Ο «χρησμός» Βενιζέλου για τη συνταγματική αναθεώρηση και οι δηλώσεις για εθνική ανασύνταξη

«Μας φταίει το Σύνταγμα; Τι θα μπορούσε να εισφέρει η επόμενη αναθεώρηση;» ήταν ο τίτλος της συζήτησης του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης, υπουργού και πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου με τον δημοσιογράφο Θανάση Λάλα στο Ίδρυμα Γουλανδρή το βράδυ της Πέμπτης.

Ο Ευ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στις συνταγματικές αναθεωρήσεις των τελευταίων 50 ετών, ενώ σημείωσε και την πολυπλοκότητα των αναθεωρήσεων, ως προς την ουσία τους, με δεδομένη την «πολλαπλότητα των εννόμων τάξεων στο ευρωπαϊκό περιβάλλον» και την «υπεροχή του Ενωσιακού Δικαίου» σε κρίσιμα ζητήματα.

Τόνισε ότι εκείνο που προέχει είναι η «εθνική και κοινωνική ανασύνταξη» η οποία είναι «κάτι διαφορετικό από την συνταγματική αναθεώρηση» για την οποία ανέφερε:

«Έχουμε εσωτερικές προϋποθέσεις τώρα για (συνταγματική) αναθεώρηση και συναίνεση; Θα πάμε στην άλλη Βουλή αν βρούμε τις προϋποθέσεις διακυβέρνησης της χώρας, δηλαδή σχηματισμού κυβερνητικής πλειοψηφίας. Θα πρέπει να μας απασχολήσει αν μετά την εκλογή Τραμπ έχουμε τις προϋποθέσεις για μια σοβαρή συζήτηση για την εξωτερική πολιτική η οποία να πηγαίνει πέρα από τις γενικότητες ότι "είμαστε οπαδοί του διεθνούς δικαίου, δυτική χώρα, φιλοαμερικανική, ευρωπαϊκή, ΝΑΤΟϊκή"; Δεν σημαίνουν τίποτα αυτά. Έχουμε τις προϋποθέσεις για μια σοβαρότερη συζήτηση; Δεν τις έχουμε. Έχουμε τις προϋποθέσεις για μια ποιότητα εξουσίας η οποία να αφορά τον τρόπο του κυβερνάν; Όχι, δεν νομίζω ότι το συζητάμε αυτό σοβαρά είτε με αυτοδύναμη είτε με συνεργατική κυβέρνηση, ανάλογα τι θα πει ο ελληνικός λαός. Έχουμε κοινωνικό συμβόλαιο, νιώθουν όλοι ότι συμπεριλαμβάνονται κάπου μετά την οικονομική κρίση; Τι σημαίνει "επιστροφή στην κανονικότητα";».

«Το μεγάλο θέμα είναι το κράτος δικαίου» είπε σε άλλο σημείο ο Ευ. Βενιζέλος, σημειώνοντας ότι «είμαστε πολύ καλή εκλογική δημοκρατία με ποιότητα εκλογών, το κοινοβουλευτικό σύστημα λειτουργεί ομαλότατα, όλα λειτούργησαν μια χαρά και με αυτοδύναμες κυβερνήσεις και με συνεργασίας - με τις οποίες διαχειριστήκαμε την οικονομική κρίση - αλλά υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στο πεδίο των δικαιωμάτων, της Δικαιοσύνης και των οικονομικών λειτουργιών».

Εξέφρασε την ανησυχία του λέγοντας «η κατάσταση εξελίσσεται δραματικά, η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στη Δικαιοσύνη έχει καταρρακωθεί».

Είπε ότι η συζήτηση «έχει περιοριστεί στην ηγεσία της Δικαιοσύνης, στο νόμο περί ευθύνης υπουργών και στο άρθρο 16 για τα Πανεπιστήμια».

Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «αν έπρεπε να γίνουν καινοτομίες (στο νόμο περί ευθύνης υπουργών) ας γίνονταν το 2019. Αναθεωρήθηκε το Σύνταγμα αλλά δεν τροποποιήθηκε ο εκτελεστικός νόμος, ούτε μέχρι σήμερα».

Ο Ευ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στις «συνειδητές επιλογές της κοινής γνώμης», στην πολιτική και κυβερνητική του πορεία, ενώ ερωτηθείς για την πρόταση περί «υπουργών μη βουλευτών», τόνισε ότι κάτι τέτοιο «κάνει τον πρωθυπουργό να είναι ακόμα ισχυρότερος, χωρίς ταυτόχρονα μια τέτοια κίνηση να αποτελεί εγγύηση μεγαλύτερης συλλογικότητας, διαφάνειας και λογοδοσίας».

Ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι στην Ελλάδα «ο "αίρων τας αμαρτίας του κόσμου" είναι κάποιο πολιτικό πρόσωπο διότι οι πραγματικοί φορείς εξουσίας είναι στο απυρόβλητο. Μπορούμε να κάνουμε μια μακρά συζήτηση για τη βουλευτική ασυλία ή για την ευθύνη των υπουργών, αλλά είναι αποδεκτό ότι τα μέλη των Ανεξάρτητων Αρχών δεν θα έχουν ποινική ευθύνη για γνώμη που δίνουν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Ότι οι διοικήσεις των τραπεζών και των εισπρακτικών μηχανισμών δεν θα έχουν ποινική ευθύνη για τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουν αποφάσεις για τα λεγόμενα "κόκκινα" δάνεια. Διότι αν δεν τους δώσεις αυτή την ασυλία δεν αναλαμβάνουν, οπότε ο καθένας να μπορεί να τους μηνύσει για απιστία ή για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα και να τους σέρνει επί χρόνια στα δικαστήρια».

«Θέλουν να τροποποιήσουμε το άρθρο 86 (περί ευθύνης υπουργών); Ας τροποποιηθεί να πηγαίνουν όλοι με μια απλή μήνυση στον εισαγγελέα. Την πρώτη μέρα, την πρώτη ώρα θα υποβληθούν περί τις δέκα χιλιάδες μηνύσεις κατά του (σ.σ όποιου) πρωθυπουργού, τις οποίες θα χειρίζονται εισαγγελείς πρωτοδικών της χώρας. Μπορεί να γίνει, ας γίνει, πάμε "έγια μόλα-έγια λέσα", πάμε να ανασυντάξουμε τη χώρα υπό συνθήκες παγκοσμίου αβεβαιότητας» πρόσθεσε.

Ερωτηθείς για τη συνολική κατάσταση της χώρας είπε ότι «γενικά δεν μπορούμε να τοποθετήσουμε τον εαυτό μας σε σχέση με το επίπεδο θεσμικής συγκρότησης και ωρίμανσης της Ευρώπης».

Όπως εξήγησε «πιστεύουμε ότι είμαστε ταυτοχρόνως οι καλύτεροι και οι χειρότεροι, ότι είμαστε ταυτοχρόνως ο "περιούσιος λαός" και μια "ψωροκώσταινα"» και «αυτό το εκκρεμές εξοντώνει».

«Αυτά δεν λύνονται με συνταγματική αναθεώρηση, όμως πρέπει να έχουμε επίγνωση της σειράς προτεραιότητας καθώς προέχουν άλλα πράγματα και πρέπει την αναθεώρηση να την εντάξουμε σε ένα συνολικό σχήμα εθνικής ανασύνταξης όπου έχει προτεραιότητα το εθνικό σύστημα ασφάλειας - κάθε είδους ασφάλειας- και το κοινωνικό συμβόλαιο», τόνισε ο Ευ. Βενιζέλος.