Βουλή: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ Προανακριτικής και Εξεταστικής Επιτροπής

Με βάση το Σύνταγμα και τον κανονισμό της Βουλής η Εξεταστική επιτροπή κάνει την ερευνητική δουλειά του εισαγγελέα, έχει αρμοδιότητες ανακριτικών αρχών και του εισαγγελέα Πλημμελειοδικών και έρευνα συνολικά την υπόθεση και όχι ειδικά ποινικές ευθύνες. Συνήθως το πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής αποδίδει πολιτικές ευθύνες και αν βρεθούν αποχρώσες ενδείξεις για ποινικές ευθύνες τότε ζητάει από τη Βουλή να συσταθεί προανακριτική επιτροπή.

Για την σύσταση της εξεταστικής επιτροπής απαιτείται υπογραφή 60 βουλευτών στο κείμενο που θα κατατεθεί προς την ολομέλεια της Βουλής. Με βάση την αναθεώρηση του Συντάγματος μόλις αυτή ολοκληρωθεί εξεταστική επιτροπή θα μπορεί πια μέσα στην τετραετία να ζητά και η αξιωματική αντιπολίτευση.Η απόφαση για τη σύσταση ή μη Προανακριτικής λαμβάνεται από τη Βουλή με μυστική ψηφοφορία, γεγονός που μπορεί να «απελευθερώσει» κυβερνητικούς βουλευτές να ψηφίσουν κατά συνείδηση, ενώ στην περίπτωση της Εξεταστικής η ψηφοφορία είναι φανερή και το αποτέλεσμα προδιαγεγραμμένο, όπως επανειλημμένως συνέβη τα προηγούμενα χρόνια.

Η Εξεταστική έχει σαφώς λιγότερες εξουσίες και ακόμη και αν διαπιστώσει τη διάπραξη αδικημάτων δεν μπορεί να ζητήσει παραπομπή σε δίκη, αρμοδιότητα που μπορεί να ασκηθεί μόνο από Προανακριτική, η οποία εισηγείται στην Ολομέλεια της Βουλής και εκεί λαμβάνεται η τελική απόφαση.

Τι διερευνά η προανακριτική επιτροπή

Η προανακριτική επιτροπή ή η επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης όπως είναι η ακριβής ονομασία της διερευνά συγκεκριμένες ποινικές ευθύνες οι οποίες αναγράφονται στο κείμενο των βουλευτών που κατατίθεται στη Βουλή και με το οποίο ζητείται η συγκρότηση της. Για την προανακριτική επιτροπή χρειάζονται οι υπογραφές 30 βουλευτών. Ουσιαστικά μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία καθώς απαιτούνται 151 ψήφοι στην σχετική ψηφοφορία που γίνεται στη Βουλή.

Στη συζήτηση που διεξάγεται στην ολομέλεια για τη συγκρότηση της, από το βήμα της Ολομέλειας μπορούν να τοποθετηθούν δημόσια οι εμπλεκόμενοι. Η Προκαταρκτική Επιτροπή, έχει ρόλο και αρμοδιότητες Εισαγγελέα για τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία εξετάζονται και μπορεί να διατάξει ακόμη και βίαιη προσαγωγή μάρτυρα ενώ μπορεί να ασκήσει διώξεις κάτι που δεν μπορεί να κάνει η Εξεταστική.

Πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις στην Προανακριτική επιτροπή

Με πλειοψηφία η Προκαταρκτική Επιτροπή αποφασίζει τα πρόσωπα που παραπέμπονται, αλλά και τις κατηγορίες που θα τους αποδοθούν. Ακόμα μπορεί να ζητήσει από δικαστικούς λειτουργούς να διενεργήσουν παράλληλες έρευνες για διευκόλυνσή της σε επιμέρους ζητήματα. Όταν ολοκληρωθεί η προανακριτική επιτροπή δύο είναι τα ενδεχόμενα που μπορούν να προκύψουν. Η «αθώωση» των πολιτικών προσώπων αν δεν προκύψουν επαρκή στοιχεία, για τα πρόσωπα που έρευνα ή η παραπομπή τους στο ειδικό δικαστήριο εφόσον από την εξέταση προκύψουν ισχυρά στοιχεία που οδηγούν σε αυτή την εξέλιξη.