Fox News: Τραμπ και Ερντογάν «παζαρεύουν» για F-35, κυρώσεις και S-400
Το αμερικανικό δίκτυο υποστηρίζει ότι η ομάδα του αμερικανού προέδρου αναζητά νομικές λύσεις για την άρση των κυρώσεων προς την Τουρκία.
Σημαντικές εξελίξεις που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ελληνική εξωτερική πολιτική και την αποτρεπτική ισχύ της χώρας κομίζει ένα δημοσίευμα του δικτύου Fox News που απηχεί τις θέσεις του Λευκού Οίκου υπό την προεδρία Τραμπ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο αμερικανός πρόεδρος φέρεται να εξετάζει μια σημαντική αλλαγή πλεύσης στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία, με στόχο την άρση των κυρώσεων CAATSA και την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 και F-35.
Η παντοδυναμία του Τραμπ μέσα από τον έλεγχο και των δυο νομοθετικών σωμάτων, εκτός από τις εκτελεστικές του εξουσίες τον φέρνει σε πολιτική θέση ισχύος, όντας ικανός να παρακάμψει τις κυρώσεις CAATSA που εκδίωξαν την Τουρκία από εταίρο του προγράμματος F-35.
Ανοίγει δρόμο για F-35 στην Τουρκία
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Fox News η κίνηση αυτή έρχεται στο φως μετά από πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις 16 Μαρτίου 2025, όπου οι δύο ηγέτες συζήτησαν την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με δύο πηγές που μίλησαν στο Fox News Digital, ο Τραμπ είναι διατεθειμένος να ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, από το οποίο είχε αποκλειστεί το 2019 λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400. Προϋπόθεση αποτελεί η πλήρης αχρηστία του S-400, είτε μέσω αποσυναρμολόγησης είτε με τη μεταφορά του σε βάση υπό αμερικανικό έλεγχο. Παράλληλα, η ολοκλήρωση της πώλησης 40 F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού για 79 ακόμη, αξίας 23 δισ. δολαρίων, που εγκρίθηκε πέρυσι από το Κογκρέσο, βρίσκεται σε εξέλιξη, με την τουρκική πλευρά να διαπραγματεύεται με την Lockheed Martin.Η ομάδα του Τραμπ φέρεται να έχει ζητήσει νομική και τεχνική ανάλυση για το πώς θα μπορούσε να παρακαμφθεί ο νόμος CAATSA, που επιβλήθηκε ως απάντηση στην τουρκική συμφωνία με τη Ρωσία το 2017.
Αντιδρούν οι Δημοκρατικοί και οι υποστηρικτές της Ελλάδας
Η κίνηση αυτή, ωστόσο, προκαλεί αντιδράσεις. Ο Jonathan Schanzer, από το Ίδρυμα για την Άμυνα των Δημοκρατιών, τονίζει ότι «το κλαμπ F-35 είναι για έμπιστους συμμάχους», αμφισβητώντας τη σκοπιμότητα της εμπιστοσύνης στην Τουρκία, η οποία διατηρεί σχέσεις με ομάδες όπως οι Χούτι και η Χαμάς. Αντίστοιχα, ο Έντι Ζεμενίδης, από το Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο Ηγεσίας, επισημαίνει ότι η Τουρκία επιδιώκει ρόλο ανταγωνιστή και όχι συνεργάτη.Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και επιχειρήματα υπέρ της προσέγγισης. Ο Jonathan Bass, ειδικός στο διεθνές εμπόριο, υποστηρίζει ότι η απομόνωση της Τουρκίας, που διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να την στρέψει προς τη Ρωσία και την Κίνα, κάτι που οι ΗΠΑ θέλουν να αποτρέψουν. Επιπλέον, τονίζει τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας στην εξόρυξη σπάνιων γαιών και την εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι τουρκικές πιέσεις
Η Άγκυρα, από την πλευρά της, πιέζει για την άρση των κυρώσεων, την οριστικοποίηση της προμήθειας F-16 και την επανένταξή της στο πρόγραμμα F-35, ενώ ο Ερντογάν ζήτησε επίσης την άρση κυρώσεων στη Συρία, όπου η Τουρκία υποστηρίζει την HTS. Η κίνηση αυτή, ωστόσο, ενδέχεται να πυροδοτήσει εντάσεις με συμμάχους όπως η Ελλάδα και το Ισραήλ, που βλέπουν με επιφυλακτικότητα τις φιλοδοξίες του Ερντογάν.Η στρατηγική του Τραμπ φαίνεται να κινείται σε μια λογική συναλλαγής, με σκοπό να επαναφέρει την Τουρκία στο δυτικό μπλοκ, αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν για τις προκλήσεις που θέτουν οι αυταρχικές τάσεις του Ερντογάν και οι γεωπολιτικές του επιλογές.
