Σπουδαία νέα για το περιβάλλον και την υγεία μας: Βακτήριο θαύμα διασπά τα «αιώνια χημικά»
Το βακτήριο F11 καταναλώνει υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες για «πρωινό». Με μερικές τροποποιήσεις, θα είναι έτοιμο να «σώσει» το περιβάλλον.
Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), γνωστές και ως «αιώνια χημικά», είναι μια ομάδα 4.700 και πλέον ανθρωπογενών ουσιών που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, σε αντικολλητικά σκεύη και πυρίμαχους αφρούς. Η αντοχή τους στο νερό, τα λίπη και τη θερμότητα είναι υπεύθυνη για την επιτυχία τους, αλλά και για τα πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλούν.
Τα προβλήματα
Η μόλυνση του εδάφους με PFAS μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα των καλλιεργειών. Τα φυτά απορροφούν τις ενώσεις αυτές μέσω των ριζών τους, με αποτέλεσμα οι χημικές ουσίες να εισέρχονται στη διατροφική αλυσίδα. Στη συνέχεια, μεταφέρονται σε αυξημένες συγκεντρώσεις στους ανώτερους οργανισμούς, όπως τα αρπακτικά πτηνά και τα θηλαστικά.
Η έκθεση σε PFAS έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος των νεφρών και των όρχεων, ορμονικές ανισορροπίες, διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, υπογονιμότητα, βλάβες στο ήπαρ, προβλήματα ανάπτυξης στα παιδιά και εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η λύση
Κάπου εδώ εισέρχεται το Labrys portucalensis F11, ένα βακτήριο που ανακαλύφθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο και μπορεί να διασπάσει τους ανθεκτικούς δεσμούς των PFAS. Στα σχετικά πειράματα, το F11 μπόρεσε να μεταβολίσει το 90% του υπερφθοροοκτανοσουλφονικού οξέος (PFOS), ενός από τους πιο επίμονους ρυπαντές στο περιβάλλον.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μέχρι πρότινος, η μοναδική μέθοδος απορρύπανσης από PFAS ήταν η δέσμευσή τους από διάφορους παράγοντες. Το F11, όχι μόνο δεσμεύει τις ουσίες, αλλά τις διασπά, κάτι σαν να τις τρώει. Το βακτήριο αποκόπτει τα άτομα φθορίου, αποδομεί τον άνθρακα και συνεχίζει μέχρι να διασπάσει και τις τοξικές χημικές ουσίες που παράγονται από τη δράση του.
Το μέλλον
Αν και το Labrys portucalensis είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό, έχει ως μειονέκτημα ότι είναι σχετικά αργό. Χρειάζονται μήνες για να αποδομήσει υλικά από PFAS, και το κάνει μόνο όταν δεν υπάρχουν άλλες τροφές στο περιβάλλον. Ωστόσο, υπάρχει αισιοδοξία ότι μεταλλάξεις αυτού του βακτηρίου θα είναι πιο γρήγορες και θα αποδομούν κατά προτίμηση PFAS.