Η «αυτοκρατορία» του Τραμπ – Τι θα συνέβαινε αν προσαρτούσε Καναδά και Γροιλανδία

Ο Ντόναλντ Τραμπ από την επομένη κιόλας της εκλογής του -πριν ακόμα ορκιστεί και αναλάβει, επισήμως, καθήκοντα ως πρόεδρος των ΗΠΑ- είχε δείξει σαφή δείγματα των προθέσεών του. Κινούμενος με νοοτροπία τύπου «το μεγάλο ψάρι, τρώει το μικρό» και συστηματικό bullying κατά γειτονικών κρατών και συμμάχων, ακολουθεί πιστά το δόγμα της ευθείας φραστικής απειλής και της τρομοκράτησης. Μέχρι στιγμής «θύματά» αυτής της τακτικής του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ είναι ο Καναδάς, το Μεξικό, ο Παναμάς και η Γροιλανδία.

Μπορεί στο μυαλό των Ευρωπαίων τέτοιες ιδέες επεκτατισμού και κατάκτησης γειτονικών κρατών να φαντάζουν ξένες ή να θυμίζουν εποχές πριν τον 21^ο αιώνα, ωστόσο για τον Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να είναι διακαής πόθος.

Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έκρυψε ποτέ ότι θέλει να αυξήσει τον ζωτικό οικονομικό χώρο της χώρας του. Με τις απειλές για εφαρμογή δασμών - ακόμα και εξοντωτικών- στα εισαγόμενα αγαθά προσπαθεί να πιέσει στη κατεύθυνση να επιστρέψουν οι βιομηχανίες από τρίτες χώρες σε αμερικανικό έδαφος, για να ενισχυθεί και η εγχώρια παραγωγή, σε δεύτερο χρόνο οι εξαγωγές των ΗΠΑ και κατά συνέπεια η οικονομική τους ισχύς.

Τι θα συνέβαινε όμως εάν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το «όραμα» του Ντόναλντ Τραμπ να «προσαρτήσει» τον Καναδά και τη Γροιλανδία γινόταν πραγματικότητα;

Η μεγαλύτερη σε εδαφική έκταση χώρα

Η Ρωσία είναι αυτή τη στιγμή η χώρα με τη μεγαλύτερη εδαφική έκταση στον πλανήτη που ανέρχεται σε 17,1 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα. Δεύτερη σε έκταση χώρα είναι ο Καναδάς με επιφάνεια σχεδόν 10 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα και έπονται οι ΗΠΑ με έκταση 9,8 εκατ. τετραγωνικών χιλιομέτρων. Με την «προσάρτηση» του Καναδά, οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδόν θα διπλασίαζαν την έκτασή τους ξεπερνώντας τη Ρωσία σε εμβαδό. Αν, μάλιστα, υπολογίζαμε και την «προσάρτηση» της Γροιλανδίας που έχει έκταση 2,2 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, τότε οι «νέες» ΗΠΑ που ονειρεύεται ο Ντόναλντ Τραμπ θα είχαν έκταση πάνω από 22 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, που θα αναλογούσε σε ποσοστό άνω του 15% της συνολικής χερσαίας έκτασης του πλανήτη.

Η οικονομική υπερδύναμη θα γινόταν ισχυρότερη

Αν η εδαφική έκταση μιας χώρας δεν σημαίνει πολλά πράγματα, οι οικονομικοί δείκτες φανερώνουν περισσότερα για την ισχύ της. Σήμερα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2023 η πιο εύρωστη χώρα στον πλανήτη είναι οι ΗΠΑ. Με ΑΕΠ 27,7 τρις. Δολάρια, κατά κεφαλή ΑΕΠ 82.800 δολάρια και ανάπτυξη 2,9% δεν έχουν ανταγωνιστή.

Συγκριτικά, η Κίνα είχε ΑΕΠ 17,8 τρις δολάρια για το 2023, κατά κεφαλή ΑΕΠ 12.600 δολάρια και ανάπτυξη 5,2%, αλλά με πληθυσμό 1,4 δις ανθρώπους έναντι 335 εκατ. κατοίκων των ΗΠΑ.

Τώρα, αν οι ΗΠΑ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο προσαρτούσαν τον Καναδά, τότε τα οικονομικά μεγέθη της θα αυξάνονταν αλλά όχι δραματικά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προσέθεταν 2,1 τρις δολάρια ΑΕΠ, αλλά η αναιμική ανάπτυξη του Καναδά ύψους 1,3% μπορεί να «φρέναρε» -κάπως- τα οικονομικά μεγέθη των διευρυμένων ΗΠΑ. Αν η Ουάσιγκτον επί Τραμπ προσαρτούσε και το Μεξικό, τότε θα αύξανε το ΑΕΠ της κατά 130 εκατ. κατοίκους και 1,8 τρις. δολάρια σε ΑΕΠ. Οι οικονομικοί δείκτες της Γροιλανδίας είναι μηδαμινοί, καθώς έχει ένα πολύ μικρό ΑΕΠ μόλις 3,24 δις δολαρίων.

Η αλήθεια πίσω από τις απειλητικές «κορώνες»

Μπορεί ο Τραμπ με τις επαμφοτερίζουσες δηλώσεις απέναντι σε Καναδά και Γροιλανδία να επιχειρεί να αποπροσανατολίσει από τις πραγματικές του προθέσεις ωστόσο όλοι ξέρουν τι θέλει από αυτές τις δυο περιοχές. 

Πρόσφατο δημοσίευμα του Guardian αποκαλύπτει τις βαθύτερες επιθυμίες του Τραμπ για τους φυσικούς πόρους Γροιλανδίας και Καναδά. Η Γροιλανδία αποτελεί «χρυσωρυχείο». Εκτός από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, οι πρώτες ύλες που διαθέτει το έδαφός της, όπως οι σπάνιες γαίες, απαραίτητες στη χρήση για πολλές μορφές πράσινης τεχνολογίας έχουν προσεκλύσει το ενδιαφέρον των ισχυρών χωρών του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας. Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια παραγωγή σπάνιων γαιών και έχει απειλήσει να περιορίσει τις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών. Με την απόκτηση της Γροιλανδίας, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν σοβαρά την Κίνα.

Παράλληλα, η στρατηγική τοποθεσία της Γροιλανδίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, θεωρείται ολοένα και πιο σημαντική για την άμυνα και αναδεικνύεται σε γεωπολιτικό πεδίο μάχης καθώς επιδεινώνεται η κλιματική κρίση.

Ακόμα, το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής ανοίγει νέες ναυτιλιακές διαδρομές, παρέχοντας εναλλακτικές λύσεις στη διώρυγα του Σουέζ, διαδρομές που συντομεύουν σχεδόν κατά το ήμισυ το ταξίδι από τη δυτική Ευρώπη στην ανατολική Ασία. Η Κίνα και η Ρωσία συμφώνησαν τον περασμένο Νοέμβριο να συνεργαστούν για την ανάπτυξη νέων ακτοπλοϊκών δρομολογίων.

Τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο του Καναδά

Πριν λίγες ημέρες ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, σε ανάρτησή του στον ιστότοπο Truth Social, που του ανήκει, έγραψε ότι θα ήταν προς το συμφέρον του Καναδά να γίνει η «51η Πολιτεία» των ΗΠΑ.

«Αν ο Καναδάς συγχωνευόταν με τις ΗΠΑ, δεν θα υπήρχαν τελωνειακοί δασμοί, οι φόροι θα μειώνονταν σημαντικά και ο Καναδάς θα ήταν απολύτως ασφαλής απέναντι στην απειλή των ρωσικών και κινεζικών πλοίων που τον περικυκλώνουν συνεχώς. Μαζί, τι μεγάλο έθνος που θα ήμασταν!».

Η αλήθεια είναι πως ο Τραμπ και στην περίπτωση του βόρειου γείτονα των ΗΠΑ έχει στοχεύσει στους τεράστιους όγκους πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σύμφωνα με την στατιστική αρχή του Καναδά η χώρα έχει θετικό ισοζύγιο από τις μεγάλες εξαγωγές πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου. 

Μάλιστα, ο Καναδάς έχει εμπορικό πλεόνασμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μόνο για τον Νοέμβριο του 2024 που είναι τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία, αυξήθηκαν κατά 6,8%, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,1%. Ως αποτέλεσμα, το εμπορικό πλεόνασμα του Καναδά με τις Ηνωμένες Πολιτείες διευρύνθηκε από 6,6 δις δολάρια τον Οκτώβριο σε 8,2 δις δολάρια τον Νοέμβριο.

Αυτό είναι κάτι που «πονάει» τον Τραμπ και θα ήθελε διακαώς να το ανατρέψει. Εξ ου και οι εμπρηστικές δηλώσεις και οι απειλές από τον Τραμπ και τον Έλον Μασκ προς τον -παραιτηθέντα- Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό, προκειμένου να προκληθεί αναταραχή στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας.