Στραμμένο στο Παρίσι το βλέμμα της ΕΚΤ - «Ασπίδα προστασίας» αν χρειαστεί

Με το βλέμμα στραμμένο στο Παρίσι και στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων, Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη παρακολουθούν τα νέα δεδομένα στο αβέβαιο γαλλικό πολιτικό σκηνικό που επηρεάζει την δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία και αποτελεί αυτή την περίοδο εστία ανησυχίας για την Ευρώπη.

Στη σημερινή ταραγμένη γεωπολιτική συγκυρία όπου η Ευρώπη σηκώνει το βάρος των επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία, όπως αυτές αποτυπώνονται στο μεγαλύτερο βαθμό τους στο υφεσιακό τοπίο της γερμανικής οικονομίας, το γαλλικό πολιτικό πρόβλημα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε θρυαλλίδα για μεγαλύτερες αναταράξεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα διαπιστώνουν παράγοντες με γνώση των οικονομικών δεδομένων και του κλίματος που επικρατεί στο επιτελείο των Βρυξελλών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Προς το παρόν, κρίνεται ως ιδιαίτερα θετική η στάση των αγορών, καθώς τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια εξακολουθούν να κινούνται ανοδικά και οι αποδόσεις των ομολόγων παραμένουν σταθερές παρά τις καταιγιστικές πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία, με την πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ και την απόρριψη του γαλλικού προϋπολογισμού για το 2025 από τη Βουλή. Παρ' όλα αυτά οι αγορές ομολόγων έχουν ήδη τιμολογήσει τα έως τώρα αρνητικά μηνύματα που λαμβάνουν από το αδιέξοδο στο γαλλικό πολιτικό σκηνικό και τα εμπόδια που ορθώνονται για την αντιμετώπιση του διογκούμενου γαλλικού χρέους. Η απόδοση στο 10ετές γαλλικό ομόλογο έχει σκαρφαλώσει στο 2,9%, ξεπερνώντας την απόδοση του ελληνικού με αποτέλεσμα η Γαλλία να είναι πλέον η χώρα με το δεύτερο υψηλότερο κόστος δανεισμού στην Ευρώπη μετά την Ιταλία (3,2%).

Το γαλλικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σήμερα στα 3,23 τρισ. ευρώ και αναμένεται να αυξηθεί το 2025 στο 115,3% του ΑΕΠ , από 112,7% του ΑΕΠ που εκτιμάται ότι θα φτάσει φέτος. Στο σύνολο του βρίσκεται στα χέρια ιδιωτών για αυτό και η εξυπηρέτησή του επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις της αγοράς. Είναι ενδεικτικό ότι για αναχρηματοδοτήσει το χρέος της το 2025, η Γαλλία είναι αναγκασμένη να δανειστεί από τις αγορές περίπου 310 δις ευρώ. Η αιτία του υψηλού γαλλικού δημόσιου χρέους είναι το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα το οποίο κινείται στα επίπεδα του 6% και ανατροφοδοτεί σε ετήσια βάση τη διόγκωση του με υψηλούς ρυθμούς. Είναι ο λόγος που η Κομισιόν έχει κινήσει τις διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος για τη Γαλλία.

Η απόρριψη του σχεδίου του προϋπολογισμού του 2025 περιορίζει τις ελπίδες για μια άμεση αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος και την μείωση του ελλείμματος στο 5%, όπως είχε ανακοινωθεί αρχικά με προοπτική να πέσει στο 3% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια. Την ίδια ώρα ο προβλεπόμενος ρυθμός ανάπτυξης της γαλλικής οικονομίας κυμαίνεται σε επίπεδα κάτω από 1% και εκτιμάται ότι θα κινείται στο 0,8% το 2025.

Οι Βρυξέλλες και η ΕΚΤ, σε κάθε περίπτωση, όπως μεταδίδουν αρμόδιες πηγές, βρίσκονται σε στάση αναμονής παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τα νέα δεδομένα. Αυτήν την ώρα η πορεία των αγορών ομολόγων είναι καθησυχαστική, για αυτό και η ΕΚΤ αναμένεται να κινηθεί με βάση τις κατευθύνσεις που σε μεγάλο βαθμό έχουν προαναγγελθεί. Εντός του Δεκεμβρίου αναμένεται να προχωρήσει σε νέα μείωση των επιτοκίων του ευρώ κατά 0,25 μονάδες βάσης. Ακόμη μία ισόποση μείωση αναμένεται για τον Ιανουάριο.

Σε κάθε περίπτωση, όπως επιβεβαιώνεται από κάθε πλευρά η ΕΚΤ έχει το οπλοστάσιο να αντιμετωπίσει ακραίες καταστάσεις που θα απειλήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία. Τα εργαλεία υπάρχουν, όπως αποδείχθηκε στην πανδημία αλλά και στην ελληνική κρίση χρέους την περασμένη δεκαετία. Αν χρειαστεί η ΕΚΤ θα εξετάσει ταχύτερες μειώσεις επιτοκίων και σε δεύτερη φάση ενισχυμένες αγορές ομολόγων κρατών εφόσον κληθούν να αντιμετωπίσουν ακραίες καταστάσεις ή μια ανεπιθύμητη κρίσης χρέους.