Εικονικά ιδιωτικά δίκτυα: Τι μπορεί να δει η αστυνομία, ο πάροχος και ο εργοδότης σου αν έχεις VPN

Πριν μερικές μέρες, ανακοινώθηκε ότι η νομοθεσία για την καταπολέμηση της πειρατείας γίνεται πιο αυστηρή, καθώς ο νέος νόμος 5179/2025 επιβάλλει πρόστιμα και στους τελικούς χρήστες που καταναλώνουν παράνομο περιεχόμενο. Μάλιστα, προβλέπεται και η άμεση διασύνδεση μεταξύ της IP address (Internet Protocol address) και του ΑΦΜ του χρήστη που σερφάρει στον κυβερνοχώρο.

Αυτό έφερε στην κουβέντα τα εικονικά ιδιωτικά δίκτυα (VPN), μια κατηγορία λογισμικών που αποκρύπτουν την IP address. Ένα VPN (Virtual Private Network) είναι μια τεχνολογία που δημιουργεί μια ασφαλή και κρυπτογραφημένη σύνδεση μεταξύ της συσκευής και του απομακρυσμένου server με τον οποίο επικοινωνεί.

Ο κύριος λόγος για να χρησιμοποιήσεις VPN είναι για να γίνεις αόρατος στο διαδίκτυο. Με το VPN, η σύνδεσή σου στο διαδίκτυο είναι ασφαλής και υπάρχει η δυνατότητα παράκαμψης γεωγραφικών περιορισμών. Ωστόσο, ένα είναι το ερώτημα που απασχολεί τους περισσότερους χρήστες του διαδικτύου: αν χρησιμοποιεί κάποιος VPN, μπορεί κάποιος άλλος να δει τι κάνει στο διαδίκτυο;

Μπορεί ο πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου να δει τι κάνεις στο διαδίκτυο;

Το πρώτο που πρέπει να γνωρίζεις είναι ότι ο πάροχος της υπηρεσίας μπορεί να καταλάβει αν χρησιμοποιείς VPN. Δεν θα μπορεί να δει τις πληροφορίες που στέλνεις και δέχεσαι, αλλά θα δει ότι έχεις εγκαταστήσει ένα τέτοιο λογισμικό. Ακόμα και αν χρησιμοποιείς δημόσιες ιστοσελίδες, δεν μπορεί να δει τι ανεβάζεις, τι κατεβάζεις και τι παρακολουθείς. Αυτός είναι ο λόγος που η πειρατεία εκτοξεύθηκε όταν τα VPN έγιναν δημοφιλή.

Μπορεί ο εργοδότης σου να δει τι κάνεις στο διαδίκτυο;

Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα σε ένα εταιρικό VPN και ένα προσωπικό. Όταν χρησιμοποιείς ένα προσωπικό VPN, η κύρια έμφαση του λογισμικού είναι στην προστασία και την ασφάλεια του χρήστη. Αντίθετα, τα εταιρικά πακέτα είναι προσανατολισμένα στην προστασία της επιχείρησης. Επομένως, αν χρησιμοποιείς ένα εταιρικό VPN, τότε ο εργοδότης σου μπορεί να δει τα πάντα, ακόμα και αν ο πάροχος του διαδικτύου δεν μπορεί. Το VPN θα προστατέψει την εταιρεία, αλλά η εταιρεία θα ξέρει τι κάνεις.

Αν η εταιρεία σου έχει δώσει κωδικούς για το VPN της, τότε καλό είναι να μην κάνεις κάτι που θα μπορούσε να θέσει την επαγγελματική σου υπόληψη σε κίνδυνο. Αν θες οπωσδήποτε να κάνεις κάτι κρυφά, μπορείς να χρησιμοποιήσεις VPN σε προσωπική σου συσκευή για να έχεις τον έλεγχο των δεδομένων σου.

Μπορεί η αστυνομία να δει τι κάνεις στο διαδίκτυο;

Η απάντηση είναι«εξαρτάται». Η αστυνομία μπορεί να βρει τη διεύθυνση IP από την εταιρεία που αναπτύσσει το πρόγραμμα VPN, αλλά δεν θα ξέρει ποιος χρησιμοποιεί τη συσκευή. Στην περίπτωση κυβερνοεγκληματιών, όπως παιδόφιλων, είναι προφανές ότι η εταιρεία VPN θα συνεργαστεί με την αστυνομία. Αντίθετα, στην περίπτωση της online πειρατείας, δεν είναι σίγουρο τι θα κάνει.

Κρατάνε οι εταιρείες VPN αρχεία;

Οι περισσότερες εταιρείες διαφημίζουν ότι έχουν πολιτική zero logs, δηλαδή δεν κρατάνε αρχεία με τις συνδέσεις του χρήστη. Ωστόσο, πολλοί κακοποιοί έχουν καταδικαστεί με βάση τα αρχεία συνδέσεων. Επομένως, δεν είναι σίγουρο ότι όντως μια εταιρεία VPN δεν κρατάει αρχεία, ακόμα και αν το διαφημίζει. Παράλληλα, οι εταιρείες VPN μπορεί να μην κρατάνε αρχεία των συνδέσεων, αλλά μπορούν να κρατάνε αρχεία των ιστοσελίδων που επισκέφτηκες.

Ποιο πρόγραμμα VPN πρέπει να επιλέξεις

Τα δωρεάν VPN είναι κάτι που οπωσδήποτε πρέπει να αποφύγεις, καθώς δεν θα έχεις τον έλεγχο του τι κάνουν με τα δεδομένα σου. Το πιθανότερο, για να βγάλουν χρήματα, είναι να δίνουν τα στοιχεία των ιστοσελίδων που επισκέπτεσαι σε τρίτους για διαφημιστικούς λόγους.

Τα επί πληρωμή VPN είναι πιο ασφαλής επιλογή, γιατί δεν έχουν κανένα λόγο να μην προστατέψουν την ανωνυμία σου και πολλούς λόγους για να το κάνουν. Ωστόσο, κάποιες χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία, υποχρεώνουν τις εταιρείες VPN να παρέχουν δεδομένα για τους χρήστες των υπηρεσιών τους. Καλύτερα είναι να επιλέξετε μια ευρωπαϊκή εταιρεία, ασχέτως αν το κόστος είναι μεγαλύτερο.