«Το φεγγάρι του κάστορα»: Έρχεται η υπερπανσέληνος του Νοεμβρίου

Η υπερπανσέληνος του Νοεμβρίου, «το φεγγάρι του κάστορα», που θα εμφανιστεί στον ουρανό το βράδυ της Παρασκευής (15/11) είναι ιδιαιτέρως ξεχωριστή. Είναι η τελευταία υπερπανσέληνος για το 2024, με τους απανταχού ρομαντικούς να έχουν την τελευταία ευκαιρία για τη φετινή χρονιά να δουν τη Σελήνη μεγαλύτερη και πιο φωτεινή απ' όσο συνήθως. 

Ο όρος υπερπανσέληνος επινοήθηκε το 1979 και χρησιμοποιείται όταν μια πανσέληνος συμπίπτει με την πλησιέστερη προσέγγισή της στη Γη. Η Σελήνη δεν περιφέρεται σε τέλειο κύκλο. Αντίθετα, η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη σε ελλειπτική τροχιά, ένα οβάλ που την φέρνει πιο κοντά και πιο μακριά από τη Γη καθώς ταξιδεύει γύρω της.

Το πιο απομακρυσμένο σημείο αυτής της έλλειψης, που ονομάζεται απόγειο, απέχει περίπου 253.000 μίλια από τη Γη κατά μέσο όρο. Το πλησιέστερο σημείο του είναι το περίγειο, το οποίο απέχει κατά μέσο όρο περίπου 226.000 μίλια από τη Γη. Η πανσέληνος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος της ελλειπτικής διαδρομής της Σελήνης, αλλά όταν εμφανίζεται στο περίγειο ή εκεί κοντά, φαίνεται ελαφρώς μεγαλύτερη και φωτεινότερη από τη «μέση» πανσέληνο. Κι έτσι πήρε την ονομασία υπερπανσέληνος.

Σύμφωνα με τον ερευνητή της NASA, Dennis Gallagher, η υπερπανσέληνος δεν είναι σπάνιο φαινόμενο και εμφανίζεται ως κανονικό μέρος της τροχιάς της Σελήνης γύρω από τη Γη.

«Η τροχιά της Σελήνης την φέρνει γύρω από τη Γη περίπου μία φορά κάθε 27 και 1/3 ημέρες», λέει ο Gallagher. «Αυτή η στιγμή της πλησιέστερης προσέγγισης στη Γη, το περίγειο, συμβαίνει τρεις ή τέσσερις φορές κάθε χρόνο λόγω των κινήσεων της Γης και της Σελήνης γύρω από τον Ήλιο».

Γιατί ονομάζεται «φεγγάρι του κάστορα»;

Το «φεγγάρι του κάστορα» είναι ένα από τα προσωνύμια για την πανσέληνο του Νοεμβρίου. Ο όρος προέρχεται από τις παραδόσεις και τη λαογραφία του πολιτισμού των ιθαγενών της Αμερικής και της Ευρώπης. Κατά μία εκδοχή, ο Νοέμβριος είναι ο μήνας που οι κάστορες προετοιμάζονται για τον χειμώνα οχυρώνοντας φράγματα και αποθηκεύοντας την τροφή τους. Ο Νοέμβριος είναι επίσης η εποχή που κυνηγούσαν τους κάστορες, προκειμένου η γούνα τους να χρησιμοποιηθεί για ζεστά ρούχα.