Τι είναι το Σύνδρομο Μετασεισμικής Ζάλης από το οποίο υποφέρουν οι κάτοικοι της Σαντορίνης

Η Σαντορίνη συνεχίζει να κινείται στον ρυθμό των Ρίχτερ, οι επισκέψεις του Εγκέλαδου είναι συχνές, η «κόπωση κινδύνου» έχει αρχίσει ήδη να κάνει την εμφάνισή της, αλλά οι κάτοικοι έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν και ακόμη έναν «αόρατο» εχθρό. Ο λόγος για το Σύνδρομο Μετασεισμικής Ζάλης, το οποίο έχει στείλει στο νοσοκομείο αρκετούς από τους κατοίκους του νησιού.

Ορισμένοι κάτοικοι του νησιού επισκέφθηκαν τους γιατρούς και παραπονέθηκαν για αίσθημα ζαλάδας, ναυτίες και ιλίγγους, συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά που έχει κάποιος που έχει κάνει ένα πολύωρο ταξίδι με πλοίο. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα αποδίδονται στο Σύνδρομο Μετασεισμικής Ζάλης, ένα σύνδρομο από το οποίο υποφέρουν οι κάτοικοι σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα. 

Τι είναι το Σύνδρομο Μετασεισμικής Ζάλης 

Υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις ότι οι σεισμοί, ακόμη και μικροί, μπορούν να έχουν κάποιες περίεργες επιπτώσεις στο σώμα μας. Για παράδειγμα, μετά από έναν σεισμό 4,8 Ρίχτερ που έπληξε το Νιου Τζέρσεϊ περίπου έναν χρόνο πριν, οι άνθρωποι στις πληγείσες περιοχές ανέφεραν συμπτώματα όπως ζάλη, ίλιγγο, ναυτία και γενικά αισθάνονταν αναστατωμένοι.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 ονόμασε τα συμπτώματα «Σύνδρομο Μετασεισμικής Ζάλης». Περισσότερο από το 42% από τα 3.656 άτομα που ρωτήθηκαν από Ιάπωνες ερευνητές τις 12 εβδομάδες μετά τους τεράστιους σεισμούς στο Κουμαμότο το 2016, δήλωσαν ότι ένιωσαν μια «παραίσθηση» μετά τους σεισμούς. Αυτό που οι συγγραφείς της μελέτης ονόμασαν «ταλάντευση ψευδαίσθησης» περιλάμβανε μια σειρά συμπτωμάτων, όπως ίλιγγο, ζάλη και την αίσθηση ταλάντευσης ή κίνησης ενώ κάποιος βρίσκεται ακίνητος σε στέρεο έδαφος.

Μια άλλη μελέτη βρήκε «διαταραχές στην ισορροπία» μετά από έναν σεισμό 9 Ρίχτερ που έπληξε την Ιαπωνία το 2011. Οι άνθρωποι εκεί ανέφεραν προβλήματα ισορροπίας για εβδομάδες -ακόμη και μήνες- μετά τον σεισμό. Έρευνες έχουν δείξει αύξηση στα ποσοστά προβλημάτων ψυχικής υγείας μετά από σεισμούς, συμπεριλαμβανομένων αυξήσεων σε αναφορές άγχους, μετατραυματικού στρες και διαταραχών της διάθεσης, καθώς και προβλημάτων ύπνου.

Οι σεισμοί διαταράσσουν το αιθουσαίο σύστημα

«Αυτό που βιώνουν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια και μετά τους σεισμούς είναι ουσιαστικά η ασθένεια της κίνησης», έχει δηλώσει στο Yahoo ο Larry Brown, καθηγητής γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο Cornell. «Είναι σαν να είσαι σε ένα σκάφος στο πέλαγος: το σώμα σου δεν το περιμένει όταν το έδαφος αρχίσει να κινείται και αυτό μπορεί να είναι αποσταθεροποιητικό», λέει.

Αυτή η αποσταθεροποίηση συμβαίνει επειδή η αίσθηση της φυσικής θέσης και της ισορροπίας είναι μπερδεμένη. Όταν υπάρχει απροσδόκητη κίνηση, μπορεί να διαταραχθεί το αιθουσαίο μας σύστημα, το οποίο λαμβάνει αισθητηριακές πληροφορίες για να μας πει πού βρίσκεται και πώς κινείται το κεφάλι μας, ώστε να μας πει πώς να διατηρήσουμε την ισορροπία μας, σύμφωνα με την American Speech-Language-Hearing Association.

Αλλά το να νιώθουμε κύματα από κάτω μας ενώ βρισκόμαστε στην καμπίνα ενός σκάφους ή στεκόμαστε σε έδαφος που τρέμει εν μέσω σεισμού, δημιουργεί μια «σύγκρουση» στις αισθητηριακές πληροφορίες που χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα για να μας βοηθήσει να ισορροπήσουμε. Τα μάτια μάς λένε ότι ο κόσμος γύρω μας μοιάζει να είναι σταθερός, αλλά το κεφάλι μας μπορεί να κινείται πάνω-κάτω ή δεξιά-αριστερά, δημιουργώντας την αίσθηση της κίνησης. Αυτά τα μικτά σήματα οδηγούν σε ναυτία και ζάλη.

Η μετασεισμική ζάλη και ο ίλιγγος δεν διαρκούν πολύ

Ο Larry Brown λέει ότι συμπτώματα όπως η ζάλη θα πρέπει να εξαφανιστούν γρήγορα -μέσα σε λίγα λεπτά έως ώρες- μετά από έναν σεισμό. Όμως, σημειώνει, μερικοί παράγοντες θα μπορούσαν να κάνουν τη ζάλη χειρότερη ή μεγαλύτερης διάρκειας.

Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε υψηλότερο επίπεδο σε ένα κτίριο θα αισθανθούν τις επιπτώσεις ενός σεισμού πιο έντονα, λέει. Επιπλέον, μερικοί άνθρωποι είναι από τη φύση τους πιο επιρρεπείς στη ναυτία της κίνησης, επομένως πιθανότατα θα είναι πιο ευαίσθητοι στις δονήσεις ενός σεισμού.

Πώς θα ανακουφίσετε τα μετασεισμικά συμπτώματα

Δεν υπάρχουν αρκετές έρευνες για τα μετασεισμικά συμπτώματα που να προτείνουν θεραπείες. Όμως, δεδομένου ότι αυτά τα συμπτώματα προκαλούνται αποτελεσματικά από την ασθένεια της κίνησης, οι ίδιες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της είναι αυτές που μπορούν να ανακουφίσουν τις δυσάρεστες αισθήσεις μετά από έναν σεισμό.

Το να εστιάσετε τα μάτια σας σε κάτι μακρινό, όπως τον ορίζοντα, να ξαπλώνετε ή να πίνετε κρύα ή ζεστά υγρά μπορεί να σας βοηθήσει να ανακουφιστείτε από το "hangover" του σεισμού», έχει δηλώσει ο Δρ Munetaka Ushio από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Τόκιο στη Wall Street Journal το 2011. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε ένα χάπι για τη ναυτία.