Οι Αρχαίοι Έλληνες στην Ινδία και οι εντυπωσιακές ομοιότητες της Ραμαγιάνα με την Ιλιάδα
Οι πολιτιστικές ανταλλαγές Ινδών και Ελλήνων αποτυπώνονται σε ένα από τα πιο σημαντικά λογοτεχνήματα της Ινδίας.
Το αρχαίο ινδικό έπος Ραμαγιάνα αναφέρει σε αρκετά σημεία τους Έλληνες, υποδηλώνοντας την παρουσία τους στην περιοχή πριν από τη σύνθεσή του. Το ποίημα, που χρονολογείται από τον 8ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 3ο αιώνα μ.Χ., έχει κεντρικό θέμα την πάλη μεταξύ της αρετής και του ήθους.
Από όσα είναι γνωστά μέχρι σήμερα, οι Έλληνες έφτασαν στην Ινδία μετά την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και κυβέρνησαν περιοχές όπως η Αγιόντια και η Ματούρα. Οι Έλληνες επηρέασαν την ινδική κουλτούρα και αναφέρονται ως Γιαβάνας.
Οι Έλληνες κυβερνήτες της Ινδίας
Οι Έλληνες αναφέρονται και στο ιερό κείμενο Ριγκβέντα ως Αλίνας. Η επίδρασή τους στην αρχιτεκτονική, τη διακυβέρνηση και τις πολεμικές τεχνικές ήταν καθοριστική. Στο πρώτο βιβλίο της Ραμαγιάνα, γίνεται λόγος για Έλληνες, Σκύθες και Πέρσες και τη συμβολή τους στη διαμόρφωση του τοπικού πολιτισμού. Οι Έλληνες κυβερνήτες στην Ταξίλα εισήγαγαν στοιχεία, όπως τα δαχτυλίδια, που συμβολίζουν τις πολιτιστικές ανταλλαγές κατά την Ινδοελληνική διακυβέρνηση.
Η Ραμαγιάνα, η Ιλιάδα και οι Ίωνες
Η Ραμαγιάνα και η Ιλιάδα παρουσιάζουν εντυπωσιακές ομοιότητες. Και τα δύο έπη καταπιάνονται με θέματα ηρωισμού και εσωτερικής σύγκρουσης. Ο Ράμα στη Ραμαγιάνα και ο Αχιλλέας στην Ιλιάδα αντιμετωπίζουν προσωπικά διλήμματα. Επιπλέον, και τα δύο έπη περιγράφουν την απαγωγή μιας γυναίκας: της Σίτα στη Ραμαγιάνα και της Ελένης στην Ιλιάδα. Απόδειξη της αλληλεπίδρασης Ελλήνων και Ινδών αποτελεί και το θέμα της αφοσίωσης, όπως φαίνεται από τη σχέση του Ράμα με τον μικρότερο αδερφό του και του Αχιλλέα με τον Πάτροκλο. Οι Έλληνες είναι παρόντες και στο τέταρτο βιβλίο της Ραμαγιάνα, όπου οι πίθηκοι-πολεμιστές αναζητούν τη Σίτα σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων πόλεων της Ιωνίας. Αυτό δείχνει ότι οι αρχαίοι Ινδοί είχαν γνώση της παρουσίας των Ελλήνων.
Ο Ντασαράθα, ο πατέρας του Ράμα, συνδέεται με το πλούσιο βασίλειο της Γκαντάρα (σημερινό Πακιστάν), που κυβερνήθηκε από Πέρσες, Έλληνες και άλλους λαούς. Στο έπος Ραμαγιάνα γίνεται αναφορά σε παλάτια που θυμίζουν την ινδοελληνική αρχιτεκτονική σε πόλεις όπως η Ταξίλα, στοιχείο που καταδεικνύει τη συνένωση των δύο πολιτισμών στην ινδική βασιλική παράδοση.
Η στήλη του Ηλιοδώρου
Η στήλη του Ηλιοδώρου, που ανεγέρθηκε στη Βίντισα από έναν Έλληνα πρεσβευτή για να τιμήσει τον θεό Κρίσνα (Βασουντέβα), αποδεικνύει τον σεβασμό των Ελλήνων στις θρησκευτικές πεποιθήσεις των Ινδών.
Συμπέρασμα
Η ελληνική παρουσία στην Ινδία, όπως αποδεικνύεται από τη Ραμαγιάνα, διαμόρφωσε την αρχιτεκτονική, τη διακυβέρνηση και τις θρησκευτικές πρακτικές των Ινδών. Η ενσωμάτωση ελληνικών στοιχείων στην ινδική κοινωνία αποτελεί απόδειξη των πλούσιων ανταλλαγών μεταξύ των δύο πολιτισμών.