Ρωσία: Ο πύραυλος Skyfall και οι προειδοποιήσεις για ένα ιπτάμενο «Τσέρνομπιλ»
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν ερευνητές για την πιθανότητα η Ρωσία να αναπτύσσει ένα πύραυλο κρουζ με πυρηνική πρόωση.
Δύο αμερικανοί ερευνητές λένε ότι εντόπισαν τον πιθανό χώρο ανάπτυξης στη Ρωσία του 9M370 Burevestnik, ενός νέου πυρηνοκίνητου πυραύλου κρουζ με τη δυνατότητα να φέρει πυρηνική κεφαλή, όπλο που διαφημίζεται από τον Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ως «ανίκητο».
Ο Πούτιν είπε ότι το όπλο - που ονομάστηκε SSC-X-9 Skyfall από το ΝΑΤΟ - έχει σχεδόν απεριόριστο βεληνεκές και μπορεί να αποφύγει την αντιπυραυλική άμυνα των ΗΠΑ. Ωστόσο, ορισμένοι δυτικοί εμπειρογνώμονες αμφισβητούν τους ισχυρισμούς του και τη στρατηγική αξία του Burevestnik, λέγοντας ότι δεν θα προσθέσει δυνατότητες που δεν έχει ήδη η Μόσχα και κινδυνεύει με ατυχία που εκπέμπει ραδιενέργεια.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, οι δυο ερευνητές, χρησιμοποιώντας εικόνες που τραβήχτηκαν στις 26 Ιουλίου από την Planet Labs, μια εμπορική δορυφορική εταιρεία, οι δύο ερευνητές εντόπισαν ένα κατασκευαστικό έργο κοντά σε μια εγκατάσταση αποθήκευσης πυρηνικών κεφαλών γνωστή με δύο ονόματα - Vologda-20 και Chebsara - ως πιθανή τοποθεσία ανάπτυξης του νέου πυραύλου. Η εγκατάσταση βρίσκεται 295 μίλια (475 χλμ.) βόρεια της Μόσχας.
Το μυστήριο της βάσης έξω από τη Μόσχα
Ο Ντέκερ Έβελεθ, αναλυτής στον οργανισμό έρευνας και ανάλυσης CNA, βρήκε τις δορυφορικές εικόνες και προσδιόρισε αυτό που εκτίμησε ότι είναι εννέα οριζόντιες εξέδρες εκτόξευσης υπό κατασκευή. Βρίσκονται σε τρεις ομάδες των τριών εκτοξευτών καλυμμένοι μέσα σε οριζόντιες θέσεις εκτόξευσης για να τους προστατεύσουν από επίθεση ή για να αποτρέψουν μια τυχαία έκρηξη στη μία από τις τρεις ομάδες εκτοξευτών. Οι θέσεις εκτόξευσης και απόκρυψης συνδέονται με δρόμους με αυτό που συμπέρανε ο Έβελεθ ότι είναι πιθανά κτίρια όπου θα εξυπηρετούνταν οι πύραυλοι και τα εξαρτήματά τους και με το υπάρχον συγκρότημα των πέντε αποθηκών αποθήκευσης πυρηνικών κεφαλών.
Η τοποθεσία είναι «για ένα μεγάλο, σταθερό πυραυλικό σύστημα και το μόνο μεγάλο, σταθερό πυραυλικό σύστημα που αναπτύσσουν αυτή τη στιγμή (η Ρωσία) είναι το Skyfall», είπε ο Έβελεθ.
Σύμφωνα με το Reuters, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας και η πρεσβεία της Ουάσιγκτον δεν απάντησαν σε αίτημα να σχολιάσουν την αξιολόγησή του, τη στρατηγική αξία του Burevestnik, το ιστορικό δοκιμών του και τους κινδύνους που εγκυμονεί. Ένας εκπρόσωπος του Κρεμλίνου είπε ότι αυτές ήταν ερωτήσεις προς το υπουργείο Άμυνας και αρνήθηκε περαιτέρω σχόλια.
Ένα ιπτάμενο «Τσέρνομπιλ»
Ο Πάβελ Πόντβιγκ, ειδικός στις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας με έδρα τη Γενεύη, ο Λιούις, ο Έβελεθ και άλλοι ειδικοί είπαν ότι δεν θα προσθέσει δυνατότητες που οι πυρηνικές δυνάμεις της Μόσχας δεν έχουν ήδη, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να συντρίψουν την αντιπυραυλική άμυνα των ΗΠΑ. Επιπλέον, ο πυρηνικός κινητήρας του απειλεί να μολύνει με ακτινοβολία κατά μήκος της διαδρομής πτήσης του και η ανάπτυξή του κινδυνεύει από ένα ατύχημα που θα μπορούσε να μολύνει τη γύρω περιοχή, δήλωσε η Τσέριλ Ρόφερ, πρώην επιστήμονας πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ και άλλοι ειδικοί.» Το Skyfall είναι ένα μοναδικά ηλίθιο όπλο σύστημα, ένα ιπτάμενο Τσερνόμπιλ που αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για τη Ρωσία από ό,τι για άλλες χώρες», συμφώνησε ο Τόμας Κάουντριμαν, πρώην ανώτατος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στην Ένωση Ελέγχου Όπλων, αναφερόμενος στην καταστροφή του πυρηνικού εργοστασίου το 1986.
Το ΝΑΤΟ δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με το πώς θα απαντούσε η συμμαχία στην ανάπτυξη του όπλου. Λίγα είναι γνωστά δημόσια για τις τεχνικές λεπτομέρειες του Burevestnik. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα εκτοξεύεται σε μεγάλο υψόμετρο από έναν μικρό πύραυλο στερεού καυσίμου για να διοχετεύσει αέρα σε έναν κινητήρα που περιέχει έναν μικροσκοπικό πυρηνικό αντιδραστήρα. Υπέρθερμος και πιθανώς ραδιενεργός αέρας θα εκτοξεύεται, παρέχοντας ώθηση προς τα εμπρός.
Ευάλωτος όπως οι άλλοι πύραυλοι
Ο Πούτιν το αποκάλυψε τον Μάρτιο του 2018, λέγοντας ότι ο πύραυλος θα είναι «χαμηλά ιπτάμενος», δηλαδή όπως όλοι οι πύραυλοι τύπου κρουζ, με σχεδόν απεριόριστο βεληνεκές, απρόβλεπτη διαδρομή πτήσης και «αήττητο» για την τρέχουσα και μελλοντική άμυνα. Πολλοί ειδικοί είναι δύσπιστοι για τους ισχυρισμούς του Πούτιν.
Το Burevestnik, λένε, θα μπορούσε να έχει εμβέλεια περίπου 15.000 μιλίων (23.000 km) - σε σύγκριση με περισσότερα από 11.000 μίλια (17.700 km) για το Sarmat, το νεότερο ICBM της Ρωσίας - ενώ η υποηχητική του ταχύτητα θα το καθιστούσε ανιχνεύσιμο.
«Θα είναι τόσο ευάλωτος όσο κάθε πύραυλος κρουζ», είπε η Κρίστενσεν. "Όσο περισσότερο πετά, τόσο πιο ευάλωτο γίνεται γιατί υπάρχει περισσότερος χρόνος για να το παρακολουθήσουμε. Δεν καταλαβαίνω το κίνητρο του Πούτιν εδώ".
Η ανάπτυξη του Burevestnik δεν απαγορεύεται από το New START, την τελευταία συμφωνία ΗΠΑ-Ρωσίας που περιορίζει τις στρατηγικές αναπτύξεις πυρηνικών όπλων, η οποία λήγει τον Φεβρουάριο του 2026.
Το Burevestnik έχει κακό ιστορικό δοκιμών με τουλάχιστον 13 γνωστές δοκιμές, με μόνο δύο μερικές επιτυχίες, από το 2016, σύμφωνα με την Πρωτοβουλία Πυρηνικής Απειλής (NTI), μια ομάδα υπεράσπισης που επικεντρώνεται στη μείωση των πυρηνικών, βιολογικών και αναδυόμενων τεχνολογικών κινδύνων.
