Το τρίπτυχο της καταστροφής στο Λος Άντζελες - Δεν φταίει μόνο η κλιματική αλλαγή

Ξηρασία, ζέστη, πολύ ισχυροί άνεμοι: «όλοι αυτοί οι παράγοντες συνέκλιναν» φέτος τον χειμώνα στο Λος Άντζελες και μπορούν να εξηγήσουν εν μέρει τις τεράστιες, καταστροφικές πυρκαγιές που μαίνονται εκεί, αν και οι επιστήμονες δεν θεωρούν υπαίτια μόνο την κλιματική αλλαγή.

Την ώρα που δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τουλάχιστον πέντε άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, έχει ξεσπάσει αντιπαράθεση για την επέκταση του αστικού ιστού της δεύτερης πιο πολυπληθούς πόλης των ΗΠΑ και για τη διαχείριση των γύρω δασών.

«Παρακολουθούμε πυρκαγιές που εξαπλώνονται όταν κάνει ζέστη, επικρατεί ξηρασία και φυσούν άνεμοι: όλοι αυτοί οι παράγοντες υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη νότια Καλιφόρνια», δήλωσε η Κριστίνα Νταλ αντιπρόεδρος του οργανισμού επιστημονικής έρευνας Climate Central.

Σύμφωνα με την ίδια, «η πιο ξεκάθαρη απόδειξη» αυτού είναι οι υψηλές θερμοκρασίες που παρατηρούνται από τις αρχές του χειμώνα στο Λος Άντζελες, με τον υδράργυρο να φτάνει το μεσημέρι περίπου στους 20° Κελσίου.

Οι μεγάλες πυρκαγιές την περίοδο του χειμώνα είναι σπάνιες στην Καλιφόρνια. Με βάση τα στοιχεία του πανεπιστημίου Louvain έχουν καταγραφεί δύο από το 2000: μία το 2017 (όταν καταστράφηκαν 1.102 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και μία το 2002 (23 τετραγωνικά χιλιόμετρα).

Αν και δεν είναι γνωστή η αιτία των πυρκαγιών που μαίνονται τώρα στην περιοχή του Λος Άντζελες, «η κλιματική αλλαγή, στην οποία συμβάλλουν οι άνθρωποι, αυξάνει τη ζέστη, γεγονός που προκαλεί το ξέσπασμα πυρκαγιών», σχολίασε ο Πάτρικ Γκονζάλες κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια.

Λόγω της κλιματικής αλλαγής «η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά δύο βαθμούς στη νότια Καλιφόρνια από το 1895», πρόσθεσε.

Με ποιο τρόπο συμβάλλει η κλιματική αλλαγή

Το 2024 αναμένεται να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στις ΗΠΑ, κάτι που ισχύει και για άλλες χώρες, ενώ οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων.

Οι τρέχουσες πυρκαγιές αποτελούν καρπό «των τέλειων συνθηκών» για αυτού του είδους τις καταστροφές, εκτίμησε η Μαρία Λουσία Φερέιρα Μπαρμπόσα του βρετανικού οργανισμού Center for Ecology & Hydrology.

Η Καλιφόρνια επηρεάστηκε το 2024 από το φαινόμενο Ελ Νίνιο που προκάλεσε ισχυρές βροχοπτώσεις και κατά συνέπεια αύξηση της βλάστησης στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους. Το δεύτερο εξάμηνο παρατηρήθηκε ξηρασία στο νότιο τμήμα της πολιτείας.

Από την 1η Ιουλίου 2024 ως τις 5 Ιανουαρίου έπεσαν στο κέντρο του Λος Άντζελες μόλις τέσσερα χιλιοστά βροχής, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το κανονικό.

«Οι τρέχουσες πυρκαγιές στην Καλιφόρνια είναι πρωτοφανείς, με την έννοια ότι είναι ασυνήθιστες αυτή την περίοδο του έτους», δήλωσε ο Απόστολος Βουλγαράκης μετεωρολόγος στο Imperial College του Λονδίνου, ο οποίος παρατήρησε ότι «παρατείνεται» η εποχή των πυρκαγιών στην Καλιφόρνια.

Πρόσφατη έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο αριθμός των ιδιαίτερα σφοδρών πυρκαγιών θα αυξηθεί κατά 14% ως το 2030, κατά 30% ως το 2050 και κατά 50% ως το τέλος του 21ου αιώνα.

Ο παράγων «άνθρωπος»

Όμως στην τρέχουσα κατάσταση συνέβαλαν και άλλοι ανθρωπογενείς παράγοντες.

Οι Καλιφορνέζοι μετακινούνται ολοένα και περισσότερο σε επικίνδυνες για πυρκαγιές περιοχές διότι το κόστος στέγασης κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού αυξάνεται συνεχώς.

Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην περιοχή της λίμνης Τάχοε, στη Σιέρα Νεβάδα, στα σύνορα μεταξύ της Καλιφόρνιας και της Νεβάδα, η οποία προσελκύει ολοένα και περισσότερους νέους κατοίκους, παρά τον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών.

Στο μικροσκόπιο έχει μπει επίσης και η διαχείριση των τεράστιων δασών της πολιτείας.

Οι Αρχές της Καλιφόρνιας καίνε ελεγχόμενα κάθε χρόνο περισσότερα από 500.000 στρέμματα βλάστησης, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν αυτό αρκεί.