Τουρκία: Μετά τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ, το νέο πάρε-δώσε για τα F16 και ο Όρμπαν
Η έγκριση του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση έφερε αέρα αισιοδοξίας στην Άγκυρα σχετικά με το ξεπάγωμα της πώλησης των μαχητικών F16 από την Ουάσιγκτον το επόμενο διάστημα.
Το βράδυ της Τρίτης (23/1) έλαβε τέλος ένα από τα σημαντικότερα επεισόδιά του πολύκροτου σήριαλ 20 μηνών σχετικά με την ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς βγήκε «λευκός καπνός» από την ολομέλεια της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και με 287 ψήφους εγκρίθηκε το πρωτόκολλο ένταξης της Σκανδιναβικής χώρα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Αυτό που απομένει πλέον είναι η υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβερνήσεως, ενώ το υπογεγραμμένο πρωτότυπο κείμενο αποδοχής αυτής της συμφωνίας προσχώρησης, το οποίο ονομάζεται deposit, θα αποσταλεί στο ΝΑΤΟ.
Ξεκινάει ένα νέο πάρε-δώσε για τα F16
Σημείο καμπής για να προχωρήσει η διαδικασία ψήφισης του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο, θεωρείται η τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Τζο Μπάιντεν στις 14 Δεκεμβρίου, σε μια συνομιλία που η ένταξη της Σουηδίας και η πώληση των μαχητικών F16 στην Άγκυρα συνδέθηκαν ξεκάθαρα.
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται να πήρε τις διαβεβαιώσεις που ήθελε από τον Αμερικανό ομόλογο του και από εκείνη τη μέρα και μετά η τουρκική κοινή γνώμη προετοιμαζόταν, ότι προέχει η ολοκλήρωση ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ για να προχωρήσει το θέμα των F16 και όχι η ταυτόχρονη ολοκλήρωση υποθέσεων που επιθυμούσε η Άγκυρα.
Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης η ψήφιση του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από την ολομέλεια του τουρκικού κοινοβουλίου, ερμηνεύεται ως ένα νέο βήμα μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, δύο συμμάχων που έχουν ξεχάσει την πρακτική της συνεργασίας.
Πλέον υπάρχει αισιοδοξία ότι αφού η Τουρκία ολοκληρώσει όλες τις διαδικασίες που αφορούν τη Σουηδία, οι ΗΠΑ θα υποβάλουν το πακέτο των F-16 στο Κογκρέσο για έγκριση. Η Hurriyet αναφέρει στο σημερινό πρωτοσέλιδο της για ένα διπλό κόμπο που λύνεται, αναφερόμενη στα δυο παραπάνω θέματα τα οποία συνδέθηκαν ξεκάθαρα στην πορεία της διαπραγμάτευσης.
Η πεποίθηση που υπάρχει στον τουρκικό τύπο είναι ότι θα ακολουθήσει ένα χρονοδιάγραμμα μετά την ψήφιση από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος θα συντάξει επιστολή προς το Κογκρέσο εκφράζοντας θετική γνώμη υπέρ της Τουρκίας στο θέμα των F-16.
Στη συνέχεια, το αμερικανικό ΥΠΕΞ θα καταθέσει επιστολή στο Κογκρέσο, η οποία θα περιλαμβάνει την παραχώρηση των F-16 στην Τουρκία. «Η επίσημη διαδικασία θα ξεκινήσει σε αυτό το στάδιο. Επομένως, το τι θα προκύψει από το Κογκρέσο είναι σημαντικό. Εκεί δεν θα υπάρξει κάποια συζήτηση και ψηφοφορία. Προβλέπεται περίοδος 15 ημερών. Ονομάζεται διαδικασία σιωπής. Εάν δεν υπάρξει καμία ένσταση κατά τη λήξη αυτών των 15 ημερών, θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτό. . Με άλλα λόγια, πριν υποβληθεί αυτή η επιστολή στο Κογκρέσο, εξασφαλίζεται ένα περιβάλλον στο οποίο η πρόταση δεν θα απορριφθεί. Έτσι γίνεται κατανοητό. Μπορώ να πω ότι η Άγκυρα θα έχει τη δυνατότητα να σταθμίσει αν οι ΗΠΑ θα τηρήσουν την υπόσχεσή τους ή όχι με αυτόν τον τρόπο. Επειδή επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω για άλλη μια φορά. Είναι γεγονός ότι η Τουρκία θα έχει ολοκληρώσει όλες τις διαδικασίες εδώ πριν υπάρξει η απόφαση για τα F-16 εκεί. Επομένως, το τι θα κάνει το Κογκρέσο και πώς θα ενεργήσει σε αυτή τη διαδικασία που θα ακολουθήσει αργότερα θα είναι πολύ σημαντικό», ανέφερε χαρακτηριστικά το τηλεοπτικό δίκτυο CNN Turk.
Πολιτικοί αναλυτές μιλούν για ένα πολιτικό ρίσκο και μια από τις σημαντικότερες πολιτικές αποφάσεις του Τούρκου προέδρου από τότε που ανέλαβε τα ηνία της χώρας, να εγκρίνει δηλαδή την ένταξη της Σουηδίας πριν λάβει ένα ξεκάθαρο σήμα από την Ουάσιγκτον για τα F16.
Ο Όρμπαν σε ρόλο...Ερντογάν
Για να γίνει η Σουηδία μέλος του ΝΑΤΟ, δεν απαιτείται μόνο η έγκριση της Τουρκίας. Ούτε η Ουγγαρία δεν το έχει εγκρίνει ακόμη. Το ουγγρικό κοινοβούλιο διένυε διακοπές μέχρι τον Φεβρουάριο.
Ως εκ τούτου, η Ουγγαρία είχε δηλώσει παλιότερα ότι θα περίμενε τη διαδικασία στην Τουρκία. «Τώρα τι θα κάνει η Ουγγαρία μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας στην Τουρκία; Αυτό θα είναι ίσως ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», αναφέρουν τα τουρκικά μέσα, υπονοώντας ότι το χαρτί της Ουγγαρίας και του Βίκτορ Όρμπαν είναι στο τραπέζι αν διαπιστωθεί ότι κάτι πάει στραβά με την έγκριση του εξοπλιστικού προγράμματος από το Κογκρέσο στην Άγκυρα.