Τι είναι το έθιμο της «βαρβάρας» που φτιάχνεται κάθε 4 Δεκεμβρίου
Γνωστό και ως το γλυκό του Νώε, η συνταγή της βαρβάρας είναι πάρα πολύ θρεπτική και περιέχει χειμερινά υλικά.
Ο Δεκέμβριος ξεκινάει με τρεις βασικές γιορτές, τις αποκαλούμενες «Νικολοβάρβαρα». Πρόκειται για τις γιορτές της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), του αγίου Σάββα (5 Δεκεμβρίου) και του αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου).
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας υπάρχουν τοπικά έθιμα τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις εν λόγω ονομαστικές εορτές και διανθίζουν αυτές τις ημέρες.
Ένα από αυτά τα έθιμα είναι και η «βαρβάρα», ένα γλυκό με βάση σιτάρι, το οποίο βράζεται και ανακατεύεται με κοπανισμένο, ψημένο σουσάμι, αμύγδαλα, καρύδια και γλυκαίνεται με πετιμέζι, χυμό ροδιών, χουρμάδες, σύκα ή ζάχαρη.
Η παράδοση θέλει να φτιάχνεται και να μοιράζεται ως προσφορά ανήμερα της Αγίας Βαρβάρας προκειμένου να κρατάει τα παιδιά υγιή. Τα υλικά που περιέχει συμβολίζουν την πανσπερμία (μείγμα δημητριακών, ξηρών καρπών και οσπρίων), μια τελετουργική προσφορά από τα αρχαία χρόνια στους θεούς για πλούσια σοδειά και γονιμότητα.. Το ίδιο γλυκό κάνουν και οι Έλληνες μουσουλμάνοι της Θράκης γιορτάζοντας την Ημέρα του Ασουρέ, το οποίο μοιράζουν σε γείτονες.
Σύμφωνα με την παράδοση, οι Τούρκοι θεωρούν ότι το γλυκό αποτελούσε το γεύμα που έφτιαξε ο Νώε όταν η Κιβωτός του προσάραξε στο όρος Αραράτ.
Συνταγή για την βαρβάρα
1/2 κιλό σιτάρι
2 λίτρα νερό ζεστό (8 κούπες)
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα σταφίδα ξανθή
1 κούπα καρύδια χοντροκομμένα
2 κουταλάκια κανέλα
1/2 κουταλάκι γαρύφαλο
1/4 κουταλάκι μοσχοκάρυδο
1/8 κουταλάκι αλάτι
4 κουταλιές κορν φλάουρ ή αλεύρι
Για το γαρνίρισμα
Καρύδια ψιλοκομμένα
λίγη κανέλα
Για άτομα: 8-10
Χρόνος προετοιμασίας: 12 ώρες - Χρόνος ψησίματος: 3 ώρες
Εκτέλεση
Πλύνετε το σιτάρι και βάλτε το να σταθεί 12 ώρες μέσα στο ζεστό νερό, για να φουσκώσει.
Την επόμενη μέρα, βάλτε το στη φωτιά με το ίδιο νερό, χωρίς να το στραγγίσετε και σιγοβράστε το 3 ώρες. Σε χύτρα ταχύτητας, χρειάζεται μόνο 1 ώρα.
Στραγγίστε το και κρατήστε το χυλό. Ξεπλύντε το σιτάρι με λίγο νερό. Το νερό αυτό, προσθέστε το στο χυλό. Μετρήστε τον, πρέπει να είναι 7 κούπες, αλλιώς συμπληρώστε με νερό.
Βάλτε το χυλό σε κατσαρόλα επάνω στη φωτιά, ρίξτε μέσα μία κούπα από το βρασμένο σιτάρι και όλα τα υπόλοιπα υλικά, καθώς και το κορν φλάουρ ή το αλεύρι, αφού το διαλύσετε προηγουμένως σε λίγο από το χυλό.
(Αν χρησιμοποιήσετε αλεύρι, βάλτε το πρώτα σ'α ένα μικρό τηγάνι και καβουρντίστε το επάνω σε μέτρια φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς, ώσπου να ροδίσει ελαφρά).
Βράστε το χυλό 7'-10', να πήξει ελαφρά. Μοιράστε τον σε μπολάκια. Αφήστε τον να κρυώσει και βάλτε τον στο ψυγείο να πήξει εντελώς. Πασπαλίστε την επιφάνεια με λίγη κανέλα και ψιλοκομμένα καρύδια.