Πυροπροστασία: Τα βήματα για ιδιοκτήτες οικοπέδων, ακινήτων για τον καθαρισμό

Η παράταση που δόθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφορικά με την εφαρμογή των μέτρων πυροπροστασίας των δασικών ακινήτων, δίνει τον απαραίτητο χρόνο στους ιδιοκτήτες οικοπέδων και ακινήτων να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες για τον καθαρισμό και τη σύνταξη των ειδικών εκθέσεων που απαιτούνται. 

Η παράταση δόθηκε μετά τις διαμαρτυρίες που υπήρξαν από δήμους και πολίτες, σχετικά με αντικειμενικές αδυναμίες που αντιμετώπισαν προκειμένου να προχωρήσουν στις τεχνικές εκθέσεις καθαρισμών των οικοπέδων και των δασών σε περιοχές με υψηλή επικινδυνότητα.

Η ανακοίνωση της διπλής παράτασης (έως τις 30 Ιουνίου για τα ακαθάριστα οικόπεδα και ως τις 21 Ιουνίου για τα ακίνητα κοντά σε δάση) δίνει στους ιδιοκτήτες επιπλέον χρόνο, ώστε να προχωρήσουν στον καθαρισμό και να το δηλώσουν στη σχετική πλατφόρμα (akatharista.apps.gov.gr).

Ακριβό σπορ ο καθαρισμός και η έκθεση πυροπροστασίας

Γεγονός πάντως είναι ότι για να μπορέσει κάποιος να προχωρήσει τόσο στον καθαρισμό, όσο και στη σύνταξη της ειδικής έκθεσης προκειμένου να συμμορφωθεί με τα μέτρα πυροπροστασίας στις περιοχές με μεγάλη επικινδυνότητα, θα πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη (και τις περισσότερες φορές βαθιά). Δεν υπάρχει ωστόσο άλλη επιλογή, αφού αν δεν συμμορφωθούν, τους περιμένουν τα σχετικά πρόστιμα. 

Για παράδειγμα, ο καθαρισμός ενός οικοπέδου 1 στρέμματος -στην καλύτερη περίπτωση- κοστίζει γύρω στα 100 ευρώ. Αυτή η τιμή αφορά σε οικόπεδο που έχει καθαριστεί το προηγούμενο έτος και απλά έχει κάποια ψηλά χόρτα, που μπορούν να απομακρυνθούν από έναν κηπουρό. Σε περίπτωση που το οικόπεδο έχει ξερά κλαδιά ή ακόμη και πεσμένα δέντρα ή λακκούβες, θα χρειαστεί συνεργείο με εκσκαφέα, με το κόστος να εκτινάσσεται πάνω από τα 1.000 ευρώ.

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων από την πλευρά τους, που πρέπει να συντάξουν έκθεση πυροπροστασίας, χρειάζεται να ζητήσουν τη συνδρομή ειδικών (μηχανικών, τοπογράφων, δασολόγων ή γεωπόνων). Γι' αυτές τις εκθέσεις το κόστος ξεκινά από τα 200 ευρώ και ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να ξεπεράσει και τα 1.000 ευρώ.

Τα πρόστιμα

Στην περίπτωση που οι ιδιοκτήτες δεν συμμορφωθούν με τα μέτρα πυροπροστασίας, καλούνται να πληρώσουν πρόστιμα στους οικείους δήμους. 

Συγκεκριμένα: 

• Για τη μη υποβολή του εντύπου αξιολόγησης της επικινδυνότητας του ακινήτου και της τεχνικής έκθεσης των απαιτούμενων μέτρων από τεχνικό επιστήμονα το πρόστιμο είναι για τα χαμηλής επικινδυνότητας ακίνητα 0,10 ευρώ για κάθε τ.μ. του ακινήτου. Για τα μεσαίας επικινδυνότητας 0,20 ευρώ ανά τ.μ. για τα υψηλής επικινδυνότητας 0,30 ευρώ ανά τ.μ. και τα ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας 0,40 λεπτά ανά τ.μ. Το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 250 ευρώ και πριν την επιβολή του θα πρέπει να έχει προηγηθεί σύσταση εντός του πρώτου μήνα για την τεχνική έκθεση πυροπροστασίας και εντός του δεύτερου μήνα για τη δήλωση υλοποίησης των μέτρων.

• Μετά το πέρας της δίμηνης προθεσμίας συμμόρφωσης και εφόσον διαπιστωθεί ότι ο ιδιοκτήτης έχει συμμορφωθεί επιβάλλεται μόνο το πρόστιμο των 250 ευρώ.

• Αν έχουν υποβληθεί οι προβλεπόμενες δηλώσεις και εκθέσεις αλλά διαπιστωθεί ότι δεν έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα τότε το πρόστιμο είναι το 50% των προστίμων που προβλέπονται ανά τετραγωνικό μέτρο.

• Αν δεν έχει γίνει καμία ενέργεια συμμόρφωσης στις απαιτήσεις του κανονισμού τότε το πρόστιμο στο 100%.

• Λάθη που εντοπίζονται κατά την αυτοψία μετά από σύσταση και δίμηνο περιθώριο αν δεν διορθωθούν επιβάλλεται πρόστιμο 250 ευρώ. Αν ωστόσο διαπιστωθεί ότι δεν έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα στην τεχνική έκθεση μέτρα πυροπροστασίας επιβάλλεται για κάθε ενότητα μέτρων πρόστιμο ύψους 500 ευρώ.

• Η μη υποβολή της ετήσιας δήλωσης ιδιοκτήτη για την εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων θεωρείται παράλειψη και επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.

Τα βήματα για τον καθαρισμό οικοπέδων

Όσον αφορά στον καθαρισμό των οικοπέδων, μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα δήλωσης καθαρισμού οικοπέδων με τον τίτλο Ακαθάριστα Οικόπεδα (apps.gov.gr), οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν αίτηση για τον καθαρισμό του οικοπέδου τους καθώς και να προχωρήσουν σε καταγγελία για ακαθάριστα οικόπεδα.

Οι δήμοι μέσω της πλατφόρμας θα μπορούν να καταχωρούν τους ελέγχους που θα έχουν διενεργήσει καθώς και τα οικόπεδα που πρόκειται να ελεγχθούν από αυτούς.

Ο καθαρισμός περιλαμβάνει:

• Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά φύλλα, καθώς επίσης και την απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών.

• Κλάδεμα της κόμης των δέντρων από το έδαφος.

• Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών ή εκρήξιμων υλικών ή αντικειμένων εντός των ως άνω χώρων.

• Συλλογή και απομάκρυνση όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

Η μη υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο επισύρει πρόστιμο 1.000 ευρώ, ενώ η υποβολή ψευδούς δήλωσης επισύρει ποινή φυλάκισης ως δύο έτη και χρηματικό πρόστιμο που φτάνει ως τις 54.000 ευρώ.

Τα μέτρα προληπτικής προστασίας

Για την αντιπυρική περίοδο του 2024, στα ακίνητα εφαρμόζονται μόνο τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας, δηλαδή:

• Εξασφάλιση καθαρής από καύσιμες ύλες πρόσβασης στο ακίνητο.

• Τακτικός καθαρισμός, ο οποίος περιλαμβάνει τακτικό κλάδεμα και καθαρισμό δένδρων και θάμνων από τυχόν υπάρχοντα ξερά, αραίωμα της µη ανθεκτικής στη φωτιά δενδρώδους βλάστησης, κοπή κλαδιών που εφάπτονται ή βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα εξωτερικά δομικά στοιχεία του κτιρίου, καθαρισμός εδάφους (πευκοβελόνες), κούρεμα χόρτων.

• Τακτικός έλεγχος και συντήρηση του αρδευτικού συστήματος, καθαρισμός στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες.

• Μεταφορά υλικών που τυχόν αποθηκεύονται ελεύθερα στο ακίνητο, όπως απορρίμματα, καυσόξυλα, δοχεία με καύσιμα, χρώματα κ.λπ. σε κλειστό χώρο ή πυράντοχο ερμάριο.

• Σύνταξη από τον ή τους ιδιοκτήτες του ακινήτου του σχεδίου προετοιμασίας εκκένωσης, δηλαδή μίας λίστας ελέγχου και ενεργειών που θα αυξήσει τον βαθμό ετοιμότητας σε περίπτωση συµβάντος πυρκαγιάς, στην οποία καταγράφονται οι απαραίτητες ενέργειες πριν την εκκένωση του κτιρίου, καθώς και ο τρόπος διαφυγής των χρηστών από το ακίνητο σε ασφαλές μέρος.

• Σχεδιασμός των περιμετρικών ζωνών προστασίας σε οικισμούς, δηλαδή των τριών επιπέδων διαβαθμισμένης προστασίας γύρω από κτίριο, όπου γίνεται διαδοχική μείωση των καύσιμων υλών όσο πλησιάζουμε σε αυτό.