ChatGPT: Ερωτήματα αν οι anime εικόνες του Studio Ghibli είναι λογοκλοπή - Τι κρύβει η «φρενίτιδα»
Διεθνές debate για την πνευματική ιδιοκτησία και τα δικαιώματα των καλλιτεχνών έχει προκαλέσει το απόλυτο trend με τις anime εικόνες.
Είναι το απόλυτο trend των ημερών παγκοσμίως. Οι πάντες πειραματίζονται με αυτό, είτε για τους εαυτούς τους, είτε για άλλους ή για ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα. Ο λόγος βέβαια για την νέα δυνατότητα που προσφέρει το ChatGPT να δημιουργείς ή να μετατρέπεις οποιαδήποτε εικόνα στο στυλ της ιαπωνικής εταιρείας κινουμένων σχεδίων Studio Ghibli και του ιδρυτή της, του σκηνοθέτη Χαγιάο Μιγιαζάκι.
Η «φρενίτιδα» που έχει προκαλέσει αυτή η νέα δυνατότητα στα social media, εγείρει σημαντικά ερωτήματα και πυροδοτεί αντιπαράθεση σχετικά με το ζήτημα των δικαιωμάτων και της πνευματικής ιδιοκτησίας των δημιουργών αυτού του στυλ animation.
Πώς το ChatGPT δημιουργεί τις εικόνες στυλ Ghibli
Το νέο εργαλείο δημιουργίας εικόνων που παρέχει το ChaGPT βασίζεται σε έναν νέο, πιο εξελιγμένο αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης.
Αυτός ο αλγόριθμος που ονομάζεται «αυτοπαλινδρομικός» αντιμετωπίζει τις εικόνες περισσότερο σαν γλώσσα, αναλύοντάς τες σε σύμβολα.
Όπως ακριβώς το ChatGPT μπορεί να προβλέψει τις πιο πιθανές λέξεις σε μια πρόταση, μπορεί πλέον να προβλέψει διαφορετικά οπτικά στοιχεία σε μια εικόνα ξεχωριστά.
Ως αποτέλεσμα, το ChatGPT μπορεί να δημιουργήσει με μεγαλύτερη ακρίβεια εικόνες μετά από κάθε προτροπή του χρήστη.
Ένα ιδιαίτερα ισχυρό πλεονέκτημα της δημιουργίας εικόνων, με βάση τον νέο αυτό αλγόριθμο, είναι η δυνατότητα αξιοποίησης όλων των γνώσεων που έχουν ήδη κωδικοποιηθεί στο σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες δεν χρειάζεται να περιγράψουν κάθε πτυχή μιας εικόνας με επίπονες λεπτομέρειες. Μπορούν απλώς να αναφέρονται σε έννοιες όπως το Studio Ghibli και το ChatGPT να κατανοεί τη διαφορά.
«Δεν είναι κλοπή έργων, είναι απλά ένα στυλ»
Μέσα στο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης του ChatGPT, τα πάντα -αντικείμενα, ιδιότητες, είδη γραφής, επαγγελματικές φωνές- μεταμορφώνονται σε στυλ.
Όταν η τεχνητή νοημοσύνη μαθαίνει για το έργο του Μιγιαζάκι, δεν αποθηκεύει πραγματικά καρέ του Studio Ghibli. Αντίθετα, κωδικοποιεί την «Ghibli-ness» ως ένα μαθηματικό μοτίβο -ένα στυλ που μπορεί να εφαρμοστεί σε νέες εικόνες.
Το ίδιο συμβαίνει με τις μπανάνες, τις γάτες ή τα εταιρικά email. Η τεχνητή νοημοσύνη μαθαίνει «μπανάνα», «γάτα» ή «εταιρική αλληλογραφία» -μοτίβα που καθορίζουν τι κάνει κάτι αναγνωρίσιμο σαν μπανάνα, γάτα ή επαγγελματική επικοινωνία.
Η κωδικοποίηση και η μεταφορά στυλ ήταν εδώ και πολύ καιρό ένας ρητός στόχος στην οπτική τεχνητή νοημοσύνη. Τώρα έχουμε ένα νέο εργαλείο που παράγει εικόνες, το οποίο το επιτυγχάνει σε πρωτοφανή κλίμακα και με πρωτοφανή ακρίβεια.
Αυτή η προσέγγιση ξεκλειδώνει αξιοσημείωτες δημιουργικές δυνατότητες τόσο σε κείμενο όσο και σε εικόνες. Αν όλα είναι στυλ, τότε αυτά τα στυλ μπορούν ελεύθερα να συνδυαστούν και να μεταφερθούν.
Αποκρούοντας έτσι τις κατηγορίες για «κλοπή» πνευματικών δικαιωμάτων του Studio Ghibli και του Μιγιαζάκι, η θέση του OpenAI είναι ότι δεν πρόκειται εδώ για την «υπεξαίρεση» κάποιας πρωτογενούς δημιουργικής δραστηριότητας, αλλά για την υιοθέτηση ενός στυλ ή ακριβέστερα για τη συγκρότηση μιας «γλώσσας» βασισμένης στα στοιχεία του Studio Ghibli με την οποία μπορεί κάποιος να φτιάξει εκατομμύρια «λέξεις».
Ο αντίλογος - Όταν τα στυλ γίνονται ταυτότητα
Ωστόσο, προκύπτουν ερωτήματα. Για πολλούς καλλιτέχνες, υπάρχει κάτι βαθιά ανησυχητικό στο να βλέπουν τις χαρακτηριστικές δημιουργίες τους να μετατρέπονται ή και να περιορίζονται σε ένα «στυλ» που μπορεί να φτιάξει ο καθένας, δίνοντας μια απλή εντολή στο ChatGPT.
Μέχρι στιγμής ο Χαγιάο Μιγιαζάκι, δεν έχει σχολιάσει δημόσια την νέα αυτή «τρέλα» με τα anime του Studio Ghibli μέσω OpenAI. Μια δήλωσή του που κυκλοφορεί, στην οποία είχε επικρίνει την τεχνητή νοημοσύνη, έγινε αρκετά χρόνια πριν. Η δήλωση έγινε πριν τα τεράστια άλματα στην παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, η οποία είναι πλέον προσιτή στους πάντες μέσα από τα σύγχρονα εργαλεία.
Η συζήτηση όμως για το αν ο Μιγιαζάκι, το Studio Ghibli και εν γένει οι δημιουργοί πρέπει να κινηθούν νομικά εναντίον της OpenAI έχει φουντώσει. Όπως και η συζήτηση για να κατοχυρωθούν νέες θεσμικές διασφαλίσεις για τους δημιουργούς.
Η επιβίωση των καλλιτεχνών
Σύμφωνα με το theconversation.com, παραδοσιακά, η νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων δεν προστατεύει τα στυλ - μόνο συγκεκριμένες δημιουργίες. Δεν μπορούν να τύχουν προστασίας πνευματικά δικαιώματα για ένα είδος μουσικής όπως η τζαζ ή για ένα καλλιτεχνικό κίνημα όπως ο «ιμπρεσιονισμός».
Αυτός ο περιορισμός υπάρχει για καλό λόγο. Αν κάποιος μπορούσε να μονοπωλήσει ένα ολόκληρο στυλ, θα κατέπνιγε τη δημιουργική έκφραση για όλους τους άλλους.
Αλλά υπάρχει μια διαφορά μεταξύ των γενικών στυλ και των εξαιρετικά χαρακτηριστικών στυλ που γίνονται σχεδόν συνώνυμα με την ταυτότητα κάποιου.
Όταν μια τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει έργο «στο στυλ του Greg Rutkowski» - ενός Πολωνού καλλιτέχνη του οποίου το όνομα χρησιμοποιήθηκε σε περισσότερες από 93.000 εντολές στη δημιουργία εικόνων AI Stable Diffusion - δυνητικά απειλεί τόσο τα προς το ζην όσο και την καλλιτεχνική του κληρονομιά.
Ορισμένοι δημιουργοί έχουν ήδη κινηθεί νομικά κατά των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης.
Σε μια υπόθεση που έγινε γνωστή στα τέλη του 2022, τρεις καλλιτέχνες μήνυσαν ομαδικά πολλές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, υποστηρίζοντας ότι τα εργαλεία δημιουργίας εικόνων είχαν εκπαιδευτεί στα πρωτότυπα έργα τους χωρίς άδεια και τώρα επιτρέπουν στους χρήστες να δημιουργούν παράγωγα έργα που μιμούνται τα χαρακτηριστικά τους.
Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται γρηγορότερα από τη νομοθεσία, βρίσκονται υπό επεξεργασία σχέδια για τη νέα νομοθεσία και για την εξισορρόπηση της τεχνολογικής καινοτομίας με την προστασία της δημιουργικής ταυτότητας των καλλιτεχνών.
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, αυτές οι συζητήσεις υπογραμμίζουν το πόσο γρήγορα μεταμορφώνουν την ζωή οι τεχνολογικές ανακαλύψεις, ειδικά στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, αφήνοντας πολλές φορές «ακάλυπτα» τα δικαιώματα των ανθρώπων.
