Check4facts: Αλήθεια ή όχι; Η νέα πλατφόρμα για Fake News και Θεωρίες Συνομωσίας
Fake news, προπαγάνδα, θεωρίες συνωμοσίας κατακλύζουν τον απέραντο κόσμο του διαδικτύου και μεταφέρονται πολύ συχνά στη δημόσια σφαίρα όχι μόνο από χρήστες των social media αλλά και από παρουσιαστές, δημοσιογράφος και ενίοτε πολιτικούς.
Τη μεγάλη ανάγκη της επιβεβαίωσης ή μη των πληροφοριών που κυκλοφορούν έρχεται να καλύψει μια νέα πλατφόρμα fact checking, η Check4Facts/Science, που λειτουργεί με τη στήριξη επτά επιστημονικών φορέων.
H πλατφόρμα ερευνά ειδήσεις και δηλώσεις πολιτικών προσώπων, προκειμένου να αποφανθεί για τον βαθμό ακρίβειας ή ανακρίβειας που εμπεριέχουν.
Το Check4Facts/Science εστιάζει σε τέσσερις θεματικές:
- κλιματική αλλαγή,
- υγεία,
- μεταναστευτικό και
- εγκληματικότητα.
Όπως αναφέρεται στην πλατφόρμα, το έργο της,
«ανταποκρίνεται στην ανάγκη να υπάρξει επιστημονική γνώση και διάλογος για τον έλεγχο της αξιοπιστίας του δημόσιου λόγου στην Ελλάδα».
Πρωταρχικός στόχος της ιστοσελίδας Check4facts/Science είναι να ελέγχει την πληροφορία και να τη δημοσιεύει με τα απαραίτητα υποστηρικτικά στοιχεία, είτε πρόκειται εν τέλει για λανθασμένη πληροφορία, που απέχει, δηλαδή, λιγότερο ή περισσότερο από την πραγματικότητα, είτε πρόκειται για αληθή πληροφορία, οπότε ο οργανισμός, βάσει των πηγών του επιβεβαιώνει την εγκυρότητά της.
Η συλλογή των προς έλεγχο δηλώσεων/πληροφοριών πραγματοποιείται μέσω της συνεχούς παρακολούθησης του περιεχομένου των μέσων ενημέρωσης (έντυπων και ηλεκτρονικών), των ιστοσελίδων πολιτικών και κομμάτων, των λογαριασμών των δημόσιων προσώπων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και των κοινοβουλευτικών συζητήσεων, είτε ζωντανών, είτε καταγεγραμμένων. Οι προς έλεγχο δηλώσεις υφίστανται αρχικά αλγοριθμική επεξεργασία, η οποία προσφέρει μια πρώτη «εκτίμηση» εγκυρότητας.
Στη συνέχεια, για την εξακρίβωση των υπό έλεγχο πληροφοριών, οι ελεγκτές δημόσιας πληροφόρησης του Check4facts/Science αντλούν πληροφορίες από διαθέσιμα πρωτογενή ή/και δευτερογενή στοιχεία και συνεργάζονται με εξειδικευμένους επιστήμονες, λειτουργούς, εμπειρογνώμονες από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, προκειμένου ο έλεγχος εγκυρότητας της πληροφορίας να γίνεται δια της προσπέλασης όλων των διαθέσιμων πρωτογενών ή/και δευτερογενών πηγών.
Την κύρια ευθύνη για τη μεθοδολογία εξακρίβωσης της εγκυρότητας των δημόσιων δηλώσεων και ειδήσεων έχει η επιστημονική ομάδα της πλατφόρμας, της οποίας πυρήνας είναι επιστήμονες με μακροχρόνια πείρα στην καταγραφή και ανάλυση του δημόσια εκφερόμενου λόγου, προερχόμενοι από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» και το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η ομάδα
Η κεντρική ομάδα αποτελείται από τους εξής επιστήμονες:
Καθηγητή Νίκο Δεμερτζή, Επιστημονικό Υπεύθυνο, Καθηγητή του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών
Καθηγητή Γιώργο Πλειό, Πρόεδρο του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών
Δρ. Απόστολο Λιναρδή, ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Δρ. Αχιλλέα Καραδημητρίου, συνεργάτη ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Δρ. Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου, συνεργάτη ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Δρ. Σοφία Καναούτη, συνεργάτιδα ερευνήτρια του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Δρ. Σταμάτη Πουλακιδάκο, Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Δρ. Χαράλαμπο Τσέκερη, ερευνητή, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
Νάντια Βασιλειάδου, δημοσιογράφο και συνεργάτιδα ερευνήτρια του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών.
Η τεχνική ομάδα αποτελείται από τους εξής:
Δρ. Γιώργο Παπαστεφανάτο, Eρευνητή του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, συνεργαζόμενο ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Δρ. Γιώργο Γιαννόπουλο, ερευνητικό συνεργάτη του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά
Κωνσταντίνο Αλέξη, ερευνητικό συνεργάτη του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά
Σταύρο Μαρούλη, ερευνητικό συνεργάτη του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά
Κωνσταντίνο Κοζάνη, ερευνητικό συνεργάτη του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά
Αστέρη Γιαννούδη, ερευνητικό συνεργάτη του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά