Ανοδική πορεία στην αγορά ακινήτων: Οι πιο ακριβές και φθηνές περιοχές - Οι τιμές, τα ενοίκια

Η ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση για του «Σπίτι μου ΙΙ» επιβεβαιώνει το μεγάλο ενδιαφέρον των πολιτών για τον τομέα ακινήτων στην χώρα μας και τις εξελίξεις και προοπτικές στις τιμές πώλησης και ενοικίασης..

Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας η αγορά θα διατηρήσει τη δυναμική της, με τις ευκαιρίες να μετατοπίζονται εκτός αστικών κέντρων. Ποιες όμως είναι οι προκλήσεις για το 2025; Πού διαμορφώνονται οι τιμές;

Η νέα χρονιά αναμένεται να είναι αρκετά διαφορετική από την προηγούμενη, λόγω των αλλαγών που έχει δρομολογήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σε θέματα που αφορούν την αγορά ακινήτων. Το πρώτο αφορά στο καθεστώς χορήγησης των αδειών παραμονής (Golden Visa) σε πολίτες τρίτων χωρών, εκτός ΕΕ, το δεύτερο, είναι τα νέα μέτρα που επηρεάζουν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και το πιο σημαντικό οι τροποποιήσεις στον οικοδομικό κανονισμό. Αυτές οι τρεις πολύ σημαντικές αλλαγές θα διαφοροποιήσουν αρνητικά την αγορά ακινήτων και θα βγάλουν πολλούς επενδυτές από αυτή, εκτιμά ο Ιωάννης Ρεβύθης, οικονομολόγος - εκτιμητής ακινήτων, επίτιμος Πρόεδρος Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αττικής.

Τα τρία θετικά στοιχεία είναι η παράταση της αναστολής ΦΠΑ και του φόρου υπεραξίας στα ακίνητα, όπως και η εφαρμογή του προγράμματος «Σπίτι μου 2» που αποτελούν θετικές εξελίξεις για το 2025. Ωστόσο, όπως εκτιμά, παραμένει επιτακτική ανάγκη η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, όπως επίσης σημαντική είναι η απλοποίηση των πολύπλοκων και χρονοβόρων διαδικασιών που απαιτούνται για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, ειδικά όσον αφορά το πιστοποιητικό ταυτότητας κτιρίου, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης και άλλα πιστοποιητικά που είναι χρονοβόρα και με υψηλό κόστος που δεν προσφέρουν ουσιαστικό όφελος. Δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που να αποδεικνύουν τη χρησιμότητα των πιστοποιητικών ούτε και εάν υπάρχουν σημαντικές αλλαγές προς όφελος των ιδιοκτητών, της ενεργειακής αναβάθμισης και της δόμησης.

Ο κ.Ρεβύθης αναφέρει στο ΑΠΕ ΜΠΕ ότι ένα σημαντικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι η αστυφιλία. Η κυβέρνηση πρέπει να παρέχει κίνητρα για ανάπτυξη στην περιφέρεια, όπως δημιουργία καινούριων βιομηχανικών και αποθηκευτικών ζωνών, εγκατάσταση νέων πανεπιστημίων και κέντρων εκπαίδευσης, μεταφορά υπουργείων ή δημόσιων φορέων, περισσότερα έργα υποδομών σε δρόμους, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες. Παράλληλα, απαιτούνται μεγαλύτερες επιδοτήσεις για την αναβάθμιση και κατασκευή νέων επαγγελματικών κτιρίων και δημόσιων κατοικιών για εγκατάσταση εργαζομένων στις δημόσιες υπηρεσίες και νέες φοιτητικές εστίες. Σήμερα, το 65% του τζίρου της κτηματαγοράς συγκεντρώνεται στο κέντρο της Αττικής, κάτι που υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης αποκέντρωσης.

Οι τιμές των ακινήτων θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά το 2025, ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας για παλαιές κατοικίες, στα προάστια για βιοτεχνικούς χώρους, σε εκτός σχεδίου αγροτεμάχια όπου ανεγείρονται βιομηχανικές και επαγγελματικές αποθήκες. Επίσης στα μικρά νησιά για μικρές κατοικίες, καθώς και στα νησιά με διεθνή αεροδρόμια, στα επαγγελματικά κτίρια - γραφεία με πιστοποιήσεις ενεργειακής αναβάθμισης και σε εντός σχεδίου οικόπεδα με υψηλό συντελεστή δόμησης στα βόρεια και νότια προάστια και σε υπερπολυτελείς εξοχικές κατοικίες σε όλες τις τουριστικές περιοχές.

Οι τιμές ενοικίων θα παραμείνουν υψηλές στις πόλεις με αυξημένη ζήτηση, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα και το Ηράκλειο. Υψηλά ενοίκια θα συναντάμε επίσης σε περιοχές με πανεπιστήμια, υψηλό τουριστικό ενδιαφέρον, και όπου υπάρχει ανάγκη για δωμάτια προσωπικού, είτε μόνιμου είτε εποχιακού. Αντίστοιχα, υψηλές τιμές αναμένονται κοντά σε σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ, καθώς και σε νεόδμητα διαμερίσματα. Για να έχουμε σταθερότητα στις τιμές ακινήτων και σε κάποιες περιοχές μείωση, αναφέρει ο κ.Ρεβύθης, θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος από την κυβέρνηση στον τιμοκατάλογο υλικών, μείωση σε εργοδοτικές εισφορές, εντάξεις περιοχών στο σχέδιο πόλεως, έλεγχος στα ακίνητα των τραπεζών και των services στο να βγουν ακίνητα στην αγορά και με λογικό περιθώριο κέρδους από αυτούς και μείωση φορολογίας στα ενοίκια που φθάνει μέχρι 45%. Επιπλέον, η αγορά κατοικίας παραμένει άπιαστο όνειρο για πολλές οικογένειες που βλέπουν να μην αυξάνονται οι μισθοί τους, ενώ παράλληλα το κόστος ζωής παραμένει υψηλό και οι στεγαστικές λύσεις ανεπαρκείς. Θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για αυτές τις οικογένειες, εκτός από το «Σπίτι μου 2» να υπάρξουν και άλλα προγράμματα με ευέλικτες στεγαστικές λύσεις.

Τα Νότια Προάστια στις περιοχές με τις υψηλότερες τιμές, στον Πειραιά οι μεγαλύτερες αυξήσεις

Tην εξέλιξη τιμών των κατοικιών προς πώληση και ενοικίαση σε όλη την Ελλάδα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2024 κατέγραψε ο SPI, ο δείκτης τιμών του Spitogatos, ο οποίος αποτυπώνει τις τάσεις τιμών στην εγχώρια αγορά ακινήτων μέσα από πραγματικά δεδομένα αγγελιών στην πλατφόρμα του Spitogatos. Κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2024, καταγράφεται αύξηση στις τιμές πώλησης και ενοικίασης κατοικιών σε ολόκληρη τη χώρα. Οι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης σημείωσαν άνοδο 7,9% σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο του 2023 και αύξηση 2,2% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2024. Αντίστοιχα, οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης παρουσίασαν αύξηση 5,8% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ενώ κινήθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2024. Οι αυξήσεις των μέσων ζητούμενων τιμών πώλησης κατοικιών αποδίδονται στο συνεχιζόμενο ενδιαφέρον των αγοραστών και επενδυτών για ακίνητα στα αστικά κέντρα αλλά και σε τουριστικούς προορισμούς, καθώς και στην επικείμενη έναρξη του στεγαστικού προγράμματος «Σπίτι μου 2» που αναμένεται να ενισχύσει τη ζήτηση για κατοικίες που πληρούν τις προϋποθέσεις του.

Τα πιο ακριβά και τα πιο οικονομικά σημεία της Ελλάδας

Τα Νότια Προάστια της Αττικής διατηρούν αδιαμφισβήτητα την πρωτοκαθεδρία ως η ακριβότερη περιοχή για αγορά κατοικίας και το 4ο τρίμηνο του 2024. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται οι Κυκλάδες, ενώ ακολουθούν τα Βόρεια Προάστια της Αθήνας και ο Νομός Λευκάδας. Ενδιαφέρον προκαλεί και η είσοδος του Νομού Χανίων στην κατάταξη των top 5 ακριβότερων περιοχών της Ελλάδας για αγορά κατοικίας.

Σε ό,τι αφορά την ενοικίαση κατοικιών, τα Νότια Προάστια ξεχωρίζουν ξανά ως η περιοχή της χώρας με τις υψηλότερες μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης κατοικίας. Στη λίστα των πιο ακριβών περιοχών βλέπουμε πάλι τις Κυκλάδες, με τα Βόρεια Προάστια και το κέντρο της Αθήνας να ακολουθούν. Την πεντάδα έρχεται να συμπληρώσει ο Πειραιάς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της Χαλκιδικής, όπου οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης παραμένουν σταθερά υψηλές λόγω της αυξημένης τουριστικής δραστηριότητας και της μεγάλης διαθεσιμότητας επιλογών βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Στον αντίποδα, στις πιο οικονομικές περιοχές της Ελλάδας για αγορά κατοικίας, κατατάσσονται οι Νομοί Καστοριάς και Κοζάνης. Ακολουθούν οι Νομοί Καρδίτσας, Φλώρινας και Κιλκίς Στις πιο οικονομικές περιοχές της χώρας για ενοικίαση κατοικίας συναντάμε τα εξής: Νομός Κιλκίς, Υπόλοιπο Νομού Θεσσαλονίκης, Νομός Πέλλας, Νομός Ημαθίας και Νομός Καστοριάς.

Στα Νότια Προάστια εντοπίζονται κατά κύριο λόγο οι ακριβότερες περιοχές της Αττικής για αγορά κατοικίας κατά το 4ο τρίμηνο του 2024. Συγκεκριμένα, στην κορυφή των πιο ακριβών περιοχών για αγορά κατοικίας βρίσκεται η Βουλιαγμένη με μέση ζητούμενη τιμή πώλησης κατοικίας που ανέρχεται στις 7.216 ευρώ /τ.μ. Ακολουθούν οι περιοχές: Βούλα, Γλυφάδα, Κολωνάκι-Λυκαβηττός και Ελληνικό. Σε ό,τι αφορά την ενοικίαση κατοικίας, η Βουλιαγμένη και πάλι βρίσκεται στην κορυφή των πιο ακριβών περιοχών για το 4ο τρίμηνο του 2024 με μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης 19,9 ευρώ /τ.μ. Ακολουθούν οι περιοχές Φιλοθέη, Κολωνάκι-Λυκαβηττός, Γλυφάδα και Βάρη-Βάρκιζα. Οι πιο οικονομικές επιλογές στην Αττική για αγορά κατοικίας εντοπίζονται στην Αγία Βαρβάρα, στο Πέραμα, στις Αχαρνές, στον Βαρνάβα και στα Πατήσια. Αναφορικά με την ενοικίαση, οι περιοχές της Αττικής που κατέγραψαν την χαμηλότερη μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης κατοικίας κατά το 4ο τρίμηνο του 2024 είναι το Πέραμα και οι Αχαρνές, ενώ ακολουθούν το Κρυονέρι, η Νέα Χαλκηδόνα και το Ίλιον.

Αυξήσεις άνω του 20% στις μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών καταγράφηκαν σε διάφορα σημεία της Αττικής κατά το 4ο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023. Οι υψηλότερες αυξήσεις εντοπίζονται στην περιοχή Ταμπούρια-Αγία Σοφία στον Πειραιά (27,6%), στα 'Ανω Πατήσια (25,5%), στην Δραπετσώνα (23,2%) και το κέντρο της Αθήνας με αύξηση της τάξης του 22,7%.

Στο κομμάτι της ενοικίασης κατοικιών, οι περιοχές της Αττικής που κατέγραψαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις μέσων ζητούμενων τιμών κατά το 4ο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2023 εντοπίζονται στα Προάστια του Πειραιά, στο Κέντρο της Αθήνας και στα Ανατολικά Προάστια. Συγκεκριμένα, η περιοχή με την μεγαλύτερη αύξηση μέσης ζητούμενης τιμής ενοικίασης για το 4ο τρίμηνο του 2024 είναι το Μοσχάτο (28,5%). Ακολουθούν οι εξής περιοχές: Ταύρος (22,1%), Μαραθώνας (28,2%), Δραπετσώνα (23,2%) και Κέντρο Αθήνας (26,4%).

Ποια είναι τα διαθέσιμα ακίνητα - Τα χαρακτηριστικά τους

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Prosperty, που ανακοίνωσε μία one-stop-shop υπηρεσία για το «ΣΠΙΤΙ μου 2» για μια αποτελεσματική, γρήγορη και ευχάριστη εμπειρία για τους πολίτες από την αρχή έως το τέλος, το χαρτοφυλάκιο διαθέσιμων ακινήτων περιλαμβάνει έναν σημαντικό αριθμό επιλογών, ιδιαίτερα σε μεγάλες γεωγραφικές περιοχές όπως η Αττική με 32.392 ακίνητα και η Θεσσαλονίκη με 15.071 ακίνητα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης σύμφωνα με την Prosperty ότι το 61% των ακινήτων αφορά διαμερίσματα σε πολυκατοικίες, ενώ το 50% έχει κατασκευαστεί πριν από το 1985. Η μέση ηλικία των ακινήτων ανέρχεται στα 45 έτη, αναδεικνύοντας την αυξημένη ανάγκη για ανακαίνιση. Η Prosperty, όπως επισημαίνει, μέσα από τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες της, υποστηρίζει ενεργά αυτή την απαίτηση, προσφέροντας λύσεις που αναβαθμίζουν την αξία και τη λειτουργικότητα των ακινήτων, ενώ παράλληλα διευκολύνουν τους ωφελούμενους στην επιλογή της ιδανικής κατοικίας.

Η μέση αξία των ακινήτων διαφέρει σημαντικά ανά περιοχή και αποτυπώνει τις διαφοροποιήσεις της αγοράς ακινήτων σε διαφορετικές περιοχές, με την μέση τιμή ανά τ.μ. να παρατηρείται ως εξής:

• Αθήνα Κέντρο: 2.010 ευρώ/τ.μ
• Αθήνα Βόρεια: 2.414 ευρώ/τ.μ
• Αθήνα Νότια: 2.395 ευρώ/τ.μ
• Αθήνα Δυτικά: 1.801 ευρώ/τ.μ
• Αθήνα Ανατολικά: 1.978 ευρώ/τ.μ
• Πειραιάς: 2.256 ευρώ/τ.μ
• Θεσσαλονίκη (Δήμος): 2.373 ευρώ/τ.μ
• Θεσσαλονίκη (Περιφερειακοί Δήμοι): 1.512 ευρώ/τ.μ
• Θεσσαλονίκη (Υπόλοιπο Νομού): 1.145 ευρώ/τ.μ
• Πάτρα: 1.365 ευρώ/τ.μ
• Ηράκλειο Κρήτης: 1.467 ευρώ/τ.μ

Ο Αντώνης Μαρκόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος & Ιδρυτής της Prosperty επισημαίνει: "Το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» έχει κινητοποιήσει χιλιάδες ανθρώπους, και ήδη η ανταπόκριση είναι εντυπωσιακή. Όμως, η πραγματική πρόκληση δεν είναι μόνο ο έλεγχος επιλεξιμότητας ή η προέγκριση ενός δανείου. Το πραγματικό στοίχημα στην Prosperty είναι να βοηθήσουμε τον πελάτη να βρει το κατάλληλο ακίνητο, το οποίο όχι μόνο να καλύπτει τις προσωπικές του ανάγκες, αλλά και να πληροί τις αυστηρές τεχνικές προϋποθέσεις του προγράμματος. Αφού βρούμε το ακίνητο που επιθυμεί, ακολουθείται μια σειρά από απαιτητικές ενέργειες που πρέπει να ολοκληρωθούν. Θα πρέπει να γίνουν οι συνεννοήσεις με τον ιδιοκτήτη, να πραγματοποιηθούν οι νομικοί και τεχνικοί έλεγχοι, καθώς και να ολοκληρωθούν όλα τα απαραίτητα βήματα για να προχωρήσει η εκταμίευση του δανείου και η υπογραφή του συμβολαίου. Στην Prosperty, ο πελάτης δεν χρειάζεται πλέον να συντονίζει 4-5 διαφορετικούς φορείς ή να περιμένει 8-10 μήνες από την προέγκριση του δανείου Σπίτι μου 2, μέχρι την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Μέσω της Prosperty, όλη η διαδικασία προχωρά με τον πλέον αξιόπιστο και αποτελεσματικό τρόπο».