Γιατί αυξάνονται τα εμφράγματα την περίοδο των Χριστουγέννων
Κι όμως, οι διακοπές των Χριστουγέννων μπορεί να είναι εξαντλητικές -ειδικά για την καρδιά σας.
Γεμιστή γαλοπούλα, κρέας σε όλες τις μορφές του, σάλτσες, τυριά, μελομακάρονα, κουραμπιέδες, δίπλες, αλκοόλ. Κι όλα αυτά εν αφθονία σε ένα και μόνο τραπέζι. Είναι απλά το γιορτινό τραπέζι της κλασικής ελληνικής οικογένειας που τα Χριστούγεννα θέλει να φάει και να πιει σαν να μην υπάρχει... αύριο.
Κι ενώ η περίοδος των εορτών μπορεί να είναι η πιο υπέροχη εποχή του χρόνου, μπορεί επίσης να είναι μια από τις πιο αγχωτικές -ειδικά για την καρδιά. Μαζί με τα ταξίδια και τον χρόνο με την οικογένεια, οι εορτασμοί συνδέονται επίσης με την αύξηση των καρδιακών προσβολών, των εγκεφαλικών και των ακανόνιστων καρδιακών ρυθμών.
Αυτή η αύξηση στα προβλήματα που σχετίζονται με την καρδιά εκτιμάται ότι είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων, όπως η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, το μεγαλύτερο άγχος και οι διατροφικές αλλαγές, όπως η κατανάλωση περισσότερου αλατιού από το συνηθισμένο.
«Η καρδιά δεν μπορεί να κάνει διακοπές», λέει ο Nick Ruthmann, καρδιολόγος στην κλινική του Κλίβελαντ. «Ούτε η υγεία σου».
Οι ειδικοί εξηγούν γιατί οι διακοπές είναι ιδιαίτερα πιεστικές για την καρδιά και τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να μειώσουν τον κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού και αρρυθμιών.
Επιδράσεις του αλκοόλ
Το σύνδρομο της καρδιάς στις διακοπές αναφέρεται στην αύξηση των ακανόνιστων καρδιακών ρυθμών, γνωστή ως κολπική μαρμαρυγή, που συνδέεται με μια ξαφνική αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ. Όπως εξηγεί ο Ruthmann, το αλκοόλ πιστεύεται ότι διαταράσσει τα κύτταρα της καρδιάς, οδηγώντας σε ακανόνιστες ηλεκτρικές παρορμήσεις που κάνουν τους θαλάμους της καρδιάς να σταματήσουν να χτυπούν συγχρονισμένα. Αυτό με τη σειρά του, αναγκάζει την καρδιά να χτυπά πιο γρήγορα, για να αντισταθμίσει τη μειωμένη αποτελεσματικότητά της.
Η μειωμένη απόδοση της καρδιάς μπορεί να επιτρέψει στο αίμα να λιμνάσει στους θαλάμους, σχηματίζοντας θρόμβους που μπορούν στη συνέχεια να ταξιδέψουν στο σώμα οδηγώντας σε εγκεφαλικό. Ο κίνδυνος με την κολπική μαρμαρυγή είναι ότι αν συνεχιστεί για πολύ, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη.
«Όσο περισσότερο βρίσκεστε σε κολπική μαρμαρυγή, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχετε να δημιουργήσετε εγκεφαλικό επεισόδιο ή να αναπτύξετε καρδιακή αδυναμία ή καρδιακή ανεπάρκεια από έναν τόσο γρήγορο καρδιακό παλμό», λέει η Shaline Rao, καρδιολόγος στο Langone Hospital του Long Island, η οποία ειδικεύεται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. «Αυτά είναι πράγματα που, όταν τα συλλάβουμε νωρίς, έχουμε πολλές ευκαιρίες να τα αποτρέψουμε και να τα αντιστρέψουμε».
Σημάδια κολπικής μαρμαρυγής
Για μερικούς ανθρώπους, η εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής οδηγεί σε εμφανή συμπτώματα, όπως ταχυπαλμία, δυνατούς ή παράλειψη καρδιακών παλμών ή ζάλη. Άλλοι μπορεί να μην παρατηρήσουν καν ότι κάτι δεν πάει καλά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο ένα smartwatch, που μπορεί να ανιχνεύσει ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς. Τα άτομα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν κολπική μαρμαρυγή περιλαμβάνουν ενήλικες που είναι άνω των 65 ετών ή έχουν οικογενειακό ιστορικό της πάθησης.
«Κανένα wearable δεν είναι τέλειο ακόμα», λέει ο Ruthmann, προσθέτοντας ότι «μπορεί μερικές φορές να είναι η πρώτη και μοναδική απόδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα».
Εκτός από τη σχέση μεταξύ κολπικής μαρμαρυγής και κατανάλωσης αλκοόλ, πιστεύεται ότι άλλοι παράγοντες μπορούν επίσης να συμβάλουν σε αυτήν την κατάσταση. Μερικοί παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τις διακοπές περιλαμβάνουν αυξημένο στρες, αυξημένο αλάτι στη διατροφή, σημαντικές αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα, κακό ύπνο ή έλλειψη δόσεων φαρμάκων. Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί επίσης να αναπτυχθεί μετά από καρδιακή προσβολή.
«Όλα αυτά μπορούν σίγουρα να αυξήσουν τον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής στους ασθενείς», λέει η Johanna Contreras, καρδιολόγος και εθελόντρια της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
Τα εμφράγματα είναι ιδιαίτερα θανατηφόρα στις γιορτές
Εκτός από την αύξηση της κολπικής μαρμαρυγής -η οποία συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικών επεισοδίων- οι διακοπές των Χριστουγέννων συνδέονται επίσης με 15% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, ένα ποσοστό που περιλαμβάνει 37% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιακής προσβολής την Παραμονή των Χριστουγέννων.
«Περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από καρδιακή προσβολή μεταξύ των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς από οποιαδήποτε άλλη εποχή του χρόνου», λέει ο Ruthmann.
Μερικοί από τους λόγους για τον υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής προσβολής κατά τη διάρκεια των γιορτών συνδέονται με τον υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής. Ένα έμφραγμα συμβαίνει όταν μια απόφραξη προκαλεί μείωση της ροής του αίματος στην καρδιά, η οποία μπορεί να βλάψει ή να καταστρέψει μέρη του καρδιακού μυός. Αυτή η βλάβη μπορεί επίσης να προκαλέσει ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό, όπως κολπική μαρμαρυγή. Εν τω μεταξύ, οι ίδιοι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την ανάπτυξη κολπικής μαρμαρυγής συνδέονται επίσης με τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής προσβολής. «Είναι αλληλένδετα», λέει ο Sadeer Al-Kindi, καρδιολόγος στο Houston Methodist Hospital.
Οι πιθανότητες θανάτου από καρδιακή προσβολή είναι υψηλότερες στις 25 Δεκεμβρίου. Ακολουθεί η 26η Δεκεμβρίου και η 1η Ιανουαρίου.
Εκτός από τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τις διακοπές, υπάρχει συχνά απροθυμία να αναζητήσει κανείς ιατρική φροντίδα.
«Κατά τη διάρκεια των διακοπών, οι άνθρωποι δεν θέλουν να πάνε στο γιατρό», λέει η Rao. «Δεν θέλουν να πιστεύουν ότι κάτι δεν πάει καλά». Ωστόσο, η αναμονή μπορεί να έχει ορισμένες σοβαρές συνέπειες, οδηγώντας σε μόνιμη βλάβη, ακόμη και θάνατο, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Προειδοποιητικά σημάδια
Όπως σημειώνει η American Heart Association, μερικά από τα κύρια προειδοποιητικά σημάδια μιας καρδιακής προσβολής μπορεί να περιλαμβάνουν πόνους στο στήθος, πόνο ή δυσφορία στο πάνω μέρος του σώματος, όπως τα χέρια, την πλάτη, τον αυχένα, το σαγόνι ή το στομάχι ή δύσπνοια.
Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία, αίσθημα ζαλάδας ή κρύο ιδρώτα. Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι οι καρδιακές προσβολές μπορεί να φαίνονται πολύ διαφορετικές στις γυναίκες, με περισσότερες γυναίκες να αναφέρουν συμπτώματα όπως δύσπνοια, ναυτία ή πόνο στην πλάτη ή στο σαγόνι.
Τα συμπτώματα της κολπικής μαρμαρυγής μπορεί να περιλαμβάνουν ταχυπαλμία, ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς, φτερουγίσματα ή δυνατούς καρδιακούς παλμούς, εφίδρωση, ζάλη ή αδυναμία, λιποθυμία, δύσπνοια, εύκολη κούραση κατά την άσκηση ή πόνο στο στήθος. Μερικοί ασθενείς μπορεί να μην εμφανίσουν συμπτώματα. Και για τις δύο καταστάσεις, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα αμέσως.
Πώς να κάνετε διακοπές με υγεία
Για να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων που σχετίζονται με τις διακοπές, βοηθά να δίνονται προτεραιότητα σε υγιεινές συνήθειες, όπως το φαγητό και το ποτό με μέτρο, ο επαρκής ύπνος και η προσήλωση σε μια βιώσιμη ρουτίνα άσκησης. Για τα άτομα που ταξιδεύουν, είναι σημαντικό να θυμάστε να πακετάρετε τα φάρμακά σας, συμπεριλαμβανομένων αρκετών επιπλέον δόσεων για να καλύψετε τυχόν έκτακτες ανάγκες ή καθυστερήσεις.
«Προσπαθήστε όσο μπορείτε να ρυθμίσετε τον εαυτό σας και να δώσετε ρεαλιστικά όρια στον εαυτό σας», λέει η Rao.