Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Η απαγόρευση θρησκευτικών συμβόλων δε θίγει δικαιώματα

Η απαγόρευση στους μαθητές να φορούν θρησκευτικά σύμβολα δεν θίγει τα δικαιώματά τους, αποφάνθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο οποίο προσέφυγαν τρεις νεαρές μουσουλμάνες Βελγίδες στις οποίες απαγορεύθηκε να φορούν μαντίλα στο σχολείο τους.

Οι τρεις Βελγίδες παρακολουθούσαν δημόσιο σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ανήκει στην φλαμανδική κοινότητα και η οποία αποφάσισε το 2009 να επεκτείνει σε ολόκληρο το δίκτυο των σχολείων την απαγόρευση των ορατών θρησκευτικών συμβόλων στους μαθητές.

Οι γονείς των τριών Βελγίδων απευθύνθηκαν χωρίς επιτυχία στην βελγική δικαιοσύνη με το αίτημα να κριθεί παράνομη αυτή η απαγόρευση, θεωρώντας ότι το μέτρο αντιβαίνει στην ελευθερία του θρησκεύματος.

Προσφυγή κατατέθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου τον Νοέμβριο 2020.

Ενώπιον του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, οι τρεις Βελγίδες, που σήμερα είναι 20 ετών, υποστήριξαν ότι η απαγόρευση αυτή παραβιάζει τα δικαιώματά τους όπως αυτά κατοχυρώνονται από τα άρθρα 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής), 9 (ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και θρησκευτική ελευθερία), 10 (περί ελευθερίας της έκφρασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και από το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου 1 (δικαίωμα στη εκπαίδευση) και το άρθρο 14 (απαγόρευση διακριτικής μεταχείρισης).

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων

Το Δικαστήριο έκρινε ότι «η ιδέα της ουδετερότητας της εκπαίδευσης (…) νοούμενη ως απαγόρευση, κατά καθολικό τρόπο, της χρήσης ορατών θρησκευτικών συμβόλων από τους μαθητές δεν θίγει την θρησκευτική ελευθερία καθαυτή».

Το Δικαστήριο σημειώνει ότι η απαγόρευση κατά της οποίας προσέφυγαν οι τρεις μουσουλμάνες δεν αφορά αποκλειστικά την ισλαμική μαντίλα, αλλά κάθε θρησκευτικό σύμβολο και ότι οι προσφυγούσες είχαν εκ των προτέρων ενημερωθεί για τους εφαρμοζόμενους κανόνες στα συγκεκριμένα σχολεία και είχαν αποδεχθεί να συμμορφωθούν με αυτούς.

Το Δικαστήριο του Στρασβούργου έχει ήδη αποφανθεί για το θέμα των θρησκευτικών συμβόλων στο σχολείο.

Το 2009 είχε απορρίψει την προσφυγή κατά της Γαλλίας έξι μαθητών που αποκλείσθηκαν από τα σχολεία τους διότι φορούσαν ορατά θρησκευτικά σύμβολα, της ισλαμικής μαντίλας και του «keski» που φοριέται κάτω από του τουρμπάνι από τους σιχ.

Το Δικαστήριο είχε κρίνει ότι η απαγόρευση δεν στρεφόταν κατά της θρησκευτικής ταυτότητας των παιδιών, αλλά εξυπηρετούσε τον νόμιμο σκοπό της προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων και της δημόσιας τάξης.