Γεράκι ταραντούλα: Η σφήκα που ταΐζει τα μικρά της με δηλητηριώδεις αράχνες και τις κάνει ζόμπι
Με χρώματα που προκαλούν τρόμο και το δεύτερο πιο επώδυνο τσίμπημα εντόμου, αυτή είναι η σφήκα-φονιάς αραχνών.
Ακόμα και τα πιο επικίνδυνα ζώα στον πλανήτη έχουν εχθρούς, και οι δηλητηριώδεις ταραντούλες δεν αποτελούν εξαίρεση. Στην προκειμένη περίπτωση, ο φυσικός τους εχθρός είναι το γεράκι ταραντούλα (tarantula hawk), μια σφήκα που ονομάζεται έτσι επειδή ταΐζει τα μικρά της με ημιθανείς ταραντούλες. Παράλληλα, διαθέτει το δεύτερο πιο επώδυνο τσίμπημα εντόμου στη φύση.
Τα γεράκια ταραντούλες ανήκουν στα γένη Pepsis και Hemipepsis της οικογένειας Pompilidae και μπορούν να φτάσουν τα 11 εκατοστά σε μήκος. Το παράδοξο είναι ότι, παρότι φημίζονται για την επιθετικότητά τους, είναι συνήθως φιλήσυχα και τρέφονται με νέκταρ. Ειδικά τα αρσενικά ζουν αποκλειστικά για την αναπαραγωγή και «μαλώνουν» μεταξύ τους μόνο για τη διεκδίκηση των θηλυκών.
Με αυτή τη σφήκα δεν μπλέκεις
Αυτές οι εντυπωσιακές σφήκες έχουν ένα τρομακτικό μπλε-μαύρο ή πράσινο-μαύρο σώμα, το οποίο ιριδίζει, λειτουργώντας αποτρεπτικά για τυχόν θηρευτές. Αυτός είναι και ο λόγος που αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα, καθώς δεν έχουν φυσικούς εχθρούς. Τα καλά νέα είναι ότι τα γεράκια ταραντούλες απαντώνται κυρίως στην κεντρική Αμερική και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ δεν έχουν παρατηρηθεί στην Ευρώπη.
Τα θηλυκά, τα οποία είναι και τα πιο επικίνδυνα, διαθέτουν ένα ισχυρό κεντρί με δηλητήριο και δαγκάνες, με τις οποίες ακινητοποιούν το θήραμά τους. Ο τρόπος δράσης τους είναι χαρακτηριστικός: κρύβονται κοντά στον ιστό της αράχνης και τον ταρακουνούν ώστε να την προκαλέσουν να βγει από τη φωλιά της. Ακολουθεί μια σκληρή μάχη, καθώς η σφήκα είναι πολύ μικρότερη από τη λεία της. Ωστόσο, επικρατεί όταν καταφέρει να τσιμπήσει την ταραντούλα στον θώρακα.
Αιμοβόρες προνύμφες
Ακόμα και οι προνύμφες τους είναι σαρκοφάγες και παρασιτοειδείς, τρεφόμενες από τα θηράματα που έχει πιάσει η μητέρα τους. Η θηλυκή σφήκα σέρνει την ταραντούλα στη φωλιά της ή σε μια πρόχειρη κρύπτη και εναποθέτει ένα αυγό μέσα στο σώμα της. Στη συνέχεια, καλύπτει την είσοδο με το σώμα της.
Τρεις έως τέσσερις μέρες αργότερα, το αυγό εκκολάπτεται και οι προνύμφες αρχίζουν να τρέφονται από την ημιθανή ταραντούλα, μια διαδικασία που διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες. Η αράχνη πεθαίνει μόνο όταν οι προνύμφες καταναλώσουν τα εσωτερικά της όργανα.
Η αναπαραγωγή της σφήκας-θηρευτή ταραντούλας
Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, τα αρσενικά γεράκια ταραντούλας πετούν σε μεγάλα ύψη και περιμένουν σε περιοχές που έχουν οριοθετήσει στα δέντρα. Τα μεγαλύτερα αρσενικά καταλαμβάνουν τα υψηλότερα σημεία.
Ένα μικρότερο αρσενικό μπορεί να προσπαθήσει να αναχαιτίσει ένα θηλυκό που ανεβαίνει ή να εκδιώξει ένα μεγαλύτερο αρσενικό από την περιοχή του. Σε αυτή την προσπάθεια εκτελεί θεαματικούς ελιγμούς στον αέρα, οι οποίοι μπορεί να διαρκέσουν έως και μία ώρα. Αν τα καταφέρει, κερδίζει το θηλυκό. Αν όχι, το θηλυκό συνεχίζει να ανεβαίνει ψηλότερα.
Τσίμπημα σαν ηλεκτροσόκ
Γιατί το τσίμπημα αυτών των σφηκών είναι τόσο επώδυνο; Ο Αμερικανός εντομολόγος Τζάστιν Σμιντ, δημιουργός μιας κλίμακας που ταξινομεί τα τσιμπήματα εντόμων βάσει της οδυνηρότητάς τους, κατατάσσει το γεράκι ταραντούλα στη δεύτερη θέση, αμέσως μετά το μυρμήγκι-σφαίρα.
Το τσίμπημά του συγκρίνεται με ηλεκτροσόκ, μόνο που ο πόνος διαρκεί τουλάχιστον πέντε λεπτά αντί για μερικά δευτερόλεπτα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αρσενικά γεράκια ταραντούλες ζουν 2-3 μήνες, ενώ τα θηλυκά 6-12 μήνες.