Η «Λούσι», η «προγιαγιά» όλων των ανθρώπων, δεν ήταν «μόνη» - Τι λένε οι επιστήμονες
Απολιθώματα από την Αφρική δείχνουν ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι πολύ πιο πολύπλοκη από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα.
Πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια, η «Λούσι» έζησε στην Αφρική, στην περιοχή που σήμερα είναι η Αιθιοπία. Η ανακάλυψη οστών της πριν από 50 χρόνια άλλαξε την αντίληψή μας για την ανθρώπινη εξέλιξη. Αλλά φαίνεται ότι αυτό το είδος, το Australopithecus afarensis, δεν ήταν το μοναδικό είδος πρωτοανθρώπου.
Για περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια, το A. afarensis έζησε στην ανατολική Αφρική, και οι παλαιοανθρωπολόγοι έχουν βρει αρκετά απολιθώματα σε μια περιοχή που εκτείνεται σε 2.350 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με τον Ντόναλντ Γιόχανσον, από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, το είδος αυτό ήταν εξαιρετικά προσαρμοστικό και μπόρεσε να ζήσει σε αρκετά ενδιαιτήματα.
Ο άλλος άνθρωπος
Για περίπου 20 χρόνια, οι παλαιοανθρωπολόγοι υποστήριζαν ότι το A. afarensis ήταν το μοναδικό είδος που έζησε στην περιοχή εκείνη την εποχή. Ωστόσο, νεότερα ευρήματα από την περιοχή Μπαχρ ελ Γκαζάλ, στο Τσαντ, έδειξαν το αντίθετο. Με ηλικία 3,5 εκατομμύρια έτη, το είδος Australopithecus bahrelghazali ήταν το πρώτο που βρέθηκε ότι έζησε στην εποχή της Λούσι. Τα δύο είδη μάλλον δεν αλληλεπίδρασαν, καθώς ήταν πάνω από 2.400 χιλιόμετρα μακριά.
Η παρέα της «Λούσι»
Ωστόσο, άλλα απολιθώματα δείχνουν την παρουσία του είδους Australopithecus deyiremeda. Αυτά βρέθηκαν στην τοποθεσία Woranso-Mille της Αιθιοπίας, μόλις 50 χιλιόμετρα από εκεί όπου βρέθηκε η Λούσι. Η μελέτη των δοντιών τους δείχνει διαφορετικές διατροφικές συνήθειες, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι ήταν διαφορετικά είδη.
Παράλληλα, στο Woranso-Mille βρέθηκε και το απολίθωμα ενός ποδιού, ηλικίας μεταξύ 3,4 και 3,5 εκατομμυρίων ετών, που υποδηλώνει ότι το είδος στο οποίο ανήκει –και δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα– ήταν καλύτερα προσαρμοσμένο για αναρρίχηση από το A. afarensis.
Ο άνθρωπος με το πλατύ πρόσωπο
Τα πράγματα περιπλέκει ακόμα περισσότερο η ανακάλυψη ενός ακόμη είδους που έζησε συγχρόνως με τη Λούσι, του Kenyanthropus platyops που παρουσιάζει μέγεθος του εγκεφάλου του K. platyops που παρουσιάζει μέγεθος εγκεφάλου παρεμφερές με της Λούσι. Επίσης έζησε ένα παρόμοιο περιβάλλον με έντονη βλάστηση, αλλά περίπου 1.000 χιλιόμετρα μακριά. Ο K. platyops μπορεί να είναι μια εκδοχή του A. afarensis, αλλά οι επιστήμονες τονίζουν ότι έχει πολύ διαφορετικά δόντια.
Πέρα όμως από το αν ανήκουν στο ίδιο είδος, τίθεται και το ερώτημα αν τα είδη αυτά αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους και, πιο συγκεκριμένα, αν διασταυρώθηκαν. Τέτοια φαινόμενα είναι συχνά σε άλλα είδη, όπως οι ταμαρίνοι. Μελέτες DNA δείχνουν, επίσης, ότι υπήρξε διασταύρωση μεταξύ Νεάντερταλ και σύγχρονου ανθρώπου.
Σύμφωνα με τη Ρεμπέκα Άκερμαν από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν, δεν υπάρχουν ευρήματα που να αποδεικνύουν διασταύρωση μεταξύ αυτών των ειδών. Τα ανατομικά ευρήματα, και ειδικά τα δόντια, υποδηλώνουν κάτι τέτοιο, αλλά τα απολιθώματα δεν μπορούν να δώσουν αξιοποιήσιμο DNA για γενετικές μελέτες.