Ελεύθεροι επαγγελματίες: Οι απαλλαγές και οι εκπτώσεις από το τεκμαρτό εισόδημα
Ξεκαθαρίζει το τοπίο για το νέο καθεστώς φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων με τις ρυθμίσεις του φορολογικού νομοσχεδίου για το τρόπο προσδιορισμού του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος, τις εξαιρέσεις, τις εκπτώσεις, τις περιπτώσεις που οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμαρτό φόρο αλλά και το τι ισχύει για όσους έχουν εισοδήματα και από μισθούς, συντάξεις και αγροτική δραστηριότητα.
Ποιοι και πώς μπορούν να αμφισβητήσουν το φόρο-λογαριασμό
Ποιοι απαλλάσσονται από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα και ποιοι έχουν έκπτωση
Αναλυτικότερα με βάση τις νέες διατάξεις:
- Το ελάχιστο εισόδημα δεν εφαρμόζονται σε πρόσωπα που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80% καθώς και για τα 3 πρώτα έτη από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας. Για το τέταρτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, το τεκμαιρόμενο ποσό μειώνεται κατά 2/3 για το πέμπτο έτος από την πρώτη έναρξη της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας μειώνεται κατά 1/3
- Το ελάχιστο ποσό μειώνεται κατά 50% για υπόχρεους που ασκούν τη δραστηριότητά τους και έχουν την κύρια κατοικία τους σε οικισμούς της ηπειρωτικής χώρας με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων ή σε νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων.
- Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι υπόχρεοι προέβησαν σε διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της προσαύξησης
- Η προσαύξηση με βάση το τζίρο δεν υπολογίζεται όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τους 30
Για την εφαρμογή της προσαύξησης λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου ΚΑΔ σε δεύτερο βαθμό του προηγούμενου φορολογικού έτους, που αφορά στους υπόχρεους όπως αυτός αναρτάται στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ Για τον προσδιορισμού του μέσου όρου του προηγούμενου εδαφίου δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιτηδευματίες με μηδενικό κύκλο εργασιών.
Ποιοι και πώς μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο
Το ελάχιστο ετήσιο κέρδος μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από τα πραγματικά δηλωθέντα κέρδη αυτού, εφόσον αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Τέτοια περιστατικά συντρέχουν ιδίως στο πρόσωπο των υπόχρεων, οι οποίοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) βρίσκονται σε αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία,
ε) έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,
στ) τελούν υπό ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους,
ζ) τελούν υπό απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον,
η) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανωτέρας βίας δεν ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Για την εφαρμογή της παρούσας, ο φορολογούμενος προσκομίζει τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του.
Δεν συνιστούν και δεν αποδεικνύουν τέτοιους λόγους μόνες οι εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, αρχεία και στοιχεία του φορολογουμένου. Η Φορολογική Διοίκηση ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα το ελάχιστο ετήσιο κέρδος, στο οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία.
Το ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος εξομοιώνεται με το πραγματικό δηλούμενο εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Πώς μισθοί και συντάξεις «κουρεύουν» το τεκμήριο
Εισοδήματα που μειώνουν το ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία ή σύνταξη ή από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα τα εισοδήματα αυτά συνυπολογίζονται για την κάλυψη του τεκμηρίου. Για παράδειγμα αν το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα για έναν επαγγελματία είναι 13.000 ευρώ και έχει εισόδημα από μισθούς ύψους 5.000 ευρώ, το τεκμήριο μειώνεται στις 8.000 ευρώ (13.000-5.000).
Επίσης με τις νέες ρυθμίσεις μειώνεται κατά 50% η προκαταβολή φόρου για όσους φορολογούνται με βάση το τεκμαρτό εισόδημα ενώ το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται κατά 25% στα 487,5 ευρώ όταν το δηλούμενο εισόδημά τους είναι χαμηλότερο από το ελάχιστο και κατά 50% στα 325 ευρώ όταν είναι υψηλότερο. Ωστόσο δεν αναγνωρίζεται μεταφορά ζημιών στο επόμενο έτος
Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό του φορολογητέους εισοδήματος λαμβάνονται υπόψιν:
- Ο εκάστοτε ισχύων κατώτατος μισθός προσαυξημένος κατά 10% για κάθε 3 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας μετά την πρώτη εξαετία ή ο ανώτερος ετήσιος μισθός που ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει σε υπάλληλό του. Λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά με ανώτατο όριο σε κάθε περίπτωση τις 30.000 ευρώ.
-Το 10% του κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού με όριο τις 15.000 ευρώ. Το ελάχιστο τεκμαιρόμενο κέρδος ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο 50.000 ευρώ και είναι το άθροισμα τριών συντελεστών.
- Συντελεστής προσαύξησης του ποσού που προκύπτει από τα προηγούμενα κριτήρια, στις περιπτώσεις που ο ετήσιος τζίρος είναι υψηλότερος από το μέσο όρο του εκάστοτε κλάδου. Η προσαύξηση είναι 35 % για όσους πραγματοποιούν τζίρο μεγαλύτερο του μέσου όρου, 70% για τζίρο μεγαλύτερο του 150% του μέσου όρου και 100% για τζίρο που υπερβαίνει το διπλάσιο του μέσου όρου.