Πέντε πασχαλινά έθιμα που κάποτε ήταν κανόνας – Σήμερα κανείς δεν τα θυμάται
Τα έθιμα δεν χάνονται από μόνα τους. Τα ξεχνάμε – ή τα αλλάζουμε.
Το Πάσχα στην Ελλάδα είναι από τις πιο πλούσιες και συμβολικές γιορτές του χρόνου. Κάθε γωνιά της χώρας έχει τα δικά της έθιμα – άλλα επιβιώνουν ακόμα, άλλα όμως έχουν σχεδόν χαθεί. Αν ρωτήσεις τη γιαγιά σου, σίγουρα θα θυμηθεί κάποιες από τις παρακάτω πασχαλινές παραδόσεις… που κάποτε ήταν αυτονόητες – σήμερα όμως, κανείς δεν τις τηρεί.
Τα Λαζαράκια – Μικρά ψωμάκια με… ιστορία
Το Σάββατο του Λαζάρου, τα παιδιά έφτιαχναν με τις γιαγιάδες τους τα λεγόμενα λαζαράκια: μικρά ψωμάκια σε σχήμα ανθρώπου, με χεράκια σταυρωμένα και γαρύφαλλο στο κεφάλι, συμβολίζοντας τον Άγιο Λάζαρο. Ήταν έθιμο αγνής παιδικής χαράς και πίστης. ( δες την συνταγή εδώ)
Σήμερα: Ελάχιστοι γνωρίζουν τι είναι, και τα παιδιά δύσκολα αφήνουν το τάμπλετ για… πλάσιμο!
Το πλύσιμο με «Αναστάσιμο νερό»
Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, υπήρχε η συνήθεια να πλένονται με νερό που είχε μείνει έξω όλη νύχτα – «αγιασμένο» από το φως της Ανάστασης. Έλεγαν πως φέρνει καλοτυχία, υγεία και «καθαρίζει την ψυχή».
Σήμερα: Το μόνο νερό που χρησιμοποιούμε το πρωί είναι για να βράσει ο καφές μας...
Η λαμπροκουλούρα – Το ψωμί της χαράς
Ήταν ένα ξεχωριστό πασχαλινό ψωμί, στολισμένο, με κόκκινο αυγό στο κέντρο. Το έδιναν ως δώρο – στη νονά, στον κουμπάρο ή στους επισκέπτες. Συμβόλιζε τη χαρά της Ανάστασης και τη διάθεση να μοιραστείς.
Σήμερα: Τα περισσότερα δώρα είναι από το σούπερ μάρκετ και σπάνια «ζυμωμένα με αγάπη».
Η καύση του Ιούδα – Έθιμο κάθαρσης
Σε πολλά χωριά έφτιαχναν ομοίωμα του Ιούδα και το έκαιγαν το βράδυ της Ανάστασης. Ήταν μια πράξη συμβολικής «κάθαρσης» από την προδοσία. Η φλόγα, έλεγαν, «καίει το κακό».
Σήμερα: Θεωρείται αμφιλεγόμενο ή και επικίνδυνο έθιμο. Σε αρκετά μέρη έχει καταργηθεί εντελώς.
Η συγχώρεση το πρωί της Κυριακής του Πάσχα
Πριν από το τραπέζι και τη γιορτή, υπήρχε η σιωπηλή υποχρέωση να ζητήσεις συγχώρεση από φίλους, συγγενείς και γείτονες – ώστε να γιορτάσεις το Πάσχα «καθαρός». Ήταν μια πράξη ταπεινότητας και συμφιλίωσης.
Σήμερα: Πιο εύκολο να πατήσεις «like» σε πασχαλινή κάρτα, παρά να πεις «συγγνώμη».
Τα έθιμα δεν χάνονται από μόνα τους. Τα ξεχνάμε – ή τα αλλάζουμε. Ίσως όμως φέτος το Πάσχα να είναι μια ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε όχι μόνο πώς γιορτάζουμε… αλλά και γιατί.
