Μεγάλος Τροχός: Ο αδιανόητα μεγάλος γαλαξίας που μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στη Μεγάλη Έκρηξη
Ένας μυστηριώδης γαλαξίας που εντοπίστηκε χάρη στο James Webb Space Telescope αλλάζει τα μοντέλα δημιουργίας των γαλαξιών στο πρώιμο σύμπαν.
Σε μια ακόμα επιτυχία του James Webb Space Telescope (JWST), εντοπίστηκε ένας γιγάντιος γαλαξίας, του οποίου το φως ταξίδεψε περίπου 12 δισεκατομμύρια έτη για να φτάσει σε εμάς. Οι αστρονόμοι τον βάφτισαν Μεγάλο Τροχό και εκτίμησαν ότι σχηματίστηκε στα πρώτα δύο δισεκατομμύρια έτη μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, όταν το σύμπαν ήταν μόλις το 15% της σημερινής του ηλικίας.
Η τέλεια ομορφιά των γαλαξιών
Συνήθως, οι γαλαξίες είναι επίπεδες δομές που αποτελούνται από αστέρια, πλανήτες, αέρια, σκόνη και σκοτεινή ύλη. Όλοι περιστρέφονται γύρω από ένα κέντρο και οι περισσότεροι έχουν σπειροειδή άκρα που εκτείνονται προς την αντίθετη κατεύθυνση, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό τους σχήμα. Αυτό που αποτελεί έκπληξη για τους αστροφυσικούς είναι ότι ο Μεγάλος Τροχός προέκυψε από τη συγχώνευση μικρότερων γαλαξιών, αλλά χωρίς να προκύψει μια ακανόνιστη και χαοτική δομή, όπως συμβαίνει στις περισσότερες συγχωνεύσεις που πραγματοποιούνται σε μεγάλες ταχύτητες.
Συμμετρία αντί για χάος
Αντίθετα, ο Μεγάλος Τροχός έχει σπειροειδή διάταξη, μέγεθος και ταχύτητα περιστροφής ανάλογη με τους μεγαλύτερους σπειροειδείς γαλαξίες στο σύμπαν. Είναι τρεις φορές μεγαλύτερος από εκείνους της ίδιας εποχής και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους που έχουν παρατηρηθεί ποτέ. Επιπλέον, συνεχίζει να μεγαλώνει με ρυθμό αντίστοιχο άλλων γαλαξιών της ίδιας ηλικίας.
Εντύπωση στους επιστήμονες προκαλεί και το γεγονός ότι ο Μεγάλος Τροχός δημιουργήθηκε σε μια περιοχή του σύμπαντος με πολλούς σχηματισμούς σε πολύ μικρή απόσταση μεταξύ τους, μια περιοχή που είναι περίπου 10 φορές πιο πυκνή από τις συνηθισμένες περιοχές του σύμπαντος. Αυτό φαίνεται πως ήταν και ο λόγος που μπόρεσε να σχηματιστεί μέσω συγχώνευσης μικρότερων γαλαξιών, χωρίς να χάσει τη σπειροειδή του δομή.
Τα τυχερά του επαγγέλματος
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι πιθανότητες να παρατηρηθεί κάτι τέτοιο ήταν μόλις 2%, βάσει των μοντέλων δημιουργίας γαλαξιών, και η ανακάλυψή του κατέστη δυνατή λόγω της πυκνότητας της περιοχής που μελετήθηκε με το JWST.
Εκτός, όμως, από τον μυστηριώδη σχηματισμό του, ο Μεγάλος Τροχός επιφυλάσσει ακόμα μερικές εκπλήξεις. Δεδομένης της πυκνότητας της περιοχής, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μεγαλώσει κι άλλο και δεν αποκλείεται να αλλάξει η δομή του.
Πιο κοντά στο Big Bang
Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι τα μοντέλα εξέλιξης των γαλαξιών χρειάζονται βελτίωση και ότι τέτοιες παρατηρήσεις μπορούν να τους βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση. Με περισσότερες παρατηρήσεις αλλόκοτων σχηματισμών, αποκαλύπτονται σταδιακά τα μυστήρια του πρώιμου σύμπαντος, φέρνοντάς μας ένα βήμα πιο κοντά στη Μεγάλη Έκρηξη.
