Tι δείχνουν τα ιικά φορτία στα λύματα της Θεσσαλονίκης για γρίπη και Covid-19

Σε συνήθη για την εποχή επίπεδα ανιχνεύονται στα αστικά απόβλητα της Θεσσαλονίκης οι ιοί της γρίπης Α και Β και ο κορονοϊός, όπως προκύπτει από τις μετρήσεις της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ.

Η μέση εβδομαδιαία τιμή του φορτίου του SARS-CoV-2 την εβδομάδα 3/2/025-9/2/2025 (ISO WEEK 6) σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη (27/1/2025-2/2/2025 -ISO WEEK 5) μειώθηκε κατά 43%. Συστηματική αποκλιμάκωση των τιμών του ιικού φορτίου παρατηρείται μετά το τέλος Ιανουαρίου 2025. Αντίστοιχα για την γρίπη Α και Β η μέση εβδομαδιαία μεταβολή της τιμής του ιικού φορτίου από την ISO WEEK 5 στην ISO WEEK 6 μειώθηκε κατά 19% για τη γρίπη Α και αυξήθηκε κατά 39% για τη γρίπη Β.

Αυξητικές τάσεις στη διασπορά της Γρίπης Β

Οι μετρήσεις για τις πρώτες ημέρες τις τρέχουσας εβδομάδας υποδεικνύουν σχετική σταθεροποίηση του φορτίου της γρίπης Α αλλά περαιτέρω αύξηση του φορτίου της γρίπης Β. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξορθολογισμένες τιμές των φορτίων κορονοϊού, γρίπης Α και γρίπης Β βρίσκονται σε συγκρίσιμα επίπεδα που σημαίνει ότι και οι τρεις ιοί συνυπάρχουν στην κοινότητα.

«Η ευαισθησία και η ακρίβεια των μετρήσεων του ιικού φορτίου της γρίπης Α και Β στα λύματα παρέχουν μια αξιόπιστη εικόνα της διασποράς τους στην κοινότητα, με καθυστέρηση 3-4 ημερών. Η αύξηση των φορτίων που εντοπίστηκε τέσσερις ημέρες μετά τα εγκαίνια του Μετρό της Θεσσαλονίκης είναι χαρακτηριστική. Τα υψηλότερα φορτία του ιού της γρίπης Α στην πόλη καταγράφηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιανουαρίου, ενώ οι περιοδικές διακυμάνσεις στη διασπορά του ιού, που δεν έχουν παρατηρηθεί ιστορικά στον SARS-CoV-2, παρουσιάζουν επιστημονικό ενδιαφέρον. Παρόμοια είναι και η διασπορά της γρίπης Β, η οποία εμφανίζει αυξητικές τάσεις», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ Χρυσόστομος Δόβας.

Παρόμοια με προηγούμενα έτη η διασπορά του μεταπνευμονοιού

Σχετικά με την επιδημιολογική επιτήρηση των αναπνευστικών λοιμώξεων στα νοσοκομεία η καθηγήτρια στο Α' Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ Γεωργία Γκιούλα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «σύμφωνα με τα επιδημιολογικά στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδας, τα στελέχη γρίπης που κυκλοφορούν στην περιοχή μας ανήκουν στον τύπο Α (υπότυπος ΑΗ1)».

«Η διασπορά της γρίπης κυμαίνεται στα συνήθη για την εποχή επίπεδα. Η κορύφωσή της αναμένεται το επόμενο άμεσο διάστημα. Η διασπορά του μεταπνευμονοιού στη Θεσσαλονίκη κυμαίνεται επίσης στα επίπεδα που παρατηρούμε κάθε χρόνο, ενώ εντοπίζεται σε μεγάλη συχνότητα στην κοινότητα τόσο του χειμερινούς όσο και τους εαρινούς μήνες», διευκρίνισε.

Σε ό,τι αφορά την καταγραφή λοιμώξεων σε παιδιά ο ομότιμος καθηγητής της Γ' Παιδιατρικής Κλινικής του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ Εμμανουήλ Ροηλίδης σημείωσε ότι «τον χειμώνα πάντα συμβαίνει έξαρση των αναπνευστικών ιώσεων που επιβαρύνουν σημαντικά το σύστημα υγείας και έτσι και φέτος, πρωταγωνιστής ο ιός της γρίπης συνοδευόμενος από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό, κυρίως στα βρέφη και μικρά παιδιά, και από άλλους ιούς σε μικρότερη συχνότητα, όπως ο κορονοϊός και ο μεταπνευμονοϊός». Ο τελευταίος, όπως εξήγησε ο καθηγητής, «από την δεκαετία του ’90 που ανακαλύφθηκε, προκαλεί κάθε χρόνο λοιμώξεις ιδιαίτερα στα παιδιά», ενώ «οι ακραίες ηλικίες όπως και τα άτομα με υποκείμενα προβλήματα υγείας είναι πιο ευάλωτα στον ιό της γρίπης και στον κορονοϊό».

ΕΟΔΥ: Θα εκτιμάται η μικροβιακή αντοχή μέσω της επιδημιολογίας λυμάτων

«Σύμφωνα με τις συστάσεις διεθνών οργανισμών δημόσιας υγείας, ο ΕΟΔΥ επιπλέον των άλλων μεθόδων, επιτηρεί επιπλέον τoυ SARS-CoV-2 και τον ιό της γρίπης στα αστικά λύματα στις περιοχές της Αττικής, Θεσσαλονίκης και Λάρισας. Τα αποτελέσματα για την εκτίμηση του φορτίου του ιού της γρίπης είναι πολύ ικανοποιητικά και σύντομα η επιδημιολογία λυμάτων θα επεκταθεί και στην εκτίμηση της μικροβιακής αντοχής», δήλωσε ο καθηγητής Επιδημιολογίας - Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και Αντιπρόεδρος ΕΟΔΥ, Δημήτρης Παρασκευής.

«Με αφετηρία τον περσινό χειμώνα 2023/2024, η ομάδα του ΑΠΘ έχει επεκτείνει τις μετρήσεις στα λύματα και σε φορτία γρίπης Α και γρίπης Β που εμφανίζουν εποχιακή έξαρση τους χειμερινούς μήνες. Η προσπάθεια αυτή ήταν μια πρόκληση για την ομάδα του ΑΠΘ γιατί έπρεπε να μελετηθεί και για τους ιούς της γρίπης με ποιο τρόπο τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά των λυμάτων επηρεάζουν την μέτρηση του ιικού φορτίου έτσι ώστε να γίνεται σωστός εξορθολογισμός των ημερήσιων μετρήσεων και να εξασφαλίζεται η αξιόπιστη παρακολούθηση της εξέλιξης της συγκέντρωσης του ιικού φορτίου στα λύματα», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής στο εργαστήριο Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας του τμήματος Χημείας ΑΠΘ, Θοδωρής Καραπάντσιος.

«Λόγω της περιορισμένης γνώσεις στη βιβλιογραφία για την επίδραση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών των λυμάτων στη μέτρηση του φορτίου της γρίπης, έγινε σειρά αναλύσεων σε πολλαπλά δείγματα λυμάτων και με διαφορετικά πειραματικά πρωτόκολλα με σκοπό να εκτιμηθούν πιθανές παρεμποδίσεις ή αλλοιώσεις στην ανιχνεύσιμη ποσότητα του ιού από άλλα διαλυμένα ή διεσπαρμένα υλικά στα λύματα», εξήγησε ο Δρ Μαρία Πεταλά του εργαστηρίου Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ.