Αθήνα: Η πρωτεύουσα της ακρίβειας στη στέγαση – Πώς φτάσαμε εδώ

Η Αθήνα κατέχει πλέον τον αμφίβολο τίτλο της λιγότερο προσιτής πόλης στην Ευρώπη όσον αφορά το κόστος στέγασης, σύμφωνα με έρευνα της Oxford Economics. Περίπου το 27,9% των Ελλήνων ξοδεύει πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγαση, ενώ οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 8,7% το 2024, με μικρή επιβράδυνση στο 6,6% το τέταρτο τρίμηνο. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στα νεόδμητα ακίνητα.

Γιατί είναι τόσο ακριβή η Αθήνα

Η ραγδαία άνοδος στις τιμές των ακινήτων οφείλεται σε έναν συνδυασμό διαρθρωτικών προβλημάτων και οικονομικών αδυναμιών:

• Υψηλή ανεργία και στασιμότητα των μισθών μετά την οικονομική κρίση.
• Ραγδαία αύξηση στις τιμές των ενοικίων και στα λειτουργικά έξοδα.
• Αυξημένη ζήτηση από ξένους επενδυτές.
• Μειωμένη προσφορά νέων κατοικιών, παρά την αύξηση των οικοδομικών αδειών (+30,3% το 2024).

Παρότι το διαθέσιμο εισόδημα έχει αρχίσει να αυξάνεται, δεν ακολουθεί την εκρηκτική άνοδο των τιμών, που έχουν αυξηθεί κατά 60% από το 2018.

Η στεγαστική κρίση στην Ευρώπη

Η Αθήνα δεν είναι η μόνη πόλη που αντιμετωπίζει πρόβλημα. Η Κοπεγχάγη κατέχει τη δεύτερη θέση, ενώ πολλές πόλεις της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Γαλλίας βρίσκονται επίσης σε κρίση. Σε χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, η προσιτότητα της στέγασης παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις, αποδεικνύοντας ότι το εισόδημα δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει τις τιμές των κατοικιών.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον για την αγορά κατοικιών

Η τάση ανόδου αναμένεται να συνεχιστεί και το 2025-2029, αν και με ηπιότερο ρυθμό. Παράγοντες όπως:

• Η αυξανόμενη ζήτηση στις μεγάλες πόλεις
• Οι αυστηροί πολεοδομικοί κανονισμοί
• Το υψηλό κόστος κατασκευής

Οι αυξήσεις στα επιτόκια και τα ενοίκια συνεχίζουν να πιέζουν την αγορά, καθιστώντας την απόκτηση κατοικίας ακόμη δυσκολότερη για τους πολίτες.

Υπάρχει λύση;

Αναλυτές προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές παρεμβάσεις –όπως νέα προγράμματα στέγασης και αύξηση της προσφοράς κατοικιών–, η στεγαστική κρίση θα συνεχιστεί, επηρεάζοντας όχι μόνο την ποιότητα ζωής αλλά και τη γενικότερη οικονομική σταθερότητα.

Η ερώτηση είναι: Θα δράσουν έγκαιρα οι κυβερνήσεις ή θα αφήσουν την αγορά να εκτροχιαστεί εντελώς;