Ραγδαίες εξελίξεις με Ρωσία και Ουκρανία: Τι είναι ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η παγκόσμια κοινότητα την κλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία με τελευταία εξέλιξη την εκτόξευση διηπειρωτικού πυραύλου από μέρους της Ρωσίας.

Σύμφωνα με ΜΜΕ, πρόκειται για έναν πύραυλο Kh-47M2 Kinzhal με δυνατότητα πυρηνικής εκτόξευσης, που πιθανότατα προέρχεται από το ρωσικό 9K720 Iskander-M. Ήταν ένα από τα έξι όπλα «επόμενης γενιάς» που αποκαλύφθηκαν από τον Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά τη διάρκεια ομιλίας τον Μάρτιο του 2018.

Τί ακριβώς είναι ο διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος

Ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος είναι ένας κατευθυνόμενος βαλλιστικός πύραυλος με ελάχιστο βεληνεκές 5.500 χιλιομέτρων, δηλαδή περίπου 3.400 μιλίων. Αυτοί οι πύραυλοι είναι σχεδόν πάντα σχεδιασμένοι να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα, δηλαδή μία ή περισσότερες θερμοπυρηνικές κεφαλές. Αυτές οι κεφαλές είναι παρόμοιες με συμβατικές κεφαλές ή με χημικές και βιολογικές κεφαλές που φέρουν άλλα οπλικά συστήματα.

Οι περισσότεροι σύγχρονοι σχεδιασμοί διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων περιλαμβάνουν οχήματα επανεισόδου που στα αγγλικά αποκαλούνται MIRV. Αυτά τα οχήματα επιτρέπουν σε έναν πύραυλο να μεταφέρει πολλαπλές εκρηκτικές κεφαλές, κάθε μία από τις οποίες μπορεί να πλήξει έναν διαφορετικό στόχο.

Οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι είναι ταχύτεροι και επιδεικνύουν αρκετά μεγαλύτερη εμβέλεια πυρός συγκριτικά με άλλες κατηγορίες βαλλιστικών πυραύλων. Οι υπόλοιπες κατηγορίες αυτών των όπλων είναι οι βαλλιστικοί πύραυλοι ενδιάμεσου βεληνεκούς, οι βαλλιστικοί πύραυλοι μέσου βεληνεκούς, οι βαλλιστικοί πύραυλοι μικρού βεληνεκούς και τέλος οι τακτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι. Βέβαια η κατηγοριοποίηση των πυραύλων δεν γίνεται μόνο βάσει του βεληνεκούς πυρός τους. Μπορεί να κατηγοριοποιήσουμε αυτά τα όπλα ανάλογα με τον τρόπο εκτόξευσής τους. Κάποιοι βαλλιστικοί πύραυλοι εκτοξεύονται από υπόγεια σιλό, άλλοι από υποβρύχια, ενώ υπάρχουν και κινητοί εκτοξευτές ή ακόμη και τρένα που τους εκτοξεύουν.

Οι υπερδυνάμεις με διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους

Η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα και η Ινδία είναι οι μόνες χώρες που επιβεβαιωμένα διαθέτουν σήμερα διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους επίγειας εκτόξευσης. Το Ισραήλ έχει και αυτό πραγματοποιήσει δοκιμαστικές πτήσεις με τέτοια όπλα, ωστόσο δεν έχει παραδεχθεί επίσημα ότι τα αναπτύσσει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Κίνα και η Ινδία διαθέτουν στα οπλοστάσιό τους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους που εκτοξεύονται από υποβρύχια.

Η Ιστορία των Διηπειρωτικών Βαλλιστικών Πυραύλων

Οι πρώτοι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι δεν εμφανίστηκαν όμως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά στη Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Οι Αμερικανοί δεν άργησαν πολλοί και λίγο έπειτα ανέπτυξαν και αυτοί τέτοιους πυραύλους. Μπορεί τα πρώτα μοντέλα των Σοβιετικών και των Αμερικανών να μην είχαν μεγάλη ακρίβεια και ως αποτέλεσμα οι μόνοι στόχοι που μπορούσαν να χτυπήσουν με αποτελεσματικότητα ήταν εχθρικές πόλεις, ωστόσο όσο οι σχεδιασμοί αναπτύσσονταν περαιτέρω η ακρίβεια των πυραύλων αυξάνονταν, επιτρέποντας στα όπλα να πλήττουν με ακρίβεια όλο και μικρότερους στόχους. Τα νεότερα μοντέλα ήταν μικρότερα και αρκετά πιο ελαφριά από πρώτα μοντέλα διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων, ενώ κάποια χρόνια μετά απέκτησαν τη δυνατότητα να μεταφέρουν παρά πάνω από μία εκρηκτική κεφαλή.

Στην πραγματικότητα οι αληθινές ρίζες των διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων ήταν στη ναζιστική Γερμανία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο λόγος για το ξακουστό πρόγραμμα του πυραύλου V-2, ενός υπερόπλου των Ναζί που αποτέλεσε τη βάση για τους διηπειρωτικούς πυραύλους της Μόσχας και της Ουάσιγκτον. 

Στις μέρες μας οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι είναι πιο ισχυροί και προηγμένοι από ποτέ. Μπορούν να ταξιδέψουν με έως και 6 με 7 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, χαρακτηριστικό που τους δίνει τη δυνατότητα να καλύψουν την απόσταση Μόσχας-Νέας Υόρκης μέσα σε περίπου 20 λεπτά. Ο βαλλιστικός πύραυλος με το μεγαλύτερο βεληνεκές στον κόσμο είναι ο ρωσικός R-36M, γνωστός και ως «Σατανάς», ο οποίος έχει εμβέλεια πυρός που ξεπερνά τα 16.000 χιλιόμετρα.

Ο R-36M είναι επίσης ο βαρύτερος πύραυλος στην κατηγορία του με βάρος που φτάνει τους 8,8 τόνους. Κάποιες από της εκδόσεις του όπλου είναι ικανές να μεταφέρουν ακόμη και 10 οχήματα επανεισόδου, το καθένα από τα οποία μπορεί να εξοπλιστεί με εκρηκτικές κεφαλές ισχύος μεταξύ 550 και 770 χιλιότονων.