Θα επηρεαστούν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ από το ποιος θα εκλεγεί Πρόεδρος;
Οι αυριανές εκλογές στις ΗΠΑ, εκλογές που θα εκλέξουν αντιπροσώπους οι οποίοι και θα εκλέξουν τον πρόεδρο, σε αυτό το περίεργο για μας αμερικανικό εκλογικό σύστημα, αποτελούν (και σωστά) κεντρικό θέμα σε όλο τον κόσμο και πρωτίστως τον Δυτικό. Κι αυτό γιατί έχει πολύ μεγάλη σημασία πολιτικά και οικονομικά, ποια θα είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει η (μόνη) υπερδύναμη του πλανήτη.
Από συγκεκριμένες κινήσεις της μπορούν να επηρεαστούν καθοριστικά τόσο η παγκόσμια οικονομία, όσο και γεωπολιτικές ισορροπίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές.
Και οι αυριανές εκλογές έχουν μεγαλύτερη σημασία, όχι μόνον γιατί αυτή τη στιγμή όλα δείχνουν πιθανά, αλλά και γιατί αν έχουμε επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, πιθανόν να υπάρχουν και αλλαγές σε ορισμένες, παγιωμένες τα τελευταία χρόνια, «σταθερές» στην πολιτική των ΗΠΑ.
Όπως είναι φυσικό, το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, ενδιαφέρει πολύ και την Ευρώπη, μια και ο κ. Τραμπ τη βλέπει (με τα… επιχειρηματικά μάτια του) ως σκληρό ανταγωνιστή των ΗΠΑ και βέβαια τη χώρα μας, που τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει μια στρατηγική συμμαχία με τις ΗΠΑ.
Κινδυνεύει λοιπόν, αυτή η σχέση της χώρας μας με την Ουάσιγκτον, σε περίπτωση μη εκλογής της δημοκρατικής υποψήφιας Κάμαλα Χάρις;
Ο πρόεδρος δεν κάνει ό,τι γουστάρει
Να είμαστε σαφείς από την αρχή. Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος έχει πολλές εξουσίες, αλλά κυβερνά βασιζόμενος, εν πολλοίς, στην κρατική (πανίσχυρη) ιεραρχία και ελέγχεται από τα δυο νομοθετικά σώματα.
Και η «κρατική γραφειοκρατία», κινείται σε μεγάλο βαθμό με βάση τα συμφέροντα της χώρας και όχι τις προτιμήσεις ή επιλογές του εκάστοτε προέδρου ή υπουργού. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πρόεδρος είναι αμέτοχος, αλλά για να το πούμε απλά «δεν κάνει ό,τι γουστάρει». Έτσι, εξάλλου, λειτουργούν (και πρέπει να λειτουργούν) τα οργανωμένα κράτη.
Η χώρα μας, λόγω των εξελίξεων στην περιοχή (και μάλιστα από όλες τις πλευρές) αλλά και λόγω της γεωγραφικής μας θέσης, αποτελεί εδώ και χρόνια κρίσιμο παράγοντα για τις ΗΠΑ.
Παράλληλα, η σταθερή στάση της ελληνικής κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια στο πλευρό της Δύσης και η αξιοπιστία της σε σχέση με τις σχέσεις με ΗΠΑ και τους δυτικούς οργανισμούς, είναι ένας ακόμα παράγοντας (ίσως και από τους καθοριστικούς) που κάνει τη χώρα, κρίσιμο κομμάτι του παζλ στην περιοχή αλλά και ευρύτερα στην Ευρώπη.
Ακριβώς γι αυτούς τους λόγους, η Αθήνα έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια, πολύ καλές και ισχυρές σχέσεις, με κρίσιμα κομμάτια της αμερικανικής “administration’, κυρίως στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας κάτι που αποτελεί το «κλειδί» για τη συνέχιση (και ανάπτυξη) των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, αλλά και των πολλαπλών σχημάτων-συνεργασίας των δυο χωρών μας με άλλες χώρες της περιοχής (Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος αλλά και Σ. Αραβία, Ιορδανία).
Τα δεδομένα αυτά, όπως και την ανάπτυξη στρατιωτικών βάσεων σε Αλεξανδρούπολη, Κρήτη και αλλού, δεν μπορεί να τα αλλάξει οποιοσδήποτε πρόεδρος, (τουλάχιστον άμεσα και κυρίως χωρίς αντιδράσεις). Αντιδράσεις που θα μπορούσαν να ανατρέψουν, μέσω των νομοθετικών σωμάτων, οποιεσδήποτε τέτοιες πιθανές διαθέσεις ενός προέδρου.
Μπορεί δηλαδή, ο κ. Τράμπ, αν εκλεγεί και πάλι, να έχει πολύ καλή επαφή και εκτίμηση με Ερντογάν ή άλλους ηγέτες αυτού του είδους, όμως πολύ λίγα μπορεί να κάνει στην πράξη, σε σχέση με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και συνεργασίες.
Μπορεί βεβαίως να παίξει ρόλο στη διαδικασία λύσης των ελληνοτουρκικών διάφορων ή να είναι ανασταλτικό στοιχείο, όμως αυτό πρακτικά δεν μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά την ελληνοαμερικανική συνεργασία.
Αυτό δεν σημαίνει πως για τη χώρα μας δεν έχει σημασία και ενδιαφέρον για το ποιος αύριο θα έχει μαζέψει την πλειοψηφία των εκλεκτόρων για να είναι την επόμενη χρόνια ο νέος ή η νέα ένοικος του Λευκού Οίκου. Αυτό αφορά γενικότερα τη συνολική σχέση (οικονομική και πολιτική) Ευρώπης – ΗΠΑ, όμως στο επίπεδο των διμερών σχέσεων, πολύ λίγα μπορεί να αλλάξουν.
Απλώς, με μια νέα προεδρία των δημοκρατικών, της κ. Κάμαλα Χάρις, ίσως οι σχέσεις μας βελτιωθούν περισσότερο και αρκετά πιο γρήγορα.