Πάπας Φραγκίσκος: Όταν προσευχήθηκε για τους πρόσφυγες από τη Λέσβο το 2016

Σαββάτο, μέρα της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου κι ας θυμηθούμε στιγμές από την πρώτη επίσκεψη του Ρωμαίου Ποντίφηκα στη Λέσβο, στις 16 Απριλίου του 2016.

Μια επίσκεψη που έγραψε ιστορία αφού σε αυτήν συμμετείχαν εκτός του Πάπα Φραγίσκου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος.

Ο τότε και αείμνηστος πια, δήμαρχος του ενιαίου δήμου Σπύρος Γαληνός φρόντισε σε ένα βιβλίο να καταγραφεί αυτή η νέα σελίδα στην ιστορία της Λέσβου. Οι τρεις Αρχιερείς έγραψαν σ' αυτό το βιβλίο για το νησί που μπορούσε τότε να περηφανεύεται πως παγκόσμια είναι «το νησί της Ειρήνης, της αλληλεγγύης και της υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών».

Το μήνυμα του Πάπα στα ελληνικά σ' αυτή τη «νέα σελίδα στην ιστορία της Λέσβου» γράφει:

«Συγχαίρω τους κατοίκους του νησιού της Λέσβου για το παράδειγμα της αλληλεγγύης που έδειξαν στην αντιμετώπιση των αφίξεων των προσφύγων στο νησί.

Πολλές ευχές, ειρήνη, και ο Χριστός να σας ευλογεί».

«Εις ευλογίαν και ανάμνησιν μιας ιστορικής ημέρας» γράφει ο Πατριάρχης.

Και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών συμπληρώνει: «Μια ημέρα ανάστασης. Ευχαριστίες πολλές».

«Σήμερα για το νησί της Λέσβου γράφεται μια καινούργια σελίδα στην ιστορία. Είμαστε περήφανοι για το λαό μας που ανταποκρίθηκε σ' αυτό το κάλεσμα» είχε δηλώσει ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ για τους εκατοντάδες Μυτιληνιούς που έσπευσαν εκείνο το μεσημέρι στο λιμάνι για να δουν και να ακούσουν τους τρεις Ιεράρχες της χριστιανοσύνης.

Τις επόμενες μέρες στο δημοτικό κήπο, πλάι στο παραδοσιακό δημαρχείο στη Μυτιληνιά προκυμαία φυτεύτηκε μια ελιά που ευλόγησαν οι τρεις Ιεράρχες λίγο πριν αναχωρήσουν από το νησί. Δυστυχώς, μια μαρμάρινη επιγραφή όπως είχε προβλεφτεί, στο πλάι της, να θυμίζει εκείνη τη μέρα δεν τοποθετήθηκε ποτέ.

Αλλά και στον περίκλειστο χώρο του λιμανιού, εκεί όπου στις 16 Απριλίου του 2016 στάθηκαν ο Πάπας, ο Πατριάρχης και ο Αρχιεπίσκοπος δεν στήθηκε το άγαλμα της αλληλεγγύης της Λέσβου. Το πρόπλασμα του αγάλματος ήταν ήδη έτοιμο, και σύμφωνα με το Σπύρο Γαληνό έδειχνε δυο χέρια που βαστά το ένα το άλλο ενώ στη βάση του μια επιγραφή σε πολλές γλώσσες θα θύμιζε τα λόγια των χριστιανών ηγετών προς την παγκόσμια κοινότητα.

Εκείνη τη μέρα ο Πάπας Φραγκίσκος είχε στείλει μήνυμα θαυμασμού προς τον ελληνικό λαό, σε δισεκατομμύρια χριστιανών σε όλον τον κόσμο αλλά και σε όλη την ανθρώπινη κοινότητα.

«Θα ήθελα να εκφράσω τον θαυμασμό μου για τον ελληνικό λαό, ο οποίος παρά τις σοβαρές δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει, μπόρεσε να κρατήσει ανοιχτή την καρδιά και διάπλατες τις πόρτες. Πάρα πολλοί απλοί άνθρωποι έβαλαν προς διάθεση εκείνο το λίγο που είχαν, για να το μοιραστούν με όποιον ήταν στερημένος από τα πάντα».

Ιδιαίτερα, απευθυνόμενος προς τους κατοίκους της Λέσβου, σε αντιδιαστολή με τα κράτη της Ευρώπης και τους φράκτες που ύψωναν τότε, ο Πάπας είπε πως «αποδεικνύουν πως σ' αυτά τα χώματα, που είναι κοιτίδα πολιτισμού, χτυπάει ακόμη η καρδιά μιας ανθρωπότητας που ξέρει να αναγνωρίζει πρώτα απ' όλα τον αδελφό και την αδελφή, μιας ανθρωπότητας που ξέρει να χτίζει γέφυρες, και αρνείται να βρει καταφύγιο στην ψευδαίσθηση πως υψώνοντας φράχτες θα νιώσει πιο ασφαλής».

Ειδική μνεία έκανε ο Πάπας «στις ανησυχίες των θεσμών και του κόσμου, εδώ στην Ελλάδα όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης» που, όπως χαρακτηριστικά είπε, «είναι κατανοητές και νόμιμες». Όμως, προσέθεσε, «παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, πριν ακόμη να είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι, είναι πρόσωπα, ονόματα, ιστορίες».

Τέλος, ο Πάπας είχε καλείσει την παγκόσμια κοινότητα να αγωνισθεί σθεναρά εναντίον της ανεξέλεγκτης παραγωγής και διακίνησης όπλων και των ραδιουργιών που συχνά κρύβονται πίσω απ' αυτές. «Πρέπει να χάσουν κάθε υποστήριξη όσοι επιδιώκουν σχέδια μίσους και βίας» τόνισε και σημείωσε: «Αντιθέτως, πρέπει να προωθείται ανελλιπώς η συνεργασία μεταξύ των χωρών, των διεθνών οργανισμών και των ανθρωπιστικών θεσμών, όχι απομονώνοντας, αλλά υποστηρίζοντας αυτόν που αντιμετωπίζει την επείγουσα κατάσταση». Ο Πάπας είχε εκφράσει την ευχή «υπό αυτήν την προοπτική να έχει επιτυχία η πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδος Κορυφής, που θα λάβει χώρα στην Κωνσταντινούπολη τον ερχόμενο μήνα».

Της ομιλίας του Πάπα ακολούθησε η προσευχή τόσο του ίδιου όσο και των άλλων Αρχιερέων κι η ρίψη στεφάνων στη θάλασσα για τη μνήμη όσων έφυγαν από τη ζωή στην προσπάθεια τους να περάσουν το Αιγαίο.

Και η προσευχή του Ποντίφηκα

Στο πολύτιμο αρχείο του ΑΠΕ-ΜΠΕ από εκείνη την εποχή έχει διασωθεί και η προσευχή του Ποντίφηκα. Σε αυτήν είχαν αναφερθεί τα παρακάτω:

«Θεέ της ευσπλαχνίας,

Σε παρακαλούμε για όλους τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά,

που αποδήμησαν από αυτόν τον κόσμο

αφού άφησαν τη χώρα τους επιζητώντας μία καλύτερη ζωή.

Παρότι πολλοί από τους τάφους τους δεν έχουν όνομα,

τον καθέναν από τους ανθρώπους αυτούς Εσύ γνωρίζεις,

τον αγάπησες και τον θέλησες επάνω σε αυτή τη γη.

Σου εμπιστευόμαστε όλους εκείνους που διέτρεξαν αυτό το ταξίδι,

υπομένοντας φόβους, αβεβαιότητα και ταπεινώσεις,

με σκοπό να φθάσουν σε έναν τόπο ασφάλειας και ελπίδας.

Όπως Εσύ δεν εγκατέλειψες τον Υιό σου,

όταν οδηγήθηκε σε έναν τόπο ασφαλή από την Παναγία και τον Ιωσήφ,

έτσι τώρα να είσαι κοντά σε αυτά τα παιδιά σου

διαμέσω της τρυφερότητας και της προστασίας μας.

Κάνε ώστε, φροντίζοντάς τους,

να μπορέσουμε να προωθήσουμε έναν κόσμο

όπου κανείς να μην είναι εξαναγκασμένος να αφήσει το σπίτι του

και όπου όλοι να μπορούν να ζουν με ελευθερία, αξιοπρέπεια και ειρήνη.

Θεέ της ευσπλαχνίας και Πατέρα όλων,

αφύπνισέ μας από τον ύπνο της αδιαφορίας,

άνοιξε τα μάτια μας στα βάσανά τους

κι απεγκλώβισέ μας από την αναισθησία,

που είναι καρπός της κοσμικής ευημερίας

κι αναδίπλωσης στον εαυτό μας.

Έμπνευσε όλους μας, έθνη, κοινότητες και μεμονομένα άτομα,

να αναγνωρίσουμε πως όσοι φθάνουν στις ακτές μας

είναι αδελφοί και αδελφές μας.

Βοήθησέ μας να μοιραστούμε μαζί τους τις ευλογίες

που λάβαμε από τα χέρια σου

και να αναγνωρίσουμε πως από κοινού,

ως μία και μοναδική ανθρώπινη οικογένεια,

είμαστε όλοι πρόσφυγες, ταξιδιώτες ελπίδας προς Εσένα,

ο Οποίος είσαι ο αληθινός μας οίκος,

εκεί όπου κάθε δάκρυ θα εξαλειφθεί,

εκεί όπου θα είμαστε εν ειρήνη, στην ασφάλεια της αγκαλιάς σου».