Φορολογία ακινήτων: Έρχονται ανατροπές με τις «αυτόματες» αντικειμενικές αξίες
Στην καθιέρωση συστήματος αυτόματης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές προχωρά από το 2024 η κυβέρνηση, βάζοντας τέλος στο υφιστάμενο καθεστώς για το χρόνο και το τρόπο καθορισμού των τιμών ζώνης με υπουργικές αποφάσεις.
Ρύθμιση του φορολογικού νομοσχεδίου προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου πληροφοριακό συστήματος που θα καταγράφει τις τάσεις στην κτηματαγορά με τη συγκέντρωση στοιχείων για τις αξίες των ακινήτων και δεδομένων για τα χαρακτηριστικά τους και με βάση αυτά θα αναπροσαρμόζει αυτόματα τις αντικειμενικές αξίες στα επίπεδα των εμπορικών τιμών.
Ντόμινο αναπροσαρμογών σε φόρους και τέλη
Αυτό σημαίνει ότι οι όποιες αυξομειώσεις καταγράφονται στις εμπορικές τιμές των ακινήτων θα περνούν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες επηρεάζοντας αντίστοιχα τους δεκάδες φόρους και τα τέλη που επιβαρύνουν τα ακίνητα και υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι φόροι μεταβιβάσεων, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών κ.α. Η ευθυγράμμιση των τιμών θα γίνεται ανά τακτικά χρονικά διαστήματα σε ορίζοντα διετίας με τη πρώτη εφαρμογή του μέτρου να αναμένεται το 2025.
Με βάση το προγραμματισμό έως το τέλος του 2023 θα έχει ολοκληρωθεί, η ψηφιοποίηση των ζωνών για όλες τις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμών που αποτελεί τη βάση για τη λειτουργία του αυτόματου συστήματος αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων
Την ενεργοποίηση του συστήματος προβλέπει το φορολογικό νομοσχέδιο που έχει αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση που ορίζει τα εξής:
- Συστήνεται και τηρείται Ολοκληρωμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Μαζικής Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων, το οποίο σχεδιάζεται, υλοποιείται και υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το σύστημα λειτουργεί ως ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα κεντρικής γεωχωρικής υποδομής, στο οποίο πραγματοποιείται συγκεντρωτικά μαζική εκτίμηση αξίας ακινήτων, βάσει των στοιχείων του Μητρώου Ακινήτων και με την αξιοποίηση κατάλληλων αλγορίθμων, για την ομοιόμορφη και αυτοματοποιημένη εκτίμηση της αξίας κάθε ακινήτου, ευθυγραμμισμένης με την τρέχουσα εικόνα της αγοράς ακινήτων, την τήρηση ιστορικότητας για τις εν λόγω εκτιμήσεις και την παραγωγή σχετικών στατιστικών στοιχείων.
-Συστήνεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή, Βάση Δεδομένων στοιχείων ακινήτων και αξιών (Μητρώο Ακινήτων), το οποίο σχεδιάζεται, υλοποιείται και υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το πληροφοριακό σύστημα συγκεντρώνει, αναφέρει και επεξεργάζεται όλα τα πρόσφορα στοιχεία που διαμορφώνουν και επηρεάζουν την αξία των ακινήτων. Στο Μητρώο Ακινήτων συμπεριλαμβάνονται και τηρούνται στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, καθώς και όλων των πρόσφορων πηγών δεδομένων ακινήτων από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Μεγάλη «ψαλίδα» με τις εμπορικές τιμές
Επισημαίνεται ότι οι νέες τιμές ζώνης εφαρμόσθηκαν τον Ιανουάριο του 2022 αλλά σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς σε ορισμένες περιοχές κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων αλλά και στην περιφέρεια καταγράφεται μεγάλη ψαλίδα με τις εμπορικές τιμές λόγω της κατακόρυφης αύξησης τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα στοιχεία μητρώου μεταβιβάσεως ακινήτων στο Χολαργό διαμέρισμα 111,55 τ.μ. τετάρτου ορόφου, κατασκευής 2022, πωλήθηκε τον περασμένο Ιούλιο) 410.045 ευρώ ή 3.675 το τετραγωνικό μέτρο όταν η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 1.900 ευρώ το τ.μ. Επίσης διαμέρισμα 78,34 στην Αγία Παρασκευή πωλήθηκε στην τιμή των 230.000 ευρώ δηλαδή, 2.935 ευρώ το τ.μ. με την τιμή ζώνης στα 1.850 ευρώ το τ.μ.
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι από τις αρχές του 2021 μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι αγοραίες τιμές στην Αττική έχουν αυξηθεί κατά 32,5% με το άλμα να είναι μεγαλύτερο σε βόρεια και νότια προάστια ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο η αύξηση των τιμών διαμορφώνεται κατά μέσον όρο στο 30%.