ΕΦΕΤ: Καμία ανησυχία για τις κονσέρβες τόνου στην Ελλάδα - Τακτικοί οι έλεγχοι για βαρέα μέταλλα

Άμεση ήταν η αντίδραση του ΕΦΕΤ μετά τον συναγερμό που έχει σημάνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης ύστερα από την ανίχνευση υψηλότερων ποσοτήτων υδραργύρου σε κονσέρβες τόνου, με ΜΚΟ να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα προϊόντα που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Όπως αναφέρει σε σχετική ανάρτησή του, ο ΕΦΕΤ, στο πλαίσιο του ετήσιου Επισήμου Ελέγχου Τροφίμων, πραγματοποιεί διαχρονικά ελέγχους για τα επίπεδα βαρέων μετάλλων (υδράργυρος, μόλυβδος, κάδμιο) σε αλιεύματα ελληνικής προέλευσης, ευρωπαϊκής προέλευσης και τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένων και κονσερβοποιημένων αλιευμάτων.

Συγκεκριμένα, στο πρόγραμμα ελέγχου του 2024 πραγματοποιήθηκε σε κονσερβοποιημένα αλιεύματα, προσδιορισμός υδραργύρου, μολύβδου, καδμίου και όλα τα δείγματα ήταν συμμορφούμενα. Παρακάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα της τελευταίας πενταετίας που αφορούν σε ανίχνευση βαρέων μετάλλων σε αλιεύματα.

Συναγερμός στην Ευρώπη για τις κονσέρβες τόνου

Ο τόνος σε κονσέρβα είναι σε μεγάλο βαθμό μολυσμένος με υδράργυρο, μια ουσία βλαβερή για την υγεία, καταγγέλλουν σήμερα σε έκθεσή τους οι μη κυβερνητικές οργανώσεις Bloom και Foodwatch, οι οποίες ζητούν από τα μεγάλα σούπερ-μάρκετ και τις δημόσιες Αρχές να «λάβουν επειγόντως μέτρα», μεταξύ των οποίων η μείωση των επιτρεπόμενων ορίων.

«Η Bloom επέλεξε στην τύχη 148 κουτιά κονσέρβας σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ισπανία και Ιταλία), τα οποία ελέγχθηκαν από ένα ανεξάρτητο εργαστήριο: 100% των κονσερβών βρέθηκαν μολυσμένες με υδράργυρο», αποκαλύπτει η έρευνα που διεξήχθη από τη ΜΚΟ Bloom.

Η εν λόγω ένωση για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος αναφέρει πως, σε πάνω από ένα κουτί κονσέρβας στα δύο, η περιεκτικότητα σε υδράργυρο υπερβαίνει το ανώτατο όριο που έχει καθορισθεί για άλλα είδη ψαριών, δηλαδή 0,3 mg/kg.

«Οι μέγιστες περιεκτικότητες σε υδράργυρο του τόνου, που ισχύουν σήμερα στην Ευρώπη, έχουν καθορισθεί με βάση τα διαπιστωμένα ποσοστά μόλυνσης του τόνου και όχι σε συνάρτηση με τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει ο υδράργυρος για την ανθρώπινη υγεία, ώστε να εξασφαλίζεται η πώληση του 95% των τόνων», αναφέρεται στην έρευνα.

Έτσι η μέγιστη περιεκτικότητα καθορίσθηκε στο 1 mg/kg στο «βάρος του φρέσκου» τόνου και όχι στο τελικό προϊόν, μέσα στην κονσέρβα.

«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στον τόνο, που είναι ένα είδος από τα πιο μολυσμένα, αποδίδεται μέγιστη ανοχή στον υδράργυρο τρεις φορές υψηλότερη από αυτή των λιγότερο μολυσμένων ειδών».

Σύμφωνα με τις δύο ΜΚΟ, «κανένας υγειονομικός λόγος δεν δικαιολογεί αυτή την απόκλιση: ο υδράργυρος δεν είναι λιγότερο τοξικός αν καταναλωθεί μέσω του τόνου, μόνο η συγκέντρωση του υδραργύρου στο τρόφιμο μετράει».

Ο υδράργυρος, ο οποίος είναι παρών κυρίως μέσα στις ατμοσφαιρικές εναποθέσεις που προέρχονται από τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με άνθρακα, έχει ταξινομηθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μεταξύ των δέκα πιο ανησυχητικών για τη δημόσια υγεία ουσιών.

Μέσα στον ωκεανό, ο υδράργυρος αναμιγνύεται με βακτήρια και μετατρέπεται σε μεθυλυδράργυρο, ένα ακόμα πιο τοξικό παράγωγο.

«Ο στοιχειώδης υδράργυρος και ο μεθυλυδράργυρος είναι τοξικοί για το νευρικό σύστημα (...)· νευρολογικές και συμπεριφορικές διαταραχές μπορεί να παρατηρηθούν έπειτα από έκθεση σ' αυτούς», αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις μιλούν για «αληθινό σκάνδαλο δημόσιας υγείας» και ζητούν να ληφθούν «επείγοντα μέτρα».

Καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ευθυγραμμισθεί με την πιο αυστηρή μέγιστη περιεκτικότητα που έχει καθορίσει για τα άλλα είδη, δηλαδή 0,3 mg/kg.

«Απαιτούμε οι δημόσιες Αρχές να ενισχύσουν τις κανονιστικές ρυθμίσεις και, χωρίς να περιμένουν, οι διανομείς να μην διαθέτουν στο εμπόριο παρά μόνο τα προϊόντα που βρίσκονται κάτω από το πιο προστατευτικό όριο», συνοψίζει η Καμίγ Ντοριόζ, διευθύντρια εκστρατειών της Foodwatch.