Τι φέρνει η εκλογή Τραμπ στις σχέσεις ΗΠΑ - Ελλάδας: Τα ελληνοτουρκικά και η σχέση με Ερντογάν

Σε στάση αναμονής βρίσκεται η Αθήνα απέναντι στην επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου προέδρου των ΗΠΑ.

Αναφερόμενος στην «εμφατική νίκη» Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε βέβαιος ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα είναι σταθερά ισχυρές και παραγωγικές και επανέλαβε ότι ο χαρακτήρας τους είναι στρατηγικός και το πρόσημό τους εθνικό και όχι παραταξιακό».

Ακόμα, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως «η στάση της Ελλάδας τόσο ως μέλος του ΝΑΤΟ όσο και ως εταίρος της ΕΕ είναι πάντα μία στάση αρχών και δεν ετεροπροδιορίζεται, αναγνωρίζει ωστόσο πάντα πως οι εξελίξεις πέραν του Ατλαντικού επηρεάζουν και το σύνολο των διεθνών συσχετισμών».

Η Αθήνα δεν είχε ιδιαίτερα προβλήματα στην σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ, ο οποίος είχε συναντηθεί τόσο με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα όσο και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο.

Προς το τέλος της θητείας του μάλιστα και λίγο αφού είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε πραγματοποιηθεί η σημαντική επίσκεψη Πομπέο στα Χανιά και στην Σούδα, η υπογραφή του πρωτοκόλλου τροποποίησης της αμυντικής διμερούς συμφωνίας (5 Οκτωβρίου του 2019) και ο Στρατηγικός Διάλογος ΗΠΑ-Ελλάδας, που άνοιξαν τον δρόμο για την υπογραφή και της ανανεωμένης συμφωνίας MDCA.

Στο πλαίσιο αυτό εστάλη και η επιστολή Πομπέο με τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ για την χώρα μας και την στήριξη στην ειρηνική επίλυση των διαφορών.

Ωστόσο, μυστική επίσκεψη «αστραπή» πραγματοποίησε ο Μάικ Πομπέο στην Αθήνα και στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, κατά την οποία συναντήθηκε και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ο πρώην επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας βρέθηκε στην πρωτεύουσα το βράδυ της Πέμπτης 31 Οκτωβρίου και είχε δείπνο με τον πρωθυπουργό σε γνωστό εστιατόριο στην περιοχή του Χίλτον.

Ο Μάικ Πομπέο θεωρείται φαβορί για να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στη νέα κυβέρνηση Τραμπ.

Στο νέο διεθνές περιβάλλον που διαμορφώνεται, η Ελλάδα είναι προφανές ότι θα συντονίσει τις κινήσεις της στα μεγάλα ζητήματα των διατλαντικών σχέσεων με τους άλλους εταίρους ελπίζοντας ότι δεν θα οδηγηθούν οι σχέσεις αυτές σε κρίση, που θα αποδυναμώσουν την αμυντική δέσμευση των ΗΠΑ έναντι της Ευρώπης.

Τραμπ και Τουρκία

Η πολιτική που θα ακολουθήσει ο Τραμπ απέναντι στην Τουρκία δεν είναι ξεκάθαρη.

Η σχέση που διατηρεί με τον Ερντογάν, δεν είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε μία απλή υποστήριξη των τουρκικών θέσεων.

Ο Τραμπ απείλησε τον Ερντογάν ότι θα «βουλιάξει την τουρκική οικονομία» υποχρεώνοντας τον Τούρκο πρόεδρο να απελευθερώσει τον πάστορα Μπράνσον, ενώ υπέγραψε το διάταγμα για την επιβολή κυρώσεων βάσει της νομοθεσίας CAATSA για αποκλεισμό της Τουρκίας από τα F-35.

Στην πρώτη του θητεία υπήρξαν περιπτώσεις που ο Τραμπ έπληξε τα τουρκικά στρατηγικά συμφέροντα. Eνώ στην Άγκυρα ήλπιζαν ότι η πολιτική του απομονωτισμού και της απόσυρσης από τα διεθνή περιφερειακά μέτωπα, που υποστήριζε ο Τραμπ, θα οδηγούσε σε αποχώρηση και των αμερικανικών δυνάμεων από την Συρία, τελικά η τότε κυβέρνηση Τραμπ δεν ήρε την υποστήριξή της προς τους Κούρδους της Συρίας. Αντιθέτως, με μια επιθετική επιστολή του Τραμπ προς τον Ερντογάν, ο Αμερικανός πρόεδρος τον χαρακτήριζε «ηλίθιο» απαγορεύοντάς του ουσιαστικά την στρατιωτική επιχείρηση στην Βόρεια Συρία και καλώντας τον να συνομιλήσει με τον αρχηγό του κουρδικού ενόπλου κινήματος, το οποίο η Άγκυρα θεωρεί δορυφόρο του PKK.

Οι σχέσεις Άγκυρας - Ουάσιγκτον θα συνεχίσουν να είναι δύσκολες και το επόμενο διάστημα, καθώς η πλήρης στήριξη του Τραμπ στο Ισραήλ και στον προσωπικό φίλο του Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τον φέρνει απέναντι στον Τούρκο πρόεδρο ο οποίος έχει κηρύξει «τζιχάντ» εναντίον του Ισραήλ με αφορμή τις επιχειρήσεις στη Γάζα.