασχοληθούν περισσότερο με την καθημερινότητα των παιδιών τους.

«Ο σύζυγός μου, εργάζεται σε ένα κυβερνητικό γραφείο. Στην αρχή, επέλεξε να εργάζεται μέχρι το μεσημέρι κάθε Παρασκευή, αλλά σύντομα αποφάσισε να έχει δύο ολόκληρες Παρασκευές ρεπό κάθε μήνα. Τις ελεύθερες μέρες του, λατρεύει να κοιμάται, να καθαρίζει την κουζίνα, βγαίνει για ψώνια και κυρίως για βιβλία. Επιπλέον, είναι πάντα στην ώρα του για να πάρει τον γιο μας από το σχολείο στις 13.40. Δεδομένου ότι τις άλλες ημέρες εγώ κάνω αυτή τη δουλειά, αυτό μου δίνει την ελευθερία κάθε δεύτερη Παρασκευή απόγευμα να συναντώ φίλους, να κάνω εθελοντισμό ή να πηγαίνω να γυμνάζομαι. Ο άντρας μου απολαμβάνει αυτό το μοντέλο εργασίας και κάθε δυο Πέμπτες το απόγευμα το βλέπω στο πρόσωπό του».

Όπως σημειώνει, οι διαχειριστές, οι φροντιστές, οι καθαρίστριες και το προσωπικό της κουζίνας στο σχολείο στο οποίο εργάζεται ανήκουν σε άλλα σωματεία και τώρα πηγαίνουν λιγότερες ώρες την εβδομάδα. Μάλιστα, οι δάσκαλοι έχουν προσαρμόσει το πρόγραμμά τους ώστε να υπάρχουν λιγότερα απογευματινά μαθήματα την Παρασκευή. Το προσωπικό είναι ευχαριστημένο και οι μαθητές δεν έχουν παραπονεθεί.

Σίγουρα δεν ήταν απλό και δεν ισχύει για όλες τις δουλειές, αλλά όλα τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα δείχνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μειώσει τις ώρες τους το λατρεύουν.

Υπάρχουν αρνητικά στη μειωμένη εργασία;

Παρά τους φόβους ότι η παραγωγικότητα και η παροχή υπηρεσιών θα μειωθεί κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian. Εκτεταμένη έρευνα έχει δείξει ότι τα επίπεδα παρέμειναν ίδια ή ακόμη έχουν βελτιωθεί, μερικές φορές απλώς αφαιρώντας μεγαλύτερα διαλείμματα για καφέ ή δίνοντας προτεραιότητα στην ποιοτικότερη εργασία.

Η συντριπτική πλειονότητα των μελετών αναφέρει ότι το τετραήμερο οδηγεί σε αυξημένη παραγωγικότητα και μειωμένο άγχος. Οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις διαπίστωσαν ότι είναι κερδοφόρο για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες, καθώς αποδεικνύεται ότι οδηγεί σε καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής, χαμηλότερα επίπεδα άγχους και αύξηση της παραγωγικότητας.

Σημειώνεται πως και άλλες χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ισλανδίας. Η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ξεκινήσει ήδη πιλοτικά έργα. Και πριν από ένα χρόνο, το Βέλγιο έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που νομοθέτησε την τετραήμερη εβδομάδα για όποιον το επιθυμεί.

Ωστόσο, σε αντίθεση με το ισλανδικό μοντέλο, όποιος εγγραφεί για να εργαστεί τέσσερις ημέρες στο Βέλγιο πρέπει να συμπυκνώσει τον ίδιο αριθμό ωρών εργασίας σε λιγότερες ημέρες. Ίσως γι' αυτό λιγότερο από το 1% των ανθρώπων το έχουν πράξει.